Mordor (Warszawa)

Parzysta strona ul. Wołoskiej, widoczny biurowiec Curtis Plaza

Biurowce Empark Mokotów Business Park przy ul. Postępu

Biurowce przy ul. Marynarskiej

Mordor, także Mordor na Domaniewskiej^[1] – nieformalna, żartobliwa nazwa skupiska biurowców będących siedzibami wielu przedsiębiorstw, w tym korporacji transnarodowych, znajdującego się na Służewcu i zachodnim Ksawerowie w Warszawie, w rejonie ulic: Domaniewskiej, Wołoskiej, Cybernetyki i Marynarskiej. Nazwa stanowi nawiązanie do Mordoru czyli krainy stworzonej przez J.R.R. Tolkiena w powieści fantasy Władca Pierścieni^[2][3].

Położenie geograficzne i historia

W czasach PRL w tym rejonie Mokotowa istniała tzw. Dzielnica Przemysłowo-Składowa „Służewiec”, zajmująca obszar ok. 260 ha^[4]. W kilkudziesięciu znajdujących się tam zakładach przemysłowych na początku lat 70. pracowało ok. 20 tys. osób^[4]. Zakończenie w latach 90. działalności przez te przedsiębiorstwa spowodowało pojawienie się na rynku nieruchomości dużych, uzbrojonych terenów, atrakcyjnie położonych blisko centrum miasta i lotniska. Jedną z pierwszych zrealizowanych tam nowych inwestycji był zbudowany w latach 1991–1992 przy ul. Wołoskiej 18 biurowiec Curtis Plaza^[5]. W latach 1995−2001 w rejonie ulic Domaniewskiej i Postępu powstał zespół biurowców Mokotów Business Park^[6]. W 2000 przy ul. Wołoskiej oddano do użytku jedno z największych stołecznych centrów handlowych, Galerię Mokotów^[7].

Do 2019 w tym rejonie miasta wzniesiono 83 budynki biurowe^[8]. Ich budowa odbywała się de facto poza kontrolą stołecznego samorządu i przyczyniła się do powstania biurowej monokultury^[9].

Geneza nazwy

Część Służewca i Ksawerowa zaczęła być żartobliwie nazywana Mordorem (lub Mordorem na Domaniewskiej) w związku z problemami komunikacyjnymi wokół tak dużego skupiska biurowców^{[10][10][11][12]}.

Według szacunków w 2018 do pracy w Mordorze dojeżdżało dziennie ok. 80–100 tys. osób, w większości młodych^[13]. Stał się on również jednym z symboli pracy korporacyjnej, ze specyficznym typem ludzi – młodych, ambitnych i przepracowanych^[14], goniących za kolejnymi „deadlinami”, co odbija się na ich życiu prywatnym^[13]. Żartobliwie nazywają siebie orkami, porównując swoją pracę do pracy orków z książek Tolkiena^[12].

Utrudniony dojazd, korki oraz problemy z miejscem do parkowania powodują, że część kandydatów odmawia przyjęcia ofert pracy w firmach, które mają siedzibę w tej części miasta ^[9]. W marcu 2019 wskaźnik powierzchni niewynajętej wynosił średnio 19,8% (przy średniej dla Warszawy 9,1%)^[8]. Pomimo niższych czynszów, Mordor zaczął tracić status centrum biurowego stolicy na rzecz Woli^[8].

Pojawiły się próby mniej lub bardziej oficjalnego oznaczenia Mordoru, m.in. przez zawieszenie tablicy, która jednak została zdjęta przez służby^[15]. Nazwa jest też rozpoznawana przez oprogramowanie Google Maps^[16]. Były też próby jej nadania w ramach budżetu obywatelskiego^[17]. Wydawane jest czasopismo „Głos Mordoru” skierowane do pracowników korporacji mających siedziby w Mordorze^[18].

Nazwa Mordor została spopularyzowana przez fanpage „Mordor na Domaniewskiej” prowadzony w serwisie Facebook, który w 2018 miał ponad 100 tys. fanów^[19][20].

Przypisy