Most Biskajski

Most Biskajski
Ilustracja
Państwo

 Hiszpania

Miejscowość

Portugalete i Getxo

Podstawowe dane
Przeszkoda

ujście rzeki Nervión

Długość

ok. 160 m

Data budowy

1893

Data zburzenia

1937

Data odbudowy

1941

Projektant

Alberto Palacio

Położenie na mapie Kraju Basków
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, u góry znajduje się punkt z opisem „Most Biskajski”
Ziemia43°19′24″N 3°01′01″W/43,323333 -3,016944
Most Biskajski[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Hiszpania

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II

Numer ref.

1217

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2006
na 30. sesji

Most Biskajski (bask. Bizkaiko Zubia, hiszp. Puente de Vizcaya) – most gondolowy ponad ujściem rzeki Nervión (Ibaizabal), w hiszpańskim Kraju Basków w prowincji Bizkaia[1].

Nazwy

Oficjalną nazwą mostu jest Most Biskajski. Oprócz niej funkcjonują także inne: Most Wiszący (hiszp. Puente Colgante), Most Portugalete, Most Getxo, Most Bilbao, a także Most Palacio (od nazwiska głównego inżyniera tego mostu)[2].

Historia

Most promowy został zaprojektowany przez znanego architekta Alberto Palacio (jednego z uczniów Gustawa Eiffla) i zbudowany w 1893 r.[2] Połączył on miasto Portugalete oraz dzielnicę miasta Getxo – Las Arenas (bask. Areeta)[3]. Przy budowie zastosowano nowoczesne jak na koniec XIX wieku rozwiązania. Oprócz ciężkiej żelaznej konstrukcji wykorzystano lżejsze stalowe liny. Był to pierwszy i zarazem najstarszy na świecie most-gondola, który był zdolny przewozić na dużej wysokości ludzi i pojazdy. Stanowił wzorzec dla innych mostów w Europie, Afryce czy Amerykach, z których przetrwało tylko kilka. Przy jego tworzeniu zastosowano nowoczesne technologie, aby umożliwić dalsze działanie portu w Bilbao. W 1937 r., podczas hiszpańskiej wojny domowej most został częściowo zbombardowany, czego świadkiem był sam Albert Palacio. Jego gruntowna odbudowa i restauracja nastąpiła w 1941 r. Most Biskajski został zapisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO 13 lipca 2006 r.

Współczesność

Most jest ciągle w użyciu. Ma około 160 m długości i 50 m wysokości. Do przęsła znajdującego się 45 metrów nad wodą podwieszona jest na długich linach gondola, która może przewieźć co 8 minut jednorazowo 8 pojazdów i kilkudziesięciu pasażerów w ciągu 1,5 minuty. Na przejazd mostem obowiązuje zbiorczy bilet komunikacji miejskiej Bilbao. Atrakcją turystyczną jest wyjazd na szczyt filaru, z którego można podziwiać panoramę okolicy.

Przypisy

  1. Annac, Dziedzictwo UNESCO: Most Biskajski. Hiszpania 2006, Dziedzictwo UNESCO, 23 grudnia 2016 [dostęp 2021-12-14].
  2. a b Victoria Charles, Bridges., Bournemouth: Parkstone, s. 93, ISBN 1-78525-726-9, OCLC 946059419 [dostęp 2021-12-14].
  3. Sailing Directions for the Bay of Biscay: West Coast of France and North Coast of Spain, 1951, s. 248.

Media użyte na tej stronie

Spain location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Spain

Equirectangular projection, N/S stretching 130 %. Geographic limits of the map:

  • N: 44.4° N
  • S: 34.7° N
  • W: 9.9° W
  • E: 4.8° E
Zubia jun.jpg
Autor: Javier Mediavilla Ezquibela, Licencja: CC BY-SA 2.0
Bizkaia Zubia (Biscay Bridge) Transporter Bridge between Portugalete a Las Arenas - Areeta. The upper horizontal span is a footbridge that can be accessed through lifts (elevators).
IconBridge-bk.svg
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
Ikona mostu do legendy mapy.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)