Mopsuestia

Mopswestia/Yakapinar
Państwo	Turcja
Prowincja	Adana
Dystrykt	Yüreğir
Wysokość	18 m n.p.m.
Populacja (2010) • liczba ludności	5932[1]
Położenie na mapie Turcji Mopswestia/Yakapinar
36°57′28″N 35°37′26″E/36,957778 35,623889
Strona internetowa

Most rzymski w Mopswestii na rzece Ceyhan Nehri, dawniej Pyramos. Rzeka ta przepływa w odległości 20 km od obecnej Adany, dawnej Antiochii Cylicyjskiej.

Mopsuestia /(gr.) Μοψουεστία/ także Mopswestia lub Mompsuestia, pierwotnie gr. Mopsos, w średniowieczu Mamissa lub Mamistra, później tur. Missis, od lat 60. Yakapinar – w starożytności miasto w Cylicji nad rzeką Piramus (fr.). Obecnie miasteczko w prowincji Adana^[2] w południowo-wschodniej Turcji.

Historia

Miasto zostało założone, jak podaje legenda, przez Mopsusa. Brak pewnych wiadomości o dziejach miasta w starożytności. Wiadomo, że w czasach Seleucydów nosiło nazwę "Seleucja", a pod panowaniem Rzymu – "Hadriana", później "Decja"^[3]. Za cesarza Konstancjusza II zbudowano wielki most przez rz. Piramus, naprawiony za Justyniana^[4]. Miasto dzieliło losy całej Cylicji – wraz z nią pozostawało pod władzą Rzymu, a potem Bizancjum.

W Mopsuestii wcześnie pojawiło się chrześcijaństwo – już w III wieku istniało biskupstwo patriarchatu antiocheńskiego. Początkowo było ono sufraganią metropolii w Anazarbus.

Z Mopsuestią byli związani święty Auksencjusz z Mopsuestii (III-IV wiek) i słynny teolog Teodor z Mopsuestii (350-407). Byli oni biskupami tego miasta. W 879 r. Mopswestia została arcybiskupstwem, które przetrwało do XIV wieku.

Wcześnie pojawił się islam – miasto zostało opanowane przez Arabów już pod koniec VII wieku. Do X wieku Mopsuestia pozostawała arabskim miastem pogranicza, często obleganym przez wojska bizantyjskie.

Ostatecznie, po oblężeniach w 964 i w 965 wojska Nikefora Fokasa zdobyły miasto, które zostało włączone do Cesarstwa Bizantyjskiego. Mopsuestia liczyła wtedy około 200 tysięcy mieszkańców. Przez cztery następne stulecia miasto przechodziło z rąk do rąk kolejnych zdobywców – krzyżowców (Księstwo Antiochii z ks. Tankredem), Bizantyjczyków i ormiańskiego Królestwa Małej Armenii (w 1322 Ormianie ponieśli wielką klęskę pod murami Mopsuestii).

W XIV wieku miasto, mocno już wtedy zniszczone przez nieustanne wojny, znalazło się pod władzą Turków. Od tej pory następował systematyczny upadek Mopsuestii, aż stała się wioską z kilkuset mieszkańcami narodowości tureckiej.

Bibliografia

Victor Langlois: Voyage dans la Cilicie et dans les montagnes du Taurus: exécuté pendant les années 1851-1853. (rozdz. Cilicie orientale). (fr.). s. 448. [dostęp 2010-08-28].

Przypisy