Most św. Rocha w Poznaniu

Most Świętego Rocha
Południowa strona mostu z zachodniego brzegu
Poprzednie nazwy	Most Wielki
Długość całkowita	232,90 m
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Miejscowość	Poznań
Podstawowe dane
Poprzednie nazwy	Łacina
Przeszkoda	rz. Warta
Szerokość: • całkowita • jezdni • chodników • dróg rowerowych	22 m 14,30[1] m 2,50 m 2 × 1,50 m
Liczba torów tramwajowych	2
Liczba przęseł	5
Data budowy	XIV wiek[2]
Data zburzenia	1771 (drewniany), 1939 (stalowy), 2002 (przed przebudową)
Data odbudowy	1949, 2003 (jako szerszy most)
Projektant	Lucjan Ballenstedt
Położenie na mapie Poznania Most Świętego Rocha
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Most Świętego Rocha
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Most Świętego Rocha
52°24′07,30″N 16°56′41,27″E/52,402028 16,944797

Most Świętego Rocha – stalowy most spinający dwa brzegi Warty w Poznaniu łącząc Groblę z Piotrowem i Świętym Rochem. Obecny most wzniesiono w latach 2002-2004.

Historia

Przeprawa przed remontem. Zdjęcie wykonano w 2000 roku

Tablica pamiątkowa

Wzmianki o pierwszej przeprawie w tym miejscu pochodzą z XIV wieku. Przebiegała przez nią droga z Poznania do Środy Wielkopolskiej i dalej do Kalisza. Most ten nazywano Wielkim lub Łaciną. Ostatnia drewniana konstrukcja została zniszczona w 1771.

Odbudowę planowano kilkukrotnie: w 1840, 1881, 1889 i 1900. Każda z tych prób okazywała się jednak bezskuteczna. Przez cały ten okres most zastępowała przeprawa promowa.

W 1904 powstał pomysł na odbudowę przeprawy. Rozpisano wówczas przetarg. Budowa mostu według projektu Hugo Schultza rozpoczęła się we wrześniu 1911, a ukończono ją w maju 1913. Był to pięcioprzęsłowy, betonowy most ze środkowym, stalowym przęsłem. Wówczas to, pojawił się po raz pierwszy charakterystyczny łuk. Most ten dotrwał do września 1939, kiedy to został wysadzony przez wycofujące się Wojsko Polskie.

Po wyparciu z miasta Niemców most został prowizorycznie odbudowany. 7 marca 1945 odbyło się na nim uroczyste powitanie wkraczających do Poznania wojsk 2 Armii Wojska Polskiego (wcześniej miasto zdobywali Rosjanie). Żołnierzy witał prezydent Feliks Maciejewski, a kolumny wojskowe prowadził gen. bryg. Władysław Korczyc. 17 czerwca 1945 (o godz. 9.00) zainaugurowano stąd wycieczki parostatkiem do Puszczykowa^[3]. Gruntowna odbudowa miała miejsce w 1949 według projektu prof. Lucjana Ballenstaedta. Powstał wówczas stalowy most istniejący do 2002 (remontowany w 1986^[4]). Jego rozbiórka miała związek z planami budowy trasy tramwajowej na Rataje. Przy tej okazji znaleziono kasetę z uroczystego położenia kamienia węgielnego pod budowę mostu^[5]. Istniejąca przeprawa była zbyt wąska, a ponadto przegląd ujawnił, że w niedługim czasie może okazać się ona niezdatna do użytku.

Projekt architektoniczny współczesnego mostu powstał w pracowni Ewy i Stanisława Sipińskich, a projekt wykonawczy w pracowni mostowej Biura Projektów Komunikacyjnych pod kierownictwem mgr inż. Marka Jusika i mrg inż. Marka Wawrzyniaka. Zgodnie z wymogami przetargu na nową przeprawę, most zachował charakterystyczny kształt wtopiony przez dziesięciolecia w pejzaż miasta, a koszt inwestycji sfinansowanej w całości z budżetu miasta wyniósł 48 mln zł.

Zdemontowane, ważące około 400 ton, przęsło z początku XX wieku początkowo zamierzano sprzedać innej miejscowości, aby mogła je wykorzystać przy budowie innej przeprawy, jednak nie było na nie chętnych. Ostatecznie postanowiono je wykorzystać przy odbudowie poznańskiego Mostu Cybińskiego. Po otwarciu przeprawy patronem mostu został Biskup Jordan.

Niepisaną i niebezpieczną tradycją studentów pobliskiej Politechniki Poznańskiej jest wędrowanie po łukowych przęsłach mostu, w przypadku zdanych ważnych egzaminów^[6]. W wyniku próby takiego przejścia śmierć poniosła w 2016 irlandzka wioślarka Ailish Sheehan, zdobywczyni brązowego medalu na Akademickich Mistrzostwach Świata w Wioślarstwie w Poznaniu w 2016^[7].

Komunikacja

Most stanowi fragment dwutorowej trasy tramwajowej łączącej centrum miasta z osiedlami na Ratajach. Z przeprawy korzystają linie tramwajowe i autobusowe na zlecenie Zarządu Transportu Miejskiego:

Linie tramwajowe

• dzienne^[8]

 5 Górczyn ↔ Stomil

 13 Junikowo ↔ Starołęka

 16 Franowo ↔ Osiedle Sobieskiego

• nocne^[9]

 201 Osiedle Sobieskiego → Osiedle Lecha → Osiedle Sobieskiego (nie kursuje w nocy z poniedziałku na wtorek)

Linie autobusowe

• nocne^[9]

 231 Rondo Kaponiera ↔ Rondo Rataje (kursuje tylko w nocy z poniedziałku na wtorek)

Wymiary

• długość całkowita: 232,90 m
• szerokość części nurtowej: 27,63 m
• szerokość części zalewowej: 25,02 m
• szerokość torowiska: 7,30 m
• szerokość jezdni: 2 × 3,50 m
• szerokość drogi rowerowej: 2 × 1,50 m
• szerokość chodnika: 2,50 m

Przypisy

Bibliografia

• Gazeta Wyborcza, wtorek 17 lipca 2007, dodatek poznański s. 5
• JacekJ. Biesiadka JacekJ., Twierdza Poznań. O fortyfikacjach miasta Poznania w XIX i XX wieku, AndrzejA. Gawlak, SzymonS. Kucharski, MariuszM. Wojciechowski, Poznań: Wydawnictwo Rawelin, 2006, ISBN 83-915340-2-2, OCLC 170012744 .