Morze Wattowe
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
Państwo | |
---|---|
Typ | przyrodniczy |
Spełniane kryterium | VIII, IX, X |
Numer ref. | |
Region[b] | Europa i Ameryka Północna |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę | 2009 |
Dokonane zmiany | 2014 |
53°32′N 6°53′E/53,533333 6,883333 | |
Morze Wattowe (czasami też Morze Wattów; duń. Vadehavet; fryz. Waadsee; hol. Waddenzee; niem. Wattenmeer) – akwen, pomimo nazwy niebędący morzem, obejmujący przybrzeżne wody Zatoki Niemieckiej (południowo-wschodnia część Morza Północnego) położony pomiędzy kontynentem a łańcuchem Wysp Fryzyjskich. Morze Wattowe obejmuje przybrzeżne wody Holandii, Niemiec i Danii, jednak czasami wśród polskich geografów głoszony jest pogląd, że akwen ten znajduje się wyłącznie w Holandii pomiędzy Wyspami Zachodniofryzyjskimi, a kontynentalnym wybrzeżem Holandii.
Morze Wattowe, rozciągające się od wyspy Texel w Holandii do wyspy Fanø w Danii, ma około 450 km długości i 10–30 km szerokości. Jest to akwen płytki, znaczną jego część stanowią watty (in. osuchy), tj. szerokie równiny pływowe odsłaniane w czasie odpływu morza.
Ze względu na swoje unikatowe walory przyrodnicze, cały obszar Morza Wattowego jest obecnie objęty ochroną i uznany, na podstawie konwencji ramsarskiej, za „obszar wodno-błotny mający znaczenie międzynarodowe”. Cała część holenderska i niemal cała niemiecka tworzą cztery światowe rezerwaty biosfery. Dodatkowo w części holenderskiej akwenu utworzono Park Narodowy Schiermonnikoog (hol. Nationaal Park Schiermonnikoog) oraz Park Narodowy Duinen van Texel (hol. Nationaal Park Duinen van Texel), w części niemieckiej Park Narodowy Szlezwicko-Holsztyńskiego Morza Wattowego (niem. Nationalpark Schleswig-Holsteinisches Wattenmeer), Park Narodowy Hamburskiego Morza Wattowego (niem. Nationalpark Hamburgisches Wattenmeer), Park Narodowy Dolnosaksońskiego Morza Wattowego (niem. Nationalpark Niedersächsisches Wattenmeer).
Trzy państwa leżące nad Morzem Wattowym prowadzą ciągłą współpracę w zakresie chronienia tego akwenu – w tym celu m.in. utrzymywany jest stały Wspólny Sekretariat Morza Wattowego.
W 2009 roku obszar Morza Wattowego został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, jako obiekt transgraniczny w Niemczech i Holandii. Obecnie, po zmianie wpisu w 2014 roku, jest to obiekt transgraniczny w trzech państwach: Niemczech, Holandii i Danii.
Galeria
Morze Wattowe przy wyspie Rømø w Danii
Morze Wattowe widziane z przystani promowej niedaleko Holwerd we Fryzji, Holandia
Linki zewnętrzne
- Secretariat of the Trilateral Cooperation on the Protection of the Wadden Sea: strona oficjalna (ang.). [dostęp 2010-08-04].
- Nationalpark Wattenmeer: strona oficjalna (niem.). [dostęp 2010-08-04].
Media użyte na tej stronie
Autor: Alexrk2, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ta mapa została stworzona za pomocą GeoTools.
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Autor: Daniel Schwen, Licencja: CC BY-SA 2.5
Wadden Sea near Wilhelmshaven
Autor: Aotearoa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Morze Wattowe widziane z przystani promowej niedaleko Holwerd we Fryzji, Holandia
Autor: Malene Thyssen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The Wadden Sea view - from the dam at the island Rømø, Denmark