Monopolis
nr rej. A/355/1-8 z 25.10.1994[1] | |
(c) I, HuBar, CC-BY-SA-3.0 Główny budynek od strony Kopcińskiego (2007) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | ul. Kopcińskiego 58/60 |
Typ budynku | pofabryczny |
Styl architektoniczny | |
Architekt | Franciszek Chełmiński |
Inwestor | Virako |
Powierzchnia użytkowa | 29 400 m² |
Rozpoczęcie budowy | 1896 |
Ukończenie budowy | 1902 |
Ważniejsze przebudowy | 2017-2020 (planowane) |
Pierwszy właściciel | |
Obecny właściciel | Virako |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°45′46″N 19°29′06″E/51,762778 19,485000 | |
Strona internetowa |
Monopolis – łódzkie centrum biurowo-rozrywkowo-kulturalne, powstające w dawnym Zespole Zakładów Przemysłu Spirytusowego "Monopol Wódczany", zlokalizowane przy ulicy Kopcińskiego 58/60[2]. W latach 1902-2007 kompleks pełnił funkcję fabryki alkoholu (oraz tymczasowo tytoniu), następnie w 2013 roku, po likwidacji zakładów Polmos, teren został wykupiony przez firmę Virako, która ma zamiar zaadaptować fabrykę na potrzeby biur, usług i sztuki[3].
Część terenu dawnych zakładów została wcześniej wykupiona przez firmę Virako i na tym terenie został wybudowany biurowiec Forum 76, który został otwarty w 2009 roku. Budynek ten nie jest obecnie własnością firmy Virako - został sprzedany w 2016 roku funduszom inwestycyjnym Benson Elliot i Sharow Capital i powtórnie w 2020 roku funduszowi MVGM[4].
Historia
Był to trzeci pod względem wielkości kompleks fabryczny w Łodzi, zaraz po zakładach Karola Scheiblera oraz Izraela Poznańskiego (obecnie Manufaktura)[5]. Jego historia rozpoczęła się w 1896 roku, gdy rosyjskie Ministerstwo Skarbu kupiło od łódzkiego magistratu i prywatnego właściciela teren w okolicy obecnego tzw. "skrzyżowania marszałków". Po 4 latach powstał tam kompleks budynków fabrycznych z czerwonej cegły, w którym rozpoczęto produkcję wszelkiego rodzaju wódek. Obiekt zaprojektował Franciszek Chełmiński. Na terenie znajdują się: budynek filtracji i zmiękczania, budynek laboratorium i morsowni, budynek przepompowni spirytusu, magazyn ze zbiornikami spirytusu oraz magazyn spirytusu i denaturatu. Po wybuchu pierwszej wojny światowej teren został oddany magistratowi, a fabryka została przekwalifikowana na produkcję wódki i tytoniu, a w części budynków urządził przytułek dla żebraków, prosektorium i szkołę.
W 1920 roku, przekazano kompleks Skarbowi Państwa, który 9 grudnia 1927 roku produkcję tytoniu przeniósł na ul. Kopernika, zaś w tym miejscu stworzył Państwową Wytwórnię Wódek nr 14 podlegającą Dyrekcji Monopolu Spirytusowego w Warszawie. Po wybuchu drugiej wojny światowej ograniczono produkcję alkoholu i uruchomiono tam magazyn dla Wehrmachtu. W czasach PRL wznowiono produkcję alkoholu, denaturatu oraz octu. W 1963 roku, w wyniku połączenia fabryk w Łodzi i Kutnie zainicjowano Łódzkie Zakłady Przemysłu Spirytusowego, oferujące wódki czyste i gatunkowe oraz denaturat i spirytus. W latach 70. XX wieku zakłady odniosły szczytową formę, uzyskując na 22 produkty znak jakości klasy światowej. W 2007 roku zakład Polmosu postawiono w stan likwidacji, kończąc jednocześnie produkcję alkoholu[6][5].
Zespół budynków wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/355/1-8 z 25.10.1994[1].
Projekt Monopolis
W 2013 roku właścicielem kompleksu została firma Virako, która rok później ogłosiła powstanie wieloletniego projektu o nazwie "Monopolis". Autorem nazwy oraz loga był Janusz Kaniewski[7]. W latach 2014-17 udostępniono teren dla celów kulturalnych, rozrywkowych i muzycznych[8]. W międzyczasie przeprowadzono także wizję lokalną z pracownikami byłego Polmosu. 16 maja 2017 ogłoszono rewitalizację fabryki pod cele kulturalne, rozrywkowe, usługowe i biurowe, tworząc drugie takie centrum w Łodzi po Manufakturze[3][9]. W obiekcie znajdą się:
- 23 400 m² powierzchni biurowej klasy A, dwa nowe biurowce (9 i 11 piętrowe)
- 5000 m² powierzchni dla usług gastronomicznych
- muzeum produkcji wódki, poświęcone pracownikom byłego Polmosu
- galeria miejska
- basen rekreacyjny, siłownia oraz fitness
- prywatny teatr z mechaniczną widownią która może się zamienić w salę bankietową z zapleczem gastronomicznym
- przedszkole i plac zabaw, świetlica środowiskowa dla dzieci z kinem i miejscem na zajęcia dydaktyczne
- 6 zielonych tarasów na dachach, 2 parki kieszonkowe
- 175 miejsc parkingowych dla rowerów (wraz z szatnią i natryskami)
- 258 miejsc parkingowych dla samochodów (wraz z myjnią oraz 8 stanowiskami do ładowania samochodów elektrycznych)[10][11]
Z racji wpisania do rejestru zabytków inwestor chce zaadaptować także komin oraz tory kolejowe do celów użytkowo-dekoracyjnych.
Etapy adaptacji
- 2013 - kupno terenu przez prywatnego inwestora
- 2014-17 - udostępnienie obiektu na cele kulturalne
- maj 2017 - ogłoszenie szczegółów rewitalizacji
- druga połowa 2017 - rozpoczęcie przebudowy
- druga połowa 2018 - zakończenie przebudowy kompleksów pofabrycznych
- 2019 - ukończenie 9-piętrowego biurowca M2
- 2020 - ukończenie 11-piętrowego biurowca M3 i zakończenie inwestycji
Linki zewnętrzne
- [https://web.archive.org/web/20170422035300/http://www.monopolis.lodz.pl/ Strona główna Monopolis]
Przypisy
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2020-02-07] .
- ↑ Zespół Zakładów Przemysłu Spirytusowego „Monopol Wódczany” w Łodzi - Portal Turystyki Aktywnej, www.map4u.pl [dostęp 2017-11-18] .
- ↑ a b Monopolis: wiemy jak zmieni się dawna rozlewnia wódki w Łodzi, www.bryla.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ MVGM przejmuje zarządzanie Forum 76 - Biura, propertynews.pl, 19 maja 2020 [dostęp 2020-05-24] (pol.).
- ↑ a b W Łodzi rodzi się Monopolis | DesignAlive, www.designalive.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Nowy właściciel chce odnowić łódzki "Polmos" [ZDJĘCIA] - Dzienniklodzki.pl, www.dzienniklodzki.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl, wyborcza.pl [dostęp 2017-11-18] .
- ↑ Monopolis w Łodzi: W dawnych zakładach Polmos powstanie centrum kulturalne [FILM] - NaszeMiasto.pl, lodz.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Monopolis w Łodzi. Wyjątkowy projekt zajmie miejsce dawnego Polmosu [WIZUALIZACJE, FILM] - Dzienniklodzki.pl, www.dzienniklodzki.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
- ↑ Monopolis w Łodzi. Wyjątkowy projekt zajmie miejsce dawnego Polmosu [WIZUALIZACJE, FILM] - Dzienniklodzki.pl, www.dzienniklodzki.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl, lodz.wyborcza.pl [dostęp 2017-12-03] .
Media użyte na tej stronie
Autor:
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.45 N
- S: 50.78 N
- W: 17.95 E
- E: 20.75 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.