Moschoforos
Moschoforos (gr. niosący cielę) – typ przedstawienia w starożytnej rzeźbie greckiej, który został wypracowany w okresie archaicznym. Moschoforos to mężczyzna niosący młodego byczka na ramionach.
Posąg ateński
Pochodzenie i historia
Najbardziej znanym przykładem tego typu przedstawienia jest przypisywana Fajdimiosowi rzeźba znaleziona w tzw. rumowisku perskim na Akropolu ateńskim. Dzięki zachowanej inskrypcji wiadomo, że stanowiła ekswoto (obiekt ufundowany jako dar wotywny), a fundatorem był niejaki Rhombos. Posąg wykonany jest z marmuru hymetyckiego, jego zachowana część ma wysokość 1,65 m. Najprawdopodobniej powstał w latach 570-560 p.n.e. Obecnie znajduje się w Muzeum Akropolu w Atenach.
Kompozycja
Posąg ukazuje brodatego ofiarnika z cielątkiem na barkach. Ledwie dostrzegalny, rozchylony chiton ukazuje tors mężczyzny. Obie postacie tworzą zwartą całość, co podkreślone zostało układem rąk człowieka i nóg zwierzęcia. Zwarta kompozycja posągu akcentującego fizyczny i duchowy związek człowieka ze zwierzęciem ikonograficznie nawiązuje do schematu mykeńskiego. Rzeźba jest ponadnaturalnej wielkości co dodaje kompozycji metafizycznego monumentalizmu. Uderza także wyraz rozradowanej twarzy z wielkimi, okrągłymi oczami. Jest to przykład tzw. uśmiechu archaicznego.
Zobacz też
Bibliografia
- Encyklopedia sztuki starożytnej, praca zbiorowa, WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 406-407, ISBN 83-01-12466-0 (PWN), ISBN 83-221-0684-X (WAiF).
- Twardecki A., Słownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, wersja internetowa [1].