Monaster św. Michała Archanioła w Bakocie

Monaster św. Michała Archanioła

(c) DiscoverWithDima, CC BY-SA 4.0 Widok ogólny
Państwo	Ukraina
Obwód	chmielnicki
Miejscowość	Bakota
Kościół	Patriarchat Konstantynopolitański
Eparchia	włodzimiersko-brzeska
Klauzura	nie
Typ monasteru	męski
Obiekty sakralne
Cerkiew	św. Michała Archanioła
Styl	monaster skalny
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego Monaster św. Michała Archanioła
Położenie na mapie Ukrainy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Monaster św. Michała Archanioła
48°35′11″N 26°59′55″E/48,586389 26,998611

Monaster św. Michała Archanioła – prawosławny klasztor skalny w Bakocie^[a], funkcjonujący od końca XII do połowy XV stulecia, zachowany w ruinie.

Pierwsza pisemna wzmianka o klasztorze pochodzi z litewskiej czternastowiecznej kroniki. W miejscu tym opisano monaster jako istniejący od dawna^[1]. Radziecki badacz Tichomirow wnioskował, iż monaster został założony pod koniec XII w.^[1] na południowo-zachodnim stoku Białej Góry nad Dniestrem. W połowie kolejnego stulecia został całkowicie zniszczony razem z zamkiem, który wznosił się na jej szczycie. W II połowie XIV stulecia klasztor wznowił działalność i przetrwał około stu lat. Został ostatecznie zniszczony na skutek obsunięcia części skały, po którym zasypana została centralna część całego kompleksu razem z monasterską świątynią^[2].

Wygląd klasztoru został zrekonstruowany dzięki badaniom archeologicznym profesora Uniwersytetu Kijowskiego, W. Antonowicza, przeprowadzonych w końcu XIX w. Monaster był dwukondygnacyjny. Wejście do klasztoru znajdowało się na szczycie Białej Góry, skąd przez wykutą w skale jaskinię można było przejść na niższy poziom, gdzie zlokalizowano rząd cel dla mnichów. W tej samej części znajdowała się dwupoziomowa cerkiew dekorowana wewnątrz freskami. Po zakończeniu badań, w 1893, dostęp do wyższego poziomu cerkwi został zamknięty. Skonstruowano natomiast kamienne schody umożliwiające wejście do części ołtarzowej świątyni. Była to cerkiew trójnawowa, podzielona wykutymi w skale filarami. Wschodnie ściany szczytowe dwóch naw bocznych kończą się otworami, które przechodzą następnie w korytarze prowadzące do grobowców mnichów – wnęk zamykanych płytami. W południowej nawie znajduje się starosłowiański napis informujący o powstaniu monasteru^[2].

W 1893 na miejscu wejścia do monasteru została zbudowana drewniana budowla z dwuspadowym dachem^[2]. Cerkiew tę, pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, poświęcił biskup podolski i bracławski Dymitr. Budowla przetrwała do 1963, gdy została zniszczona^[1].

Uwagi

Przypisy