Amerykańskie monety obiegowe

Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”. Pomóż nam go sprawdzić.

Monety obiegowe Stanów Zjednoczonych Ameryki – monety obiegowe wybijane przez U.S. Mint i emitowane przez Departament Skarbu od 1792 roku, kiedy na mocy Coinage Act of 1792(ang.) ustanowiono pierwsze nominały monet oraz metale, z których miały zostać wykonane.

Nominały obiegowych monet amerykańskich to: ½ centa; 1 cent; 2 centy; 3 centy (trime); 5 centów (half dime, nickel); 10 centów (dime); 25 centów (quarter); 50 centów (half dollar); 1 dolar; 2½ dolara (Quarter Eagle); 3 dolary; 5 dolarów (Half Eagle); 10 dolarów (Eagle); 20 dolarów (Double Eagle).

Obecnie w obiegu występują następujące nominały: 1 cent, 5, 10, 50 centów, 1 dolar.

½ centa

Wprowadzenie monet półcentowych na mocy Coinage Act of 1792 było podyktowane potrzebą wydawania reszty z płatności dokonywanych przy użyciu będących wówczas w obiegu w Stanach Zjednoczonych hiszpańskich reali, których kurs ustalono na 12,5 centa^[1].

Lista wszystkich monet o nominale ½ centa^[2]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Liberty Cap	1793–1797			6,74	~ 23,5	gładka	miedź
	1794–1797
Draped Bust	1800–1808			5,44	23,5	gładka	miedź
Classic Head	1809–1836			5,44	23,5	gładka	miedź
Braided Hair	1840–1857			5,44	23	gładka	miedź

1 cent

Monety o nominale jednego centa zaczęto wybijać i emitować już w 1793 roku. Ówczesne prawo stanowiło, że waga centa powinna być dwukrotnością wagi monety o nominale ½ centa. Jednocentówki zwane large cents były emitowane co roku do 1857 roku, prócz roku 1815, kiedy braki miedzi na rynku uniemożliwiły emisję tej monety^[3]. W latach 50. XIX wieku koszty produkcji i dystrybucji monet miedzianych zaczęły rosnąć. Ponadto monety te cieszyły się popularnością wyłącznie w dużych ośrodkach miejskich. W 1857 roku wraz ze zniesieniem monety o nominale ½ centa wprowadzono tzw. małego centa, którego waga miała wynosić od teraz 72 grany (4,66 g), a stop miał składać się w 88% z miedzi i 12% z nikla. Nowe prawo pozwoliło także amerykańskiej mennicy i Departamentowi Skarbu wykupować stare monety centowe i półcentowe, a także monety hiszpańskie za nowe centy^[4][5].

W trakcie wojny secesyjnej monety srebrne i złote zniknęły z obiegu. Również miedzioniklowe monety stanowiły rzadkość. W 1864 roku amerykański rząd ogłosił emisję centów wykonanych z brązu^[6].

W 1943 roku, w związku z niedoborem miedzi na rynku spowodowanym wojną, Departament Skarbu rozpoczął emisję monet wykonanych ze stali pokrytych cynkiem. W 1944 roku powrócono do bicia monet z brązu aż do 1958 roku^[7]. W latach 1959–1982 powórcono do stopu miedzi przy wybijaniu jednocentóek^[8]. Od 1982 roku monety jednocentowe wybijane są na krążkach z cyny pokrytych miedzią^[9].

Miedziane

Lista wszystkich miedzianych monet o nominale 1 centa^[10]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Flowing Hair	1973			13,48	26–27	z motywem winorośli i ząbkowana	miedź
	1973				26–28	z motywem winorośli i ząbkowana lub z napisem „ONE HUNDRED FOR A DOLLAR”
Liberty Cap	1793–1796			13,48	~ 29	ząbkowana lub z napisem „ONE HUNDRED FOR A DOLLAR” i liściem	miedź
Draped Bust	1796–1807			10,89	~ 29	płaska	miedź
Classic Head	1808–1814			10,89	~ 29	płaska	miedź
Coronet Head[a]	1816–1857			10,89	28–29	płaska	miedź

Miedzioniklowe

Lista wszystkich miedzioniklowych monet o nominale 1 centa^[11]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Flying Eagle	1856–1858			4,67	19	płaska	88% miedź, 12% nikiel
Indian Head	1859			4,67	19	płaska	88% miedź, 12% nikiel
	1860–1864

Brązowe

Lista wszystkich monet o nominale 1 centa wybitych w brązie^[12]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Indian Head	1864–1909			3,11	19	płaska	95% miedź, 5% cyna i cynk
Lincoln	1909-1942 1944-1982			3,11	19	płaska	95% miedź, 5% cyna i cynk 95% miedź, 5% cynk (1944–1946)

Stal pokryta cynkiem

Lista wszystkich monet o nominale 1 centa wybitych w stali pokrytej cynkiem^[7]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Lincoln	1943			2,7	19	płaska	stal pokryta cynkiem

Cynk pokryty miedzią

Lista wszystkich monet o nominale 1 centa wybitych w cynku pokrytym miedzią^[13][14]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Lincoln	1982–2008			2,5	19	płaska	cynk pokryty miedzią
	2009[b]		cztery najważniejsze wydarzenia z życia Lincolna
	od 2010

2 centy

Wprowadzenie dwucentówek na mocy Coinage Act of 1864(ang.) miało na celu przeciwdziałanie niedoborowi gotówki w obiegu, który pojawił się wskutek tezauryzacji pieniądza podczas wojny secesyjnej^[15].

Lista wszystkich monet o nominale 2 centów^[16]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Shield Two Cents	1864–1873			6,22	23	gładka	95% miedź, 5% cyna i cynk

3 centy

Srebrne

Kalifornijska gorączka złota doprowadziła do pojawienia się na rynku dużych ilości złota. Doprowadziło to do obniżenia wartości tego kruszcu w stosunku do srebra, które okazało się znaczniej bardziej wartościowe jako kruszec niż jako monety. W związku z tym wiele monet było ściąganych z obiegu i przetapianych. Politycy nie chcieli wprowadzać na rynek pieniądza fiducjarnego. Dlatego postanowiono wprowadzić do obiegu monetę, która zawierałaby wystarczającą ilość srebra, aby uznać ją za kruszcową, natomiast domieszka miedzi miała zniechęcić do przetopu. W ten sposób Kongres wprowadził w 1851 roku srebrną trzycentówkę^[17].

Lista wszystkich monet o nominale 3 centów wybitych w srebrze^[18]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Silver Three Cents/Trime	1851–1853			0,8 (1851–1853)	14	gładka	75% srebro, 25% miedź (1851–1853)
	1854–1858			0,75 (1853–1873)			90% srebro, 10 miedź (1853–1873)
	1859–1873

Miedzioniklowe

W związku z gromadzeniem monet z metali szlachetnych przez ludność w okresie wojny secesyjnej i koniecznością wymiany bonów zdawkowych (ang. fractional currency), wprowadzono miedzionklowe trzycentówki. Początkowo były one bite równocześnie ze srebrnymi monetami o tym nominale. Jednakże z czasem monety srebrne zaczęły ponownie pojawiać się w obiegu, ilość wymienianych bonów zdawkowych malała, a w 1883 roku stawka podstawowej opłaty pocztowej została obniżona do 2 centów. Czynniki te, wraz z dużymi zapasami monet jedno- i pięciocentowych doprowadziły do zakończenia bicia monet o tym nominale^[19]. Miedzioniklowe trzycentówki popularnie zwane są niklowymi jedynie ze względu na swój kolor^[20].

Lista wszystkich monet o nominale 3 centów wybitych w miedzioniklu^[21]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Nickel Three Cents	1865–1889			1,94	17,9	gładka	75% miedź, 25% nikiel

5 centów

Pomimo że monety 5-centowe zostały ustanowione na mocy Coinage Act of 1792, to ich bicie i emisję rozpoczęto w 1795 roku (niektóre z monet wówczas wybitych posiadały wsteczną datę 1794^[22]). Do 1837 roku monety o tym nominale ważyły 20,8 granów (1,347 g) i były wybijane na krążkach ze srebra próby 892. W 1837 roku zmieniono wagę monet na 20⅝ grana (1,336 g), a próbę srebra zwiększono do 900. W 1853 roku wagę monety zmniejszono do 19,2 granów (1,24 g)^[23]. W trakcie wojny secesyjnej monety srebrne i złote były gromadzone przez Amerykanów w ramach zabezpieczenia. Włądze federalne zmuszone były do uzupełnienia braków monety na rynku poprzez emisję miedzioniklowych (zwanych niklowymi ze względu na kolor) monet zastępczych. Skłoniło to dyrektora U.S. Mint Jamesa Pollocka do zmiany metalu, z którego wybijano monety. Pięciocentówka Shield była pierwszą wybitą w miedzioniklu^[24].

Monety pięciocentowe z 1883 roku, które nie posiadały nominału na rewersie, tzw. racketeer nickels (pięciocentówki oszustów), miały być pokrywane złotem. Ze względu na podobny projekt awersu i rozmiar miano je wypuszczać do obiegu jako pięciodolarówki. Historia ta nie została jednak potwierdzona^[25].

W trakcie wojny nikiel był szeroko wykorzystywany w przemyśle zbrojeniowym. W 1942 roku Kongres zakazał używania tego metalu w mennictwie. W zamian za to postanowiono użyć stopu srebra, miedzi i manganu. Uważano, że zaraz po wojnie zostaną wycofane z obiegu. Moneta ta jednak cieszyła się dużą popularnością, a w latach 60. XX wieku zaczęły znikać z obiegu z racji na rosnące ceny srebra^[26].

Srebrne

Lista wszystkich srebrnych monet o nominale 5 centów^[27]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Flowing Hair	1794–1795			1,35	~ 16,5	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76% miedź
Draped Bust	1796–1797			1,35	~ 16,5	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76% miedź
	1800–1805
Capped Bust	1829–1837			1,35	~ 15,5	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76% miedź (do 1837) 90% srebro, 10% miedź (w 1837)
Seated Liberty	1837–1838			1,34	15,5	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
	1838–1853 1856–1859
	1853–1855			1,24
	1860–1873

Miedzioniklowe

Lista wszystkich miedzioniklowych monet o nominale 5 centów^[28]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Shield	1866–1867			5	20,5	płaska	75% miedź, 25% nikiel
	1867–1883
Liberty Head	1883			5	21,2	płaska	75% miedź, 25% nikiel
	1883–1913
Buffalo	1913–1938			5	21,2	płaska	75% miedź, 25% nikiel
Jefferson	1938–1942 1946–2003			5	21,2	płaska	75% miedź, 25% nikiel
	2004–2005[c]	Awers niezmieniony, 4 różne rewersy związane z wyprawą Lewisa i Clarka[d]
	od 2006	Zmieniony awers monety, pozostawiony rewers Monticello[e]

Stop srebra, miedzi i manganu

Moneta o nominale 5 centów wybitych w stopie srebra, miedzi i manganu^[29]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Jefferson	1942–1945	(c) Photo taken by user bobby131313 and may be used freely with following credit. Image courtesy of CCF Numismatics, CC BY-SA 3.0		5	21,2	płaska	56% miedź, 35% srebro, 9% mangan

10 centów

Moneta dziesięciocentowa stanowiła istotną część systemu monetarnego Stanów Zjednoczonych. Spośród wszystkich nominałów wprowadzonych na mocy Coinage Act of 1792 nominał ten został najpóźniej wyemitowany, ponieważ dopiero w 1796 roku. Monety dziesięciocentowe były wybijane w srebrze aż do 1965 roku^[30][31]. Wtedy też rozpoczęto emisję monet miedzioniklowych ze względu na wycofanie srebra z mennictwa obiegowego przez Kongres w 1964 roku^[31][32].

Srebrne

Lista wszystkich monet o nominale 10 centów wybitych w srebrze^[33]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Draped Bust	1796–1797			2,7	~ 19	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76 miedź
	1798–1807
Capped Bust	1809–1837			2,7	18,8 (1809–1827) 18,5 (1828–1837)	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76 miedź
Seated Liberty	1837–1838			2,67	17,9	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
	1838–1853
	1853–1855			2,49
	1860–1873 1875–1891
	1873–1874			2,5
Barber	1892–1916			2,5	17,9	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Mercury[f]	1916–1945			2,5	17,9	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Roosevelt	1946–1965			2,5	17,9	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź

Miedzioniklowe

Lista wszystkich monet o nominale 10 centów wybitych w miedzioniklu^[34]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Roosevelt	od 1965			2,27	17,9	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem

20 centów

Celem ochrony interesów właścicieli kopalni srebra, którzy skarżyli się na spadek popytu na wydobywany przez siebie kruszec w następstwie zakończenia emisji srebrnych trzycentówek, pięciocentówek oraz dolarów, podjęto decyzję o rozpoczęciu bicia monet dwudziestocentowych w srebrze. Była to decyzja o charakterze politycznym, która miała być odpowiedzią na niedobór drobnej monety występujący wówczas głównie na zachodzie Stanów Zjednoczonych. Monety tego nominału nie cieszyły się popularnością wśród ludności ze względu na fakt, że łatwo było pomylić je z ćwierćdolarówkami, jako że posiadały podobną wielkość i stylistykę^[35].

Lista wszystkich monet o nominale 20 centów^[36]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Liberty Seated	1875–1878			5	22	gładka	90% srebro, 10 miedź

25 centów

Mimo ustanowienia monet o nominale 25 centów (quarter dollar) w 1792 roku, to pierwsza ćwierćdolarówka zostało wyemitowana w 1796 roku. W 1804 roku na rewersie wprowadzono nominał zapisany jako „25c”. Do 1837 roku jedna moneta o tym nominale miała wagę równą 104 granów (6,73 g). Od 1837 roku waga monety została zredukowana do 103⅛ grana (6,68 g). W 1873 roku zwiększono mase monety^[37].

W 1964 roku Kongres wycofał srebro z obiegowego mennictwa w Stanach Zjednoczonych. Od tej pory ćwierćdolarówki wybijane są w miedzioniklu^[32].

Srebrne

Lista wszystkich srebrnych monet o nominale 25 centów^[38]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Draped Bust	1796			6,74	~ 27,5	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76 miedź
	1804–1807
Capped Bust[g]	1815–1838			6,74	~ 27	ząbkowana	89,24% srebro, 10,76 miedź
Seated Liberty	1838–1853 1856–1865			6,68	24,3	ząbkowana	90% srebro, 10 miedź
	1853			6,22
	1854–1855
	1866–1873 1875–1891
	1873–1874			6,25
Barber[h]	1892–1916			6,25	24,3	ząbkowana	90% srebro, 10 miedź
Standing Liberty	1916–1917			6,25	24,3	ząbkowana	90% srebro, 10 miedź
	1917–1930
Washington	1932–1964			6,25	24,3	ząbkowana	90% srebro, 10 miedź

Miedź pokryta miedzioniklem

Lista wszystkich miedzioniklowych monet o nominale 25 centów^[39]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Washington	1965–1974 1977–1998			5,67	24,3	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem
Bicentennial quarter	1976			5,67	24,3	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem
50 State Quarters	1999–2008		odniesienia do poszczególnych stanów	5,67	24,3	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem
District of Columbia and United States Territories Quarters	2009		6 różnych rewersów	5,67	24,3	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem
America the Beautiful Quarters	od 2010		amerykańskie parki narodowe i miejsca związane z historią i dziedzictwem narodu	5,67	24,3	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem

50 centów

Monety o nominale 50 centów ustanowiono na mocy Coinage Act of 1792. Pierwszą pięćdziesięciocentówkę wyemitowano w 1794 roku. Do 1837 roku monety te miały wagę 208 granów (13,47 g), a srebro próbę 892. W 1837 roku wagę zredukowano do 206¼ grana, a próbę srebra podniesiono do 900, którą utrzymano aż do 1965 roku. W 1853 roku z racji, iż monety o nominale 50 centów były warte więcej niż kruszec, z którego je wybijano, to postanowiono zredukować wagę monet do 192 granów (12,44 g). W 1873 roku, na mocy Coinage Act of 1873, wstrzymano bicie monet jednodolarowych jako monety obiegowej na terenie Stanów Zjednoczonych, a także zniesiono bimetalizm. 50 centów stało się najwyższym nominałem, a masę zwiększono do 192,9 granów (12,49 g)^[40][41]. W 1964 roku Kongres wycofał srebro z mennictwa obiegowego^[32]. Jednak w przypadku monet o nominale 50 centów z wizerunkiem prezydenta Johna F. Kennedy’ego osiągnięto porozumienie i do 1970 roku wybijano monety o miedzianym wnętrzu otoczonym srebrem^[42].

Srebrne

Lista wszystkich srebrnych monet o nominale 50 centów^[43]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Flowing Hair	1794–1795			13,47	32,5	z napisem „FIFTY CENTS OR A HALF DOLLAR”	89,24% srebro, 10,76% miedź
Draped Bust	1796–1797			13,47	32,5	z napisem „FIFTY CENTS OR A HALF DOLLAR”	89,24% srebro, 10,76% miedź
	1801–1807
Capped Bust	1807–1836			13,47	32,5	z napisem „FIFTY CENTS OR A HALF DOLLAR” (1807–1814) dodano ★ pomiędzy DOLLAR i FIFTY (1814–1831) pionowe linie pomiędzy słowami (1832–1836)	89,24% srebro, 10,76% miedź
	1836–1837		nominał „50 CENTS”[i]	13,36	30	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
	1838–1839		nominał „HALF DOL.”[j]
Seated Liberty	1839–1853			13,36	30,6	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
	1853	Strzałki przy dacie[k]	Promienie wokół orła[l]	12,44
	1854–1855	Bez strzałek przy dacie	Bez promieni wokół orła
	1856–1866
	1866–1874 1875–1891
	1873–1874			12,49
Barber[m]	1892–1915			12,49	30,6	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Walking Liberty	1916–1947			12,49	30,6	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Franklin	1948–1963			12,49	30,6	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Kennedy	1964			12,49	30,6	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
	1965–1970			11,50			80% srebro, 20% miedź (zewnętrzna powłoka) 20,9% srebro, 79,1% miedź (wnętrze monety)

Miedzioniklowe

Lista wszystkich miedzioniklowych monet o nominale 50 centów^[44]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Kennedy	od 1971			11,34	30,6	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem
	1975–1976

1 dolar

Złote dolary

Bicie złotych dolarów ustanowiono na mocy Coinage Act of 1792. Od 1935 roku do 31 grudnia 1974 roku posiadanie złota przez obywateli amerykańskich było zabronione^[45].

Lista wszystkich złotych dolarów^[46]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek	Charakterystyka
			waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Dolar Liberty Head	1849–1854		1,672	13	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
Dolar Indian Princess Head	1854–1856		1,672	15	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
	1856–1889

Srebrne dolary

Bicie srebrnych dolarów ustanowiono na mocy Coinage Act of 1792^[47]. W 1964 roku Kongres zadecydował o tym, że wypłata srebrnych dolarów zostaje wstrzymana. Rok później uchwalony Coinage Act of 1965 zawierał zapis o tym, iż obiegowe monety nie będą już wybijane w srebrze. W 1970 roku Kongres uchwalił prawo, które nakazywało wybicie 150 mln posrebrzanych monet, ale już wyłącznie dla kolekcjonerów^[48].

Lista wszystkich srebrnych dolarów^[49]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Dolar Flowing Hair	1794–1795			26,96	39–40	z napisem „HUNDRED CENTS ONE DOLLAR OR UNIT”	89,2% srebro, 10,8% miedź (zgodnie z prawem) 90% srebro, 10 miedź (wg decyzji A. Coxa)
Dolar Draped Bust	1795–1803			26,96	39–40	z napisem „HUNDRED CENTS ONE DOLLAR OR UNIT”	89,2% srebro, 10,8% miedź
Dolar Gobrechta	1836–1839			26,95 (do 1837) 26,72 (po 1837)	39–40	gładka i ząbkowana	89,24% srebro, 10,76% miedź (do 1837) 90% srebro, 10% miedź (po 1837)
Dolar Seated Liberty	1840–1866			26,73	38,1	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
	1866–1873
Trade Dollar	1873–1885[n]			27,22	38,1	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Dolar Morgana	1878–1904			26,73	38,1	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź
Dolar Pokoju	1921–1928 1934–1935			26,73	38,1	ząbkowana	90% srebro, 10% miedź

Dolary miedzioniklowe

Od 1965 roku w Stanach Zjednoczonych nie wybijało się już srebrnych obiegowych monet jednodolarowych. W 1970 roku uchwalono usatwę, która ustanowiła monetę jednodolarową, która miałaby jednocześnie upamiętnić wojskowego i prezydenta Stanów Zjednoczonych Dwighta Eisenhowera oraz misję Apollo 11. W 1975 roku rozpocząto emisję dolarów Eisenhowera z okazji 200. rocznicy niepodległości Stanów Zjednoczonych^[48].

W 1978 roku Kongres uchwalił ustawę, która nakazywałaby emisje monety jednodolarowej różniącej się od wszystkich poprzednich emisji. Decyzja ta poparta była raportem Departamentu Skarbu, który informował, że Amerykanie niechętnie używają monety jednodolarowej ze względu na zbyt duży rozmiar i wagę. Ponadto nowa moneta miała wyprzeć z obiegu banknot o tym samym nominale^[50].

Lista wszystkich miedzioniklowych dolarów^[51]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Dolar Eisenhowera	1971–1974 1977–1978			22,68	38,1	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem
	1975–1976
Dolar Susan B. Anthony	1979–1999			8,1	26,5	ząbkowana	miedź pokryta miedzioniklem

Tzw. golden dollars

Wprowadzenie do obiegu dolara Susan B. Anthony okazało się niepowodzeniem. Władze federalne chciały zastąpić w obiegu banknoty jednodolarowe monetami o tym samym nominale. Jednak podobieństwo monet do ćwierćdolarówek sprawiło, że Amerykanie woleli dalej używać banknotów. W 1997 roku uchwalono prawo nakazujące wybór dla monety jednodolarowej charakterystycznego i wyróżniającego wizerunku. W tym celu na awersie monety postanowiono upamiętnić Indiankę z plemienia Szoszonów, która miała pomagać Meriwetherowi Lewisowi i Williamowi Clarkowi podczas ich wyprawy w latach 1804–1806. Od 2009 roku co rok zmienainy jest wizerunek awersu, aby upamiętnić ważne dla amerykańskich Indian wydarzenia lub podkreślić ich wkład w rozwój Stanów Zjednoczonych^[52][53].

W 2005 roku prezydent George W. Bush podpisał Presidential $1 Coin Act of 2005, który miał na celu wprowadzenie do obiegu monet jednodolarowych upamiętniających prezydentów Stanów Zjednoczonych. Założono, że co roku emitowana będzie jedna moneta^[54][55].

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Dolar Sacagawea	2000–2008	Sacagawea z dzieckiem na plecach[o]		8,1	26,5	gładka	miedź platerowana mosiądzem
	od 2009		różne rewersy honorujące Indian i ich wkład w historię Stanów Zjednoczonych
Dolary prezydenckie	2007–2020	twarze prezydentów		8,1	26,5	z napisami„E PLURIBUS UNUM” i „IN GOD WE TRUST”	miedź platerowana mosiądzem

2½ dolara

Monety o nominale 2½ dolara amerykańskiego (tzw. Quarter Eagle) zostały ustanowione na mocy Coinage Act of 1792. Poczatkowo były bite ze złota próby 916, od 1834 roku próbę zmieniono na 899, a od 1837 próbę tą zwiększono do 900^[56].

Lista wszystkich monet Quarter Eagle^[57]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Draped Bust Quarter Eagle[p]	1796			4,37	20	ząbkowana	91,67% złoto, 8,33% miedź
	1796–1807
Capped Bust Quarter Eagle[q]	1808			4,37	20	ząbkowana	91,67% złoto, 8,33% miedź
	1821–1834			4,37	20 (do 1829) 18,5 (w 1829) 18,2 (od 1829)	ząbkowana	91,67% złoto, 8,33% miedź
Classic Head Quarter Eagle	1834–1839			4,18	18,2	ząbkowana	89,92% złoto, 10,08 miedź
Liberty Head Quarter Eagle	1840–1907			4,18	18	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
Indian Head Quarter Eagle	1908–1929			4,18	18	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź

Ponadto istnieją dwie okolicznościowe monety o tym nominale, z lat 1915 (Panama Pacific Expo) i 1926 (600-lecie Filadelfii).

3 dolary

Złote monety trzydolarowe zostały wprowadzone do użytku na mocy Coinage Act of 1853(ang.). Powody ustanowienia tego nominału nie są znane. Według różnych teorii miały w być używane do dokonywania zakupów arkuszy stu znaczków pocztowych (po cenie 3 centów za jeden) lub miały ułatwić zakup większych ilości wprowadzonych trzy lata wcześniej monet trzycentowych^[58][59].

Lista wszystkich monet o nominale 3 dolarów^[60]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek		Charakterystyka
		awers	rewers	waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Indian Princess	1854–1855			5,015	20,5	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
	1855–1889

5 dolarów

2 kwietnia 1792 roku Kongres uchwalił Coinage Act of 1792, który zezwolił na bicie monet kilku denominacji, w tym właśnie monet złotych o nominale pięciu dolarów amerykańskich zwanych Half Eagle. Była to wówczas druga moneta co do wartości w Stanach Zjednoczonych, większy nominał miały tylko monety Eagle^[61].

Lista wszystkich monet o nominale 5 dolarów^[62]:

1907–1908	Lata emisji	Wizerunek	Charakterystyka
			waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Draped Bust Half Eagle[r]	1795–1798		8,75	25	ząbkowana	91,67% złoto, 8,33% miedź
	1798–1807
Capped Bust Half Eagle[s]	1807–1812		8,74	25	ząbkowana	91,67% złoto, 8,33% miedź
	1813–1834			25 (1813–1829) 22,5 (1829–1834)
Classic Head Half Eagle	1834–1838		8,35	22,5	ząbkowana	89,9% złoto, 10,1% miedź
Liberty Head Half Eagle[t]	1839–1866		8,35	22,5 (1839–1840)	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
				21,6 (1840–1908)
	1866–1908
Indian Head Half Eagle	1907–1908		8,35	21,6	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź

10 dolarów

Złote monety zwane Eagle zostały ustanowione przez Kongres na mocy Coinage Act of 1792. Od roku 1804 do 1838 emisja złotych monet dziesięciodolarowych była wstrzymana ze względu na to, że na przełomie XVIII i XIX wieku złote monety były wyprowadzane poza granice Stanów Zjednoczonych lub przetapiane w kraju poza wiedzą mennicy. Złote mennictwo w Stanach Zjednoczonych zostało wstrzymane przez prezydenta Franklina D. Roosevelta 5 kwietnia 1933 roku, kiedy nakazał zwrot złotych monet do Rezerwy Federalnej. Wyjątkiem było posiadanie walorów o wartości kolekcjonerskiej. 30 stycznia 1934 roku wszedł w życie Gold Reserve Act, który ostatecznie wycofał złoto z obiegu, wstrzymał pokrycie dla pieniądza papierowego w tym kruszcu i nakazał przetopienie go w sztaby^[63].

Lista wszystkich monet o nominale 10 dolarów^[64]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek	Charakterystyka
			waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Capped Bust Eagle	1795–1797		17,49	33	ząbkowana	91,6% złoto, 8,4% miedź
	1797–1804
Liberty Head Eagle	1838–1866		16,71	27	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
	1866–1907
Indian Head Eagle	1907–1908		16,71	27	46 gwiazd (1907–1911) 48 gwiazd (1912–1933)	90% złoto, 10% miedź
	1908–1933

20 dolarów

Istotny wpływ na złote mennictwo w Stanach Zjednoczonych miała kalifornijska gorączka złota. Doprowadziło to do sytuacji, w której srebro sprzedawano na rynku z dużym zyskiem. Napływ złota na rynek sprawił, że srebro, którego ceny były liczone w złocie, stało się niedowartościowane. Srebrne jednodolarówki okazały się być bardziej wartościowe niż ich wartość nominalna. 20 lutego przedstawiono projekt ustawy będącej połączeniem wcześniejszych propozycji reformy systemu monetarnego Jamesa McKaya i Charlesa G. Athertona. Została ona zaakceptowana przez Izbę Reprezentantów. Senat przyjął ustawę pod nazwą Coinage Act of 1849(ang.) 3 marca 1849 roku, ustanawiając monetę o nominale 20 dolarów. Głównym zamysłem, który stanowił podwaliny pod wprowadzenie monety Double Eagle, była chęć przekształcenia dużych ilości złota na rynku w monety przy jak najmniejszym wysiłku mennic^[65].

Lista wszystkich monet o nominale 20 dolarów^[66]:

Typy	Lata emisji	Wizerunek	Charakterystyka
			waga (g)	średnica (mm)	krawędź	stop
Liberty Head Double Eagle	1850–1866		33,4362	34	ząbkowana	90% złoto, 10% miedź
	1866–1876
	1877–1907
Saint-Gaudens Double Eagle	1907		33,4362	34	z mottem „E PLURIBUS UNUM” (litery rozdzielone gwiazdami)	90% złoto, 10% miedź
	1907–1908
	1908–1933

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• DavidD. Bowers DavidD., United States Gold Coins: An Illustrated History, Los Angeles-Wolfeboro: Bowers and Ruddy Galleries, Inc., 1982, ISBN 0-914490-21-4 [dostęp 2022-09-07] .
• DavidD. Bowers DavidD., United States Coins by Design Types, Wolfeboro: Bowers and Merena Galleries, Inc., 1986 [dostęp 2022-10-24] .
• ThomasT. Coulson ThomasT., Collecting Liberty Seated Dollars, „Liberty Coin Service” [dostęp 2022-11-20] .
• JasonJ. Daley JasonJ., A Brief History of the Racketeer Nickel, „Smithsonian Magazine”, 17 listopada 2016 [dostęp 2022-11-28] .
• JillJ. Westeyn JillJ., One Hundred Years of Silver Dollar Coinage (1878-1978), „U.S. Mint”, 15 kwietnia 2021 [dostęp 2022-11-17] .
• R.S.R.S. Yeoman R.S.R.S., A Guide Book of United States Coins, wyd. 63, Atlanta: Whitman Publising, LLC, 2009, ISBN 978-0-7948-2766-3 .