Morfolina

Morfolina

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 1,4-oksazynan Inne nazwy i oznaczenia tetrahydro-1,4-oksazyna, perhydro-1,4-oksazyna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C4H9NO
Masa molowa	87,12 g/mol
Wygląd	bezbarwna, higroskopijna, łatwopalna ciecz[1]
Identyfikacja
Numer CAS	110-91-8
PubChem	8083
SMILES C1COCCN1
InChI InChI=1S/C4H9NO/c1-3-6-4-2-5-1/h5H,1-4H2 InChIKey YNAVUWVOSKDBBP-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 0,996 g/cm³[3]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie mieszalna[3] w innych rozpuszczalnikach etanol: rozpuszczalna[1] Temperatura topnienia od -7 do -5 °C[3] Temperatura wrzenia 126–130 °C[3][1] Zasadowość (pKb) pKBH+ = 8,5[2]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2014-10-02] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H226, H302, H312, H314, H332 Zwroty P P281, P305+P351+P338, P310 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanej karty charakterystyki Żrący (C) Szkodliwy (Xn) Zwroty R R10, R20/21/22, R34 Zwroty S S23, S36, S45[3] NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[5] 3 3 0   Temperatura zapłonu 31 °C[3] Numer RTECS QD6475000 Dawka śmiertelna 1,45 g/kg (szczur, doustnie)[4]
Podobne związki
Podobne związki	piperazyna, dioksan, oksazolidyna
Pochodne	związki zawierające szkielet morfoliny
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Morfolina (tetrahydro-1,4-oksazyna) – organiczny, heterocykliczny związek chemiczny, zawierający w pierścieniu heteroatomy azotu i tlenu. Jest to związek, który ma cechy aminy drugorzędowej i eteru cyklicznego. Z wodą i z etanolem miesza się w dowolnym stosunku.

Można ją otrzymać w wyniku dehydratacji dietanoloaminy (np. za pomocą kwasu siarkowego) lub w reakcji eteru di(2-chloroetylowego) z amoniakiem^[6]:

Zastosowanie

Morfolina stosowana jest jako półprodukt w syntezie organicznej, inhibitor korozji, oraz rozpuszczalnik.

Jest często używanym dodatkiem alkalizującym do wody (w stężeniu rzędu mg/kg wody) w systemach grzewczych i w instalacjach parowych, na przykład w elektrowniach, ponieważ ma lotność podobną do lotności wody i dlatego rozkłada się w systemie względnie równomiernie. Morfolina wykazuje wystarczająca stabilność temperaturową w tych temperaturach (często około 300 °C) i podwyższonym ciśnieniu w odtlenionej wodzie. Często używana jest razem z hydrazyną i amoniakiem. Pochodne morfoliny są wykorzystywane w lecznictwie, np. trymetozyna czy reboksetyna.

Przypisy