Monaster Przemienienia Pańskiego w Tryhorach

Monaster Przemienienia Pańskiego
Преображенський монастир
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Ukraina

Obwód

 żytomierski

Miejscowość

Tryhory

Kościół

Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego

Eparchia

żytomierska

Ihumen

Galakcjon (Korniczuk)[1]

Klauzura

nie

Typ monasteru

męski

Liczba mnichów (2012)

9

Obiekty sakralne
Sobór

Przemienienia Pańskiego

Cerkiew

św. Barbary

Fundator

Nikołaj i Fiodor Woroniczowie (?)

Data budowy

XVI–XVII w.

Data zamknięcia

1939

Data reaktywacji

1990

Położenie na mapie obwodu żytomierskiego
Mapa konturowa obwodu żytomierskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Monaster Przemienienia Pańskiego”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia50°11′54″N 28°22′22″E/50,198333 28,372778
Strona internetowa klasztoru
Wnętrze soboru

Monaster Przemienienia Pańskiego – prawosławny męski klasztor w Tryhorach[a], w jurysdykcji eparchii żytomierskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego.

Historia

Dokładny czas powstania monasteru nie jest znany. Według Urszuli Pawluczuk wspólnota funkcjonowała już w XVI stuleciu[2]. Według innego źródła klasztor powstał po 1575, lub też ufundowali go w 1613 Mikołaj i Feodor Woroniczowie[3]. Według SgKP, klasztor został założony w roku 1583[4].

Monaster należał do Kościoła prawosławnego, podlegając bezpośrednio metropolicie kijowskiemu, do 1723, gdy przyjął unię. Przełożeni klasztoru zaczęli posługiwać się wówczas łacińskim tytułem superiora. W końcu XVIII w. w monasterze przebywało tylko dziesięciu mnichów, zaś sytuacja ekonomiczna wspólnoty była bardzo trudna[3]. Mimo to w 1782 w klasztorze wzniesiono murowany budynek mieszkalny z celami mnichów na miejscu starszego drewnianego obiektu, następnie zbudowano cerkwie Świętych Niewiast Niosących Wonności i św. Barbary[3].

Wskutek rozbiorów Rzeczypospolitej Tryhory razem z całą ziemią żytomierską znalazły się w granicach Imperium Rosyjskiego. W ramach stopniowej likwidacji Kościoła unickiego w tym państwie z praktyki liturgicznej klasztoru usunięto elementy pochodzenia łacińskiego (m.in. organy), zaś w latach 1839–1841 kierowano do niego najbardziej niechętnych przejściu na prawosławie duchownych unickich (Kościół prawosławny na ziemiach litewskich i białoruskich został zlikwidowany na synodzie połockim w 1839)[3]. W 1841 monaster w Tryhorach oficjalnie przyłączył się do Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[5]. W latach 1848–1852 w klasztorze wzniesiono nową cerkiew Objawienia Pańskiego, zaś w 1873 ukończono budowę nowej głównej świątyni wspólnoty – soboru Przemienienia Pańskiego. W 1842 wspólnotę zaliczono do monasterów II klasy, z szesnastoma etatami[b]. Od 1883 monaster prowadził szkołę parafialną[3]. Po 1915 na bieżeństwo do monasteru udały się mniszki klasztoru w Turkowicach[6].

Po rewolucji październikowej wspólnota została poddana prześladowaniom, zaś w 1939 ostatecznie zlikwidowana. Cerkwie Świętych Niewiast Niosących Wonności i Objawienia Pańskiego zostały zniszczone. W 1941 okupacyjne władze hitlerowskie zgodziły się na otwarcie soboru monasterskiego w charakterze cerkwi parafialnej. Funkcję tę obiekt spełniał do 1990; w budynku mieszkalnym dla mnichów mieściła się po wojnie szkoła średnia. Monaster został w 1990 reaktywowany i według danych z 2012 przebywa w nim dziewięciu mnichów i 11 posłuszników[3].

Szczególnym kultem otoczona jest w monasterze osiemnastowieczna Tryhorska Ikona Matki Bożej[3]. W 2018 r. Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego rozszerzył ten kult na cały Kościół[7].

Linki zewnętrzne

Uwagi

  1. ↑ Współczesna nazwa ukraińska: Tryhirja (Тригір'я)
  2. ↑ Tj. z prawem przyjmowania szesnastu braci w następującej proporcji: przełożony noszący godność archimandryty, sześciu hieromnichów, trzech hierodiakonów, dwóch mnichów bez święceń duchownych, czterech posłuszników.

Przypisy

  1. ↑ Главная. [dostęp 2013-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-16)].
  2. ↑ Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 24. ISBN 978-83-7431-127-4.
  3. ↑ a b c d e f g Спасо-Преображенський Тригірський чоловічий монастир
  4. ↑ Tryhurya, Tryhory, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 529.
  5. ↑ Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 30. ISBN 978-83-7431-127-4.
  6. ↑ Pawluczuk U. A.: Życie monastyczne w II Rzeczypospolitej. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2007, s. 161. ISBN 978-83-7431-127-4.
  7. ↑ Журнали засідання Священного Синоду Української Православної Церкви від 25 вересня 2018 року – Українська Православна Церква, 25 września 2018 [dostęp 2018-09-28] (ukr.).

Media użyte na tej stronie

Flag of Zhytomyr Oblast.svg
Flag of Zhytomyr Oblast, Ukraine
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Спасо-Преображенський Тригірський чоловічий монастир. Внутрішній дворик.jpg
Autor: Oneks22, Licencja: CC BY-SA 4.0
Спасо-Преображенський Тригірський чоловічий монастир. Преображенська церква (1854-1873 роки).
Zhytomyr oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Districts of the Zhytomyr region, from July 17, 2020