Moryzja jednokwiatowa

Moryzja jednokwiatowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządkapustowce
Rodzinakapustowate
Rodzajmoryzja
Gatunekmoryzja jednokwiatowa
Nazwa systematyczna
Morisia monanthos (Viv.) Asch.
Fl. Sard. Comp. 173 1885[3]
Synonimy
  • Erucaria hypogaea Viv.
  • Morisia hypogaea (Viv.) J.Gay ex Colla
  • Rapistrum hypogaeum (Viv.) Duby
  • Sisymbrium monanthos Viv.[3]

Moryzja jednokwiatowa[4] (Morisia monanthos (Viv.) Asch.) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju moryzja Morisia. Występuje na Korsyce i Sardynii w murawach piaszczystych oraz w miejscach skalistych na wysokościach do 1300 m n.p.m.[4][5] Roślina uprawiana ze względu na oryginalny pokrój, wczesne i obfite kwitnienie oraz biologię rozsiewania podobną do orzecha ziemnego – dojrzewające strąki wciskane są w podłoże. Nazwa rodzajowa upamiętnia profesora botaniki z Turynu – Giuseppe Giacinto Morisa (1796–1869)[5].

Morfologia

Pokrój
Bylina osiągająca do 2 cm (czasem 5 cm[4]) wysokości, z głębokim korzeniem[5].
Liście
Skupione w rozetę przyziemną osiągającą do 15 cm średnicy. Podługowato-lancetowate i pierzastodzielne[4], z łatkami trójkątnymi[5]. Blaszka ciemnozielona[4], nieco gruboszowata[5].
Kwiaty
Pojedyncze na szczytach szypułek kwiatowych. Szypułki prosto wzniesione podczas kwitnienia osiągają do 2,5 cm wysokości. Kwiaty mają cztery zielone, wyprostowane i pozbawione woreczkowatych rozdęć działki kielicha. Cztery płatki korony są zwężone u nasady, żółte, osiągają po rozpostarciu 1,5 cm średnicy. Sześć pręcików, 4 z nich dłuższe. Słupek bez szyjki, z górną zalążnią[5][4].
Owoce
Rozwijają się pojedynczo na szypułach wydłużających się i zginających w dół podczas owocowania. Dwuczęściowa łuszczynka, w dolnej części kulista, otwierająca się dwoma klapkami i zawierająca 3–5 nasion. W części górnej jajowatostożkowata, do 3 mm długości, niepękająca, z 1–2 nasionami[5][4].

Zastosowanie

Roślina uprawiana jako ozdobna w gruncie w strefach mrozoodporności 7 lub wyższych. W warunkach środkowoeuropejskich zalecana jest do uprawy w szklarniach[4].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-07-02] (ang.).
  3. ↑ a b Morisia monanthos (Viv.) Asch.. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-07-02].
  4. ↑ a b c d e f g h Beata Grabowska, Tomasz Kubala: Encyklopedia bylin tom II, K-Z. Poznań: Zysk i S-ka, 2012, s. 604. ISBN 978-83-7506-846-7.
  5. ↑ a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 174. ISBN 0-333-74890-5.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.