Morris West

Morris Langlo West (ur. 26 kwietnia 1916, zm. 9 października 1999) – australijski powieściopisarz i dramaturg^[1], znany z powieści Adwokat diabła (1959), Sandały rybaka (1963) oraz Klauni Boga (1981). Jego książki zostały opublikowane w 27 językach i sprzedały się w ponad 60 milionów egzemplarzy na całym świecie. Jego prace najczęściej koncentrowały się na polityce międzynarodowej i roli kościoła katolickiego w sprawach międzynarodowych. Jedno z jego najsłynniejszych dzieł, Sandały rybaka (1963), opisuje wybór i karierę słowiańskiego papieża, 15 lat przed historycznym wybraniem Karola Wojtyły na papieża Jana Pawła II.

Życiorys

Urodził się w Melbourne. Jego rodzicami byli Charles Langlo West i Florence Guilfoyle Hanlon^[2][3]. Miał pięcioro rodzeństwa. Ukończył Christian Brothers (Kongregacja Braci w Chrystusie) College w St Kilda. Ukończył studia na Uniwersytecie w Melbourne w 1937 roku^[4][5] i pracował jako nauczyciel w Nowej Południowej Walii i Tasmanii. Spędził 12 lat w klasztorze Kongregacji Braci w Chrystusie, składając roczne śluby, ale opuścił klasztor w 1941 roku, nie składając ślubów ostatecznych^[6]. W tym samym roku ożenił się (to pierwsze małżeństwo nie przetrwało) i zaciągnął się do Royal Australian Air Force (RAAF)^[6]. Na pewien czas został oddelegowany z RAAF do pracy dla Billy'ego Hughesa^[7], byłego premiera Australii. Po uzyskaniu sławy jako twórca seriali radiowych^[8], wyjechał z Australii w 1955 roku, aby pisać. Mieszkał w Austrii, 10 lat we Włoszech, w Anglii i Stanach Zjednoczonych, w końcu wrócił w 1980 roku do Australii. W tym okresie pracował jako korespondent z Watykanu dla Daily Mail. Jego syn, C. Chris O'Hanlon powiedział, że spędził swoje pierwsze 12 lat życia w 12 różnych krajach.

Z drugą żoną, poślubioną w 1952 Joyce Lawford, miał czworo dzieci, Christophera, Paula, Michael i córkę Melanie^[3].

Twórczość

Głównym tematem większości prac Westa było zagadnienie: jeśli tak wiele organizacji wykorzystuje skrajną przemoc w złych celach, kiedy i w jakich okolicznościach jest moralnie dopuszczalne aby ich przeciwnicy odpowiedzieli przemocą? Pisał niemal bez poprawek. Pierwsza wersja jego rękopisów zazwyczaj nie bardzo różniła się od ostatecznej wersji drukowanej. W 1993 roku ogłosił, że napisał swoją ostatnią książkę, jednak napisał potem kolejne trzy powieści i dwie książki non-fiction.

Morris West zmarł podczas pracy przy biurku przy ostatnich rozdziałach powieści Ostatnie wyznanie, o procesie i uwięzieniu Giordano Bruno, który został spalony na stosie za herezję w 1600 roku. Bruno był osobą, z którą West dawno sympatyzował, a nawet się identyfikował. W 1969 roku opublikował sztukę The Heretic na ten sam temat. Premiera sztuki odbyła się w Londynie w 1970 roku. West zmarł, gdy napisał około połowę tej ostatniej powieści. Ostatni napisany akapit brzmiał: „Nie potrafię napisać dzisiaj nic więcej... kto wie, jakie koszmary mogę obudzić”. Rodzina Westa zdecydowała się opublikować powieść w 2000 roku, w formie niekompletnej, bez edycji, pozostawiając czytelnikom swobodę wyobrażenia sobie, jak historia może się skończyć.

Bibliografia

Fikcja

• Moon in My Pocket (1945, pod pseudonimem "Julian Morris")
• Gallows on the Sand (1956)
• Kundu (1956)
• The Big Story. (1957; The Crooked Road)
• The Second Victory (1958; Backlash)
• McCreary Moves In (1958, pod pseudonimem "Michael East")
• The Devil's Advocate (powieść) (1959) polskie: Adwokat diabła
• The Naked Country (1960, także The Concubine, pod pseudonimem "Michael East")
• Daughter of Silence (1961)
• The Shoes of the Fisherman (1963) polski tytuł: Sandały rybaka
• The Ambassador (1965)
• The Tower of Babel (1968)
• Summer of the Red Wolf (1971)
• The Salamander (1973) polski tytuł: Salamandra
• Harlequin (1974)
• The Navigator (1976)
• Proteus (1979)
• The Clowns of God (1981)
• The World Is Made of Glass (1983)
• Cassidy (1986) polski tytuł: Zemsta (Cassidy)
• Masterclass (1988)
• Lazarus (1990)
• The Ringmaster (1991)
• The Lovers (1993)
• Vanishing Point (1996) polski tytuł: Znikający punkt
• Eminence (1998),
• The Last Confession (2000, wydanie pośmiertne)

Sztuki teatralne

• The Mask of Marius Melville (1945; serial radiowy)
• Trumpets in the Dawn (serial radiowy)
• Genesis in Juddsville
• The Illusionists (1955)
• The Devil’s Advocate (1961)
• Daughter of Silence (1962)
• The Heretic (1969)^[9]
• The World Is Made of Glass (1982)

Non-fiction

• Children of the Sun: The Slum Dwellers of Naples (1957)^[5] (tytuł amerykański: Children of the Shadows: The True Story of the Street Urchins of Naples)
• Scandal in the Assembly: A Bill of Complaints and a Proposal for Reform of the Matrimonial Laws and Tribunals of the Roman Catholic Church (1970, z Robertem Francis)
• View from the Ridge: The Testimony of a Twentieth-century Pilgrim (1996), Sydney: HarperCollins.
• Images & Inscriptions. Selected and arranged by Beryl Barraclough (1997), Sydney: HarperCollins.

Adaptacje filmowe

• Trzewiki rybaka (1968) grali: Anthony Quinn^[3], Laurence Olivier i John Gielgud^[10]
• Des Teufels Advokat (1977) grali John Mills^[3], Daniel Massey, Paola Pitagora i Stéphane Audran
• The Naked Country (1984)
• Drugie zwycięstwo (The Second Victory, 1986)
• Cassidy (1989)

Przekłady na język polski

• Morris West: Żeglarz. Tłum. Adam Szymanowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1980. ISBN 83-211-0126-7.
• Morris West: Salamandra. Tłum. Adam Szymanowski. Warszawa: "Pax" : Agencja RTW-Colibri, 1992. ISBN 83-85493-17-4.
• Morris West: Adwokat diabła. Tłum. Maja Marcinkowska. Toruń: Crime and Thriller, 1992. ISBN 83-85318-23-2.
• Morris West: Córka milczenia. Tłum. Katarzyna Łukomska. Toruń: Crime & Thriller, 1993. ISBN 83-85318-30-5.
• Morris West: Zemsta. Tłum. Krzysztof Aleksander. Warszawa: Wydawnictwo Petra, 1994. ISBN 83-85526-19-6.
• Morris West: Adwokat diabła. Radom: Polwen - Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2006. ISBN 83-89862-60-3.
• Morris West: Sandały rybaka. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2009. ISBN 978-83-7505-478-1.

Przypisy