Moskwa (rzeka)

Moskwa
Ilustracja
Rzeka Moskwa w Moskwie
Kontynent

Europa

Państwo

 Rosja

Obwód

 moskiewski

Lokalizacja

Obwód moskiewski, Obwód smoleński

Rzeka
Długość502 km
Powierzchnia zlewni

17 500 km²

Średni przepływ

109 m³/s przy ujściu

Źródło
MiejscePopowka
Współrzędne

55°28′56″N 35°27′10″E/55,482222 35,452778

Ujście
Recypient

Oka

MiejsceKołomna
Współrzędne

55°04′31″N 38°50′44″E/55,075278 38,845556

Szlak
RiverIcon-Spring.svg502Grzęda Smoleńsko-Moskiewska
RiverIcon-AffluentR.svgPachra
RiverIcon-AffluentL.svgJauza
RiverIcon-AffluentL.svgIstra
RiverIcon-delta.svg0→
Położenie na mapie obwodu moskiewskiego
Mapa konturowa obwodu moskiewskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”

Moskwa (ros. Москва) – rzeka w europejskiej części Rosji.

Większe miasta położone nad rzeką to Moskwa i Kołomna. Moskwa jest połączona z górną Wołgą kanałem imienia Moskwy.

Rzeka jest wykorzystywana do produkcji energii elektrycznej. Znajduje się na niej ponad 50 mostów, z czego ponad 20 na terenie miasta Moskwa.

Dane geograficzne

Głębokość rzeki waha się od 3 do 14 metrów, w najszerszym miejscu mierzy 120 metrów[1].

Przebiega przez sześć dzielnic stolicy Rosji[2] oraz znajdujący się pod Moskwą Park Narodowy „Łosinyj ostrow”.

Górna część dorzecza leży na Grzędzie Smoleńsko-Moskiewskiej.

Największe dopływy to: Ruza, Istra, Jauza i Pachra[3].

Obecny bieg rzeki ukształtował się 12 tysięcy lat temu[4], zaś pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z VIII wieku p.n.e[1].

Nabrzeża w stolicy Rosji

Rzeka od XII wieku była wykorzystywana jako środek transportu i punkt zaopatrzenia miasta w wodę. Kształt jej koryta wielokrotnie modyfikowano.

W latach trzydziestych XX wieku przeprowadzono ostatnie prace rewitalizacyjne[2]. Obecnie około 29% nabrzeży nie jest wykorzystywane, pozostałe zajmują obiekty produkcyjne, tereny zielone, budynki mieszkaniowe, komunalne oraz infrastruktura transportowa[2].

Przy rzece znajduje się port, plaże miejskie, parki oraz przystanie.

Nawiązania w kulturze

Widok na Kreml od strony rzeki Moskwy został przedstawiony na licznych obrazach rosyjskich i zagranicznych artystów.

Wstęp do opery Chowańszczyzna, którą skomponował Modest Musorgski, nosi tytuł Świt nad rzeką Moskwą.

Rzeka wspomniana jest w tekście ballady rokowej Wind of Change Klausa Meine.

Jedna z trzech książek Jurija Trifonowa, należąca do cyklu powieści moskiewskich, nosi tytuł Dom nad rzeką Moskwą[5].

Bitwa pod Borodino we Francji nazywana jest "bitwą nad rzeką Moskwą" (fr. Bataille de la Moskova). Nawiązuje do tego książka autorstwa Tomasza Rogackiego, poświęcona bitwie pod Borodino, pod tytułem Bitwa nad rzeką Moskwą 5-7 września 1812[6].

Galeria

  • Pocztówka z 1914 roku przedstawiająca rzekę w XVIII wieku.

    Pocztówka z 1914 roku przedstawiająca rzekę w XVIII wieku.

  • Obraz Pawła Judina z 1810 roku, przedstawia Monaster Nowospasski od strony rzeki Moskwy.

    Obraz Pawła Judina z 1810 roku, przedstawia Monaster Nowospasski od strony rzeki Moskwy.

  • Obraz Nikołaja Gricenki z 1896 roku. Przedstawia widok na rzekę i miasto z Dzwonnicy Iwana Wielkiego.

    Obraz Nikołaja Gricenki z 1896 roku. Przedstawia widok na rzekę i miasto z Dzwonnicy Iwana Wielkiego.

  • Centrum biznesowe Moskwy od strony rzeki. 2010 rok.
    (c) Nicholas Nemtsev, CC BY 3.0

    Centrum biznesowe Moskwy od strony rzeki. 2010 rok.

  • Zachód słońca nad rzeką Moskwą z widokiem na Kreml.
    (c) L-BBE, CC BY 3.0

    Zachód słońca nad rzeką Moskwą z widokiem na Kreml.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Две самые известные реки Москвы: Москва-река и Яуза | Достопримечательности Москвы, progulkipomoskve.ru [dostęp 2021-09-12].
  2. ↑ a b c Wojciech Wojtowicz, Rosja: Projekt „Moskwa – rzeka”, Urbnews.pl, 23 września 2014 [dostęp 2021-09-12] (pol.).
  3. ↑ Moskwa, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-09-12].
  4. ↑ Редакция журнала Наука, Историю Москвы-реки восстановили по донным отложениям, www.nkj.ru [dostęp 2021-09-12] (ros.).
  5. ↑ DOM NAD RZEKĄ MOSKWĄ, Antykwariat Kwadryga [dostęp 2021-09-12] (pol.).
  6. ↑ Bitwa nad rzeką Moskwą 5-7 września 1812 [dostęp 2021-09-12] (pol.).

Media użyte na tej stronie

RiverIcon-delta.svg
Icon for riverfloating diagrams. Informations on the Category Page
Relief-Moskovskaya.png
Autor: Nzeemin, Licencja: CC BY-SA 2.0
Физическая карта Московской области, Россия.
  • Координаты для GMT: -R35.1435/40.2035/54.2557/56.9611
  • Инструменты: GMT, Inkscape
Moscow in XXIII Century. Moscow River. 1914.jpg
Moscow in XXIII Century. Moscow River Oceanic Port. . Russian Empire postcard, Einem Factory, 1914, Moscow.
Flag of Moscow oblast.svg
Flag of Moscow Oblast
Moscow City - panoramio (1).jpg
(c) Nicholas Nemtsev, CC BY 3.0
Moscow City
Gricenko Vid na Moskvu.jpg
Вид на Москву с колокольни Ивана Великого
View to Moscow river from Bolshoy Moskvoretsky Bridge.jpg
Autor: This photo was taken by Anton Zelenov.

Please credit this with : Photo : Anton Zelenov in the immediate vicinity of the image.

If you use one of my photos, please email me (account needed) or leave me a short message on my discussion page. It would be greatly appreciated.
Do not copy this image illegally by ignoring the terms of the license below, as it is not in the public domain.

If you would like special permission to use, license, or purchase the image please contact me to negotiate terms., Licencja: CC BY 3.0
Panorama Moskwy z Kremlem po prawej stronie widziana z Dużego Mostu Moskworeckiego (ros. Большой Москворецкий мост).
Russia edcp relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.

EquiDistantConicProjection : Central parallel : 

* N: 54.0° N

Central meridian : 

* E: 100.0° E

Standard parallels: 

* 1: 49.0° N
* 2: 59.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.