Moskorzew (gmina)

Moskorzew
gmina wiejska
Ilustracja
Krajobraz Gminy Moskorzew
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

włoszczowski

TERC

2613032

Wójt

Andrzej Walasek

Powierzchnia

71,29 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


2760[1]

• gęstość

37,9 os./km²

Nr kierunkowy

34

Kod pocztowy

29-130

Tablice rejestracyjne

TLW

Adres urzędu:
Moskorzew 42
29-130 Moskorzew
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

13[2][3]

Liczba miejscowości

14[3]

Położenie na mapie powiatu
Położenie na mapie powiatu
50°39′00″N 19°56′00″E/50,650000 19,933333
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej
Portal Polska

Moskorzew (daw. gmina Moskarzew) – gmina wiejska w województwie świętokrzyskim, w powiecie włoszczowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie częstochowskim.

Siedziba gminy to Moskorzew.

Według danych z 30 czerwca 2006[4] gminę zamieszkiwało 2930 osób.

Budynek Urzędu Gminy

Położenie

Gmina położona jest w zachodniej części województwa świętokrzyskiego przy granicy z województwem śląskim, na południowym krańcu powiatu włoszczowskiego. Zachodnia część gminy znajduje się na obszarze Niecki Włoszczowskiej, a wschodnia na Płaskowyżu Jędrzejowskim. Na obszarze gminy swoje źródła ma Biała Nida i jej dopływ Kwilinka.

Komunikacja

Przez terytorium gminy przebiega droga krajowa 78 z Chmielnika do przejścia granicznego w Chałupkach, od której odchodzi sieć dróg powiatowych:

Przez obszar gminy nie przebiegają żadne linie kolejowe. Najbliższy dworzec kolejowy znajduje się w Sędziszowie (trasa kolejowa z Kielc do Krakowa i Katowic).

Na terenie gminy znajdują się dwa przystanki PKS (w Moskorzewie i Chlewicach) obsługujące kursy dalekobieżne (z Katowic do Ostrowca Świętokrzyskiego, Starachowic, Tarnobrzega, Buska-Zdroju).

Demografia

Dane z 30 czerwca 2006[4]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja2930100144349,2148750,8
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
41,120,220,9
Ludność w wiekuOgółemKobietyMężczyźni
0-14 lat41614,2%2117,2%2057,0%
15-64 lat194266,3%88630,2%105636,1%
65 lat i więcej57219,5%34611,8%2267,7%
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Moskorzew w 2014 roku[1].


Piramida wieku Gmina Moskorzew.png

Struktura powierzchni

Gmina Moskorzew zajmuje obszar 71,29 km². Użytki rolne zajmują 65,6% powierzchni, z czego na grunty orne przypada 54,5%, a na użytki zielone 11,6%. Lasy zajmują 27,8%. Średnia wielkość gospodarstwa indywidualnego wynosi 6,4 ha.

Gmina stanowi 7,87% powierzchni powiatu.

Historia

  • 1239 – pochodzący z Moskorzewa Jan herbu Pilawa wykonał misję poselską Bolesława Wstydliwego na Węgry
  • 1334 – powstał drewniany kościół w Moskorzewie. Potwierdzone dokumentami kościelnymi istnienie parafii w Moskorzewie
  • 1386–1434 – okres panowania Władysława Jagiełły; Klemens z Moskorzewa pełnił urząd podkanclerza królewskiego, uczestniczy w zakładaniu Uniwersytetu i funduje trzy prebendy w katedrze wawelskiej
  • 1387 – udział rycerza Mikołaja z Moskarzewa, podkanclerza Królestwa Polskiego w orszaku królewskim Władysława Jagiełły i Jadwigi
  • 1394 – podkanclerzy koronny Klemens zbudował istniejący do dziś kościół murowany w Moskorzewie
  • 1408 – zmarł Klemens z Moskorzewa pełniący urząd podkanclerski w czasach Jagiełły, kasztelan sanocki, kasztelan kamieniecki; pochowany w ufundowanym przez siebie kościele w Moskorzewie
  • poł. XV wieku – kolator Paweł Odrowąż, kasztelan lwowski zakłada parafię w Chlewicach
  • 1466 – data rozgraniczenia wsi Chlewice i Chlewska Wola
  • 1558 – Moskorzewscy zmienili kościół na zbór kalwiński
  • 1562 – zbór kalwiński został zmieniony na zbór braci polskich
  • 1598 – Chlewice stanowią własność Hieronima Dembińskiego, mają niekonsekrowany kościół pod wezwaniem św. Filipa i św Jakuba Apostoła
  • 1626 – dziedzic Moskorzewa Remigiusz Moskorzewski funduje ołtarz św. Żołnierzy
  • 1629 – konsekracja pokrytego gontem kościoła w Chlewicach, któremu patronuje św. Jakub
  • 1721 – właścicielem Moskorzewa został Michał z Bogucic Bogucki
  • 1780 – Moskorzew stał się własnością generała Michałowskiego
  • 1794 – bitwa pod Szczekocinami; na gruntach wsi Hebdzie znajdują się dwie mogiły, w których pogrzebane są zwłoki żołnierzy kościuszkowskich; pożar kościoła i plebanii w Moskorzewie
  • 1824 – Franciszek i Antonilia Dobieccy sprzedali wieś Janowi Kantemu Kowalskiemu
  • 1827:
    • wieś Mękarzów zamieszkiwało 271 mieszkańców w 24 domach. Do Mękarzowa przynależały trzy folwarki: Mękarzów, Rajtary i Zagórzec
    • wieś Moskorzew liczy 206 mieszkańców zamieszkujących 31 domów
    • wieś Hebdzie zamieszkuje 70 mieszkańców w 7 domach
    • wieś Lubachowy zamieszkuje 105 mieszkańców w 15 domach
    • wieś Chlewice zamieszkuje 279 mieszkańców w 26 domach
    • wieś Tarnawa Góra zamieszkuje 158 mieszkańców w 27 domach
  • 1862 – rozbiórka skromnego drewnianego kościoła w Chlewicach
  • 1864 – Michał Bontoni właściciel majątków w Chlewicach i Pradle wystawia nowy, większy od poprzedniego kościół w Chlewicach
  • 1893 – Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego wymienia wieś Moskorzew jako miejscowość położoną pomiędzy wsiami Goleniowy i Chlewiska, posiadającą murowany kościół fundacji Klemensa Pilawy, urząd gminny, gorzelnię, cegielnię, młyn wodny i tartak. Znajdują się tu 52 domy mieszkalne zamieszkiwane przez 523 mieszkańców.
  • 1893:
    • Tarnawa Góra obejmuje folwarki Tarnawa i Dalekie oraz wieś Tarnawa liczącą 51 osadników
    • Mękarzów zamieszkuje 369 mieszkańców, wieś posiada 35 domów
    • Moskorzew zamieszkuje 523 mieszkańców w 52 domach
    • Lubachowy zamieszkuje 169 mieszkańców w 22 domach
    • Damiany zamieszkuje 207 mieszkańców w 20 domach.
  • 1892–1906 – remont kościoła przeprowadzony przez Potockich, ówczesnych właścicieli Moskorzewa

Sołectwa

Chebdzie, Chlewice Wieś, Chlewice Kolonia, Chlewska Wola, Dalekie, Damiany, Dąbrówka, Jadwigów, Lubachowy, Mękarzów, Moskorzew, Przybyszów, Tarnawa-Góra[2].

Miejscowość podstawowe bez statusu sołectwa: Perzyny i Zagórze.

Sąsiednie gminy

Nagłowice, Radków, Słupia, Szczekociny

Przypisy

  1. a b Gmina Moskorzew w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Strona gminy,sołectwa
  3. a b Urząd Statystyczny w Kielcach
  4. a b Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2006 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2006. ISSN 1734-6118. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Powiat wloszczowski gm moskorzew.svg
Autor: Krzysztof Kuba Wawrzosek (Kuba ads), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Polska - województo świętokrzyskie, powiat włoszczowski - gmina moskorzew
Piramida wieku Gmina Moskorzew.png
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców gminy Moskorzew, 2014
Moskorzew Urzad Gminy.JPG
Autor: Michaelus, Licencja: CC BY 3.0
Urząd Gminy w Moskorzewie
Panorama Gminy Moskorzew.jpg
Autor: Megatron7667, Licencja: CC BY-SA 4.0
Panorama Gminy Moskorzew