Mona (1935)

Mona – łódź ratownicza bazująca w Broughty Ferry w Szkocji. Została zbudowana w 1935 roku i w czasie swojej służby ocaliła 118 osób.

Tragedia Mony

8 grudnia 1959 roku o godzinie 3:13 „Mona”, dowodzona przez kapitana Alexandra Galla, została oddelegowana do asystowania latarniowcowi „North Carr”, który zgłosił zerwanie się z kotwicy i dryfowanie wraz z załogą po Zatoce Św. Andrzeja. Wyjątkowo ciężkie warunki pogodowe wraz z silnym południowo-wschodnim sztormem, wpłynęły na to, że „Mona” była jedynym w rejonie statkiem ratowniczym zdolnym do wyjścia w morze. Ostatni raz była widziana, gdy opuszczała rzekę Tay biorąc kurs wzdłuż południowego brzegu Zatoki Św. Andrzeja. Ostatni sygnał radiowy z „Mony” został odebrany o godzinie 4:48. Łódź odnalazł helikopter Royal Air Force podczas akcji poszukiwawczej, przy plaży Buddon Sands, utrzymywaną przy brzegu przez prądy morskie. Stan „Mony” w chwili odnalezienia wskazywał na jej wysztrandowanie, co zdementowało przeprowadzone później śledztwo^[1]. Cała ośmioosobowa załoga utonęła. „North Carr” utrzymał się na zapasowych kotwicach kilka mil od wybrzeży hrabstwa Fife – załoga została ewakuowana przez helikopter. Latarniowiec został później na stałe zacumowany w przystani Dundee, a jego funkcję przejęła wybudowana później latarnia morska.

Tragedia „Mony” przyczyniła się do wszczęcia oficjalnego śledztwa, podczas którego została określona w dniu wypadku jako w 100% zdolna do żeglugi. Jako przyczynę tragedii wskazano wywrócenie się łodzi spowodowane utratą stabilności na skutek zalania przedziału silnikowego^[2]. Dryfująca w stronę lądu łódź z martwą załogą została następnie postawiona przez uderzenie masztu w płyciznę i w takim stanie odnaleźli ją ratownicy. Na pokładzie znajdowały się ciała pięciu członków załogi, a ciało szóstego odnaleziono dryfujące w bezpośrednim otoczeniu jednostki.

Według listu nadesłanego do „Dundee Evening Telegraph” ze stycznia 2006 roku przez jednego człowieka, który wierzył w opętanie statku przez szatana, postanowiono przeprowadzić na łodzi egzorcyzmy poprzez „rytuał wikingów”. „Mona” została zabrana w nocy do portu Seton na rzece Forth, opróżniona ze wszystkich wartościowych przedmiotów, przycumowana łańcuchami do nabrzeża i podpalona. Podpalenie to odbyło się za pozwoleniem i wiedzą przewodniczącego Szkockiego Urzędu ds. Łodzi Ratunkowych (Scottish Lifeboat Council). Przyczyniło się to do rozpoczęcia postępowania w sprawie zniszczenia statku wybudowanego za publiczne pieniądze^[3].

Incydent został opisany w piosence „The Lifeboat Mona”, oryginalnie wykonywanej przez zespół The Dubliners. Autorką polskiej wersji pod tytułem „Mona” jest Anna Peszkowska. Wykonuje ją m.in. EKT Gdynia.

Członkowie załogi „Mony”

(c) Bob Embleton, CC BY-SA 2.0

Tablica pamiątkowa

• Alexander Gall
• Ronald Grant
• George Smith
• John Grieve
• George Watson
• James Ferrier
• John J. Grieve
• David Anderson

Ich imiona zostały uwiecznione na tablicy pamiątkowej w bazie statków ratowniczych.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Informacja o Monie na stronie bazy statków ratowniczych w Broughty Ferry (ang.). [dostęp 2011-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-25)].