Mora (herb szlachecki)

Herb szlachecki Mora

Mora (Morawa, Mory, Murzynowa głowa) – polski herb szlachecki.

Opis herbu

W czerwonym polu głowa Murzyna[a] przewiązana srebrną nałęczką. Klejnot: trzy strusie pióra.

Odmiany herbowe

Herb Mora występuje w kilku odmianach. Oprócz opisanego wyżej, jest również między innymi wersja herbu (Mora III), gdzie w złotej tarczy stoi postać murzyna w prawą zwrócona stronę, z białą przepaską na głowie, ubrana w tunikę, trzymająca napięty łuk ze strzałą – celowaną w górę skos. Nad tarczą, w klejnocie ponad hełmem (bez korony rangowej) dwie strzały srebrne ukazane bez opierzenia, skierowane do góry w skos. Ponadto występuje odmiana herbu Mora o zawołaniu – Sulicki I i Sulicki II.

Specyficzną odmianą herbu Mora jest herb Kobyłka, którym pieczętuje się rodzina o tymże nazwisku. Jest to tak zwany herb własny. W polu niebieskim pół murzyna z uniesionymi rękoma, ubranego w koszulę czerwoną z białym kołnierzem i mankietami, takąż że białą wstęgą przewiązany. W klejnocie pióra strusie w trzech kolorach białym, niebieskim i czerwonym. Rodzina Kobyłków na Mazowszu i Podlasiu najliczniej osiadła.

Geneza herbu

Głowa Murzyna, określana często jako głowa Maura występuje dość często w heraldyce europejskiej, szczególnie w krajach basenu Morza Śródziemnego. Znana jest szczególnie jako zasadnicze godło herbów królestw Korsyki i Sardynii. Występuje także w herbach rodowych i terytorialnych między innymi w Niemczech (gminy Zolling, Ismaning) i Francji. Ukoronowana głowa Murzyna w srebrnym polu stanowiła herb biskupstwa Fryzyngi (obecnie jako archidiecezja Monachium i Freising), przez co znalazła się także w herbie Josepha Ratzingera, jako arcybiskupa tej archidiecezji w latach 1977–1982 i w jego herbie papieskim jako Benedykta XVI. Czarna głowa w herbie (szkockiego klanu MacLellan) jest nadziana na miecz i może być głową uciętą miejscowemu rozbójnikowi, być może cygańskiemu[1].

Mora (niem. Mohr) jest herbem pochodzącym z Niemiec i znanym polskiej heraldyce już od XV wieku. Bartosz Paprocki przywołuje w „Herbach Rycerstwa Polskiego” łaciński tekst z 1034, dotyczący nieznanego biskupa włocławskiego Andrzeja, gdzie znajduje się opis jego herbu. Jest to zapewne legenda herbowa, gdyż dotyczy okresu przedheraldycznego. Najstarsza wzmianka z akt sądowych z nazwą Mory pojawia się dopiero w 1412. Jan Długosz w Liber beneficiorum wzmiankuje o herbie pod nazwą Morowa. Najstarsza znana pieczęć średniowieczna, pochodząca z XV wieku, przypisywana jest Mikołajowi, arcybiskupowi gnieźnieńskiemu[2]. Herb Mora występuje najliczniej na Mazowszu i Kujawach.

Herbowni

Busz, Cibarzewski, Deleszkan, Gardziński, Grzymała, Grzymałowski, Hossel, Kaszubski, Kosuba, Kozuba, Kobuzowski, Kozubowski, Kostycz, Korytowski, Korytkowski, Kruszyna, Krzyźanowski, Kudak, Listopad, Liszawski, Liszewski, Malijewski, Marczonko, Marshal, Marszał, Michałowski, Mieczkowski, Mieszkowski, Mięskowski, Mora, Moraczyński, Morenda, Morgulski, Moryno, Moryń, Morzycki, Nietyksa, Nietyksza, Nietyxa, Olszyński, Skalski, Sławski, Sorc, Szorc, Stoessel, Swędorski, Szulborski, Żwan.

Uwagi

  1. Tego typu głowa określana jest zwykle w heraldyce zachodniej jako głowa Maura i z taką nazwą można się również spotkać w starszych polskich blazonowaniach herbu.
  2. Herb identyfikowany przez Piekosińskiego jako Mora, przedstawia jednak głowę bez cech negroidalnych, zwróconą ponadto w lewo.

Przypisy

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL CoA Mora.png
Autor: Steifer with element (File:Meuble héraldique tête de Maure.svg by Yorick, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polski herb szlachecki Mora
Coat of arms of Joseph Ratzinger.svg
(c) I, SajoR, CC BY-SA 2.5
Coat of Arms of Joseph Ratzinger, as cardinal of the Roman Catholic Church.
Coat of Arms of Benedictus XVI.svg
Autor:

Andrea Cordero Lanza di Montezemolo a designed the coat of arms of Pope Benedict XVI in 2005.


This vector image was created with by Piotr Michał Jaworski; PioM EN DE PL for Commons., Licencja: CC-BY-SA-3.0
The coat of arms of Pope Benedict XVI. The crown with the episcopal miter plate is divided into three fields that carry specific heraldic symbols:
  • Left (heraldic dexter) of the "Moor of Freising" from the coat of arms of the Archdiocese of Munich and Freising, where Archbishop Joseph Cardinal Ratzinger was Archbishop.
  • Right (heraldic sinister) the bear of St. Corbinian, patron saint of the diocese of Munich and Freising, from the city arms.
  • Below is a scallop, which stands for the pilgrimage. It refers to a legend about St. Augustine. The mussel is also found in the arms of Scots Monastery, Regensburg, in which Benedict XVI. began his career as a priest.
Behind the shield are the Keys of Heaven, which by Christian tradition were received by St. Peter from Jesus as a symbol of Papal authority. On top, it is adorned with a bishop's miter and a pallium instead of the traditional three-tiered papal tiara.
POL COA Mora XV.svg
Polski herb Mora wg pieczęci z XV w.
Herb Mora na nagrobku Gabriela Morendy zm 1644 - krużganki przy klasztorze dominikanów w Krakowie.jpg
Autor: Bernard Proszyk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb Mora na nagrobku Gabriela Morendy zm 1644 - krużganki przy klasztorze dominikanów w Krakowie