Monaster Narodzenia Matki Bożej w Zadonsku

Monaster Narodzenia Matki Bożej

Рождество-Богородицкий монастырь

nr rej. 4810023000
Widok ogólny
Państwo	Rosja
Obwód	lipiecki
Miejscowość	Zadonsk
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Rodzaj klasztoru	monaster
Eparchia	lipiecka
Klauzura	nie
Typ monasteru	męski
Liczba mnichów (pocz. XXI w.)	82
Obiekty sakralne
Sobór	Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej
Cerkiew	Narodzenia Matki Bożej
Założyciel klasztoru	schimnisi Cyryl i Gerazym
Styl	ruski, rosyjsko-bizantyjski
Data budowy	XVIII w.
Data zamknięcia	1929
Data reaktywacji	1991
Położenie na mapie obwodu lipieckiego Monaster Narodzenia Matki Bożej
Położenie na mapie Rosji Monaster Narodzenia Matki Bożej
52,392252°N 38,917839°E/52,392252 38,917839
Strona internetowa klasztoru

Monaster Narodzenia Matki Bożej – męski klasztor prawosławny w Zadonsku, nad Donem, w jurysdykcji eparchii lipieckiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Historia

Monaster został założony ok. 1610 przez schimnichów Gerazyma i Cyryla, którzy zapoczątkowali działalność męskiej wspólnoty monastycznej na brzegu Donu. Pierwsza cerkiew klasztorna, której nadano wezwanie Matki Bożej, została zbudowana przez założycieli monasteru w 1630. Klasztor został całkowicie zniszczony podczas pożaru w 1692. Z wyposażenia monasterskiej cerkwi pozostała tylko Włodzimierska Ikona Matki Bożej, należąca do twórców wspólnoty. Została ona uznana za cudotwórczą i stała się celem licznych pielgrzymek. Z darów pielgrzymów klasztor odbudowano. Dalszy wzrost jego znaczenia miał miejsce po tym, gdy w 1769 zamieszkał w nim były biskup woroneski Tichon, który żył w Zadońsku do śmierci w 1753. Duchowny cieszył się sławą cudotwórcy i znakomitego kaznodziei^[1]. Znaczenie monasteru w Zadońsku jeszcze wzrosło, gdy w latach 1830–1831 w okolicy wybuchła epidemia cholery, jednak żaden mieszkaniec klasztoru nie zachorował; przechowywaną w nim ikonę czczono odtąd jeszcze bardziej^[1].

W 1851 monaster otrzymał status klasztoru I klasy. Pod koniec XIX w. był jednym z najważniejszych ośrodków Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Jego kompleks składał się z sześciu świątyń: soboru Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej, cerkwi Narodzenia Matki Bożej, cerkwi św. Tichona Zadońskiego, cerkwi św. Mikołaja w monasterskiej dzwonnicy, refektarzowej cerkwi Wniebowstąpienia Pańskiego oraz kaplicy Ikony Matki Bożej „Życiodajne Źródło”. Poza tym na jego terenie znajdowały się budynki mieszkalne dla przełożonego i mnichów, refektarz, obiekty gospodarcze, szkoła duchowna, szpital, dom pielgrzyma, apteka, szkoła cerkiewno-parafialna, fabryka świec, dwa zakłady produkujące cegły. W monasterze żyło ponad 200 mnichów i posłuszników^[1].

Po rewolucji październikowej monaster dotknęły prześladowania ze strony bolszewików. W 1919 w ramach akcji otwarcia relikwii świętych czczonych w Rosyjskim Kościele Prawosławnym dokonano przymusowego otwarcia raki z relikwiami św. Tichona Zadońskiego, które następnie przekazano do muzeum. Dziesięć lat później część mnichów została aresztowana i skazana na więzienie lub zesłanie, innych zmuszono do opuszczenia klasztoru. Wspólnota została zamknięta, a kompleks monasterski zaadaptowany na szpital, dom dziecka, zakłady suszenia owoców i wyrobu kiełbasy^[1].

Remont klasztoru rozpoczęto w 1988. W 1991 oficjalnie restytuowano wspólnotę, pierwsi posłusznicy złożyli wieczyste śluby mnisze, a relikwie św. Tichona Zadońskiego zostały ponownie przeniesione do monasteru. Obiekty monasteru były zwracane Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu etapami: jako pierwsze przekazano sobór Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej oraz kilka pokoi w budynku mieszkalnym (w 1990); cały kompleks obiektów znalazł się w rękach pierwotnych właścicieli w 2003. W tym też roku rozpoczęto remont drugiej cerkwi – Narodzenia Matki Bożej. Na początku XXI w. w monasterze żyło 5 ihumenów, 26 hieromnichów, 12 hierodiakonów, 4 schimnichów, 35 mnichów, 16 mnichów riasofornych i liczna grupa posłuszników^[1].

Przypisy