Montmorylonit

Montmorylonit
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy

montmorillonit

Skład chemiczny

uwodniony krzemian glinu, magnezu i sodu (Al2O3·SiO2·nH2O)

Twardość w skali Mohsa

1,5

Przełam

nierówny

Łupliwość

doskonała, jednokierunkowa

Pokrój kryształu

łuseczkowy, płytkowy, kulisty

Układ krystalograficzny

jednoskośny

Gęstość minerału

1,9–2,7 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

biały, zielonkawy, żółtawy, brunatny, niekiedy różowy lub niebieskawy

Rysa

biała lub szara

Połysk

matowy w stanie suchym

Współczynnik załamania

nα = 1,48–1,61
nβ = 1,50–1,64
nγ = 1,50–1,64

Inne

(-)

Montmorylonit, montmorillonit – szeroko rozpowszechniony minerał z gromady krzemianów, zaliczany do minerałów ilastych (grupa smektytów). Nazwa pochodzi od miejscowości Montmorillon we Francji.

Właściwości

Tworzy bardzo drobne, łuskowate kryształy o średnicy nie przekraczającej 1 mikrometra. Występuje w skupieniach zbitych, woskowych lub ziemistych i proszkowych. Niekiedy tworzy drobnoziarniste agregaty, przyjmujące formy „robakowate” lub sferolityczne.

Typ pakietu który tworzy to 2:1 (dwie warstwy tetraedryczne i jedna oktaedryczna).

Dobrze pochłania wodę (ośmiokrotna objętość), odbarwia się.

Występowanie

Występuje w grupach minerałów ilastych. Powstaje wskutek wietrzenia różnych skał krystalicznych. Stanowi podstawowy składnik bentonitu. Bywa spotykany w osadach morskich i jeziornych, zwykle w towarzystwie illitu, kaolinitu, haloizytu, kwarcu, kalcytu.

Na świecie: Stany Zjednoczone (Nowy Meksyk, Arizona, Kolorado, Kalifornia, Alabama), Rosja i Gruzja (Kaukaz), Węgry, Rumunia, Niemcy, Francja, Czechy.

W Polsce: w okolicach Tarnobrzega, na Kujawach, na Dolnym Śląsku.

Zastosowanie

Stanowi ważny surowiec przemysłu ceramicznego, gumowego, papierniczego, farmaceutycznego, chemicznego, metalurgicznego i spożywczego. Jest składnikiem nawozów mineralnych oraz płuczki wiertniczej. Montmorylonitu używa się także przy rekultywacji terenów skażonych metalami ciężkimi.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa pod redakcją A. Maneckiego i M. Muszyńskiego: Przewodnik do petrografii. Kraków: AGH Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, 2008, s. 160.
  • A. Bolewski, A. Manecki: Mineralogia szczegółowa. Warszawa: PAE, 1993. ISBN 83-85636-03-X.
  • R. Ďuďa, L. Rejl: Wielka encyklopedia minerałów. Warszawa: Elipsa 2, 1994. ISBN 83-86013-00-1.
  • R. Hochleitner: Minerały i kryształy.
  • W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski.
  • J. Bauer: Przewodnik. Skały i minerały.


Media użyte na tej stronie

Mineraly.sk - montmor.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.0