Most Fabrycjusza

Most Fabrycjusza

Państwo	Włochy
Miejscowość	Rzym
Podstawowe dane
Przeszkoda	Tyber
Długość	62[1] m
Szerokość: • całkowita	5,50[2] m
Liczba przęseł	2
Rozpiętość przęseł	24,24 m/24,50 m[1]
Data budowy	62 p.n.e.
Położenie na mapie Rzymu Most Fabrycjusza
Położenie na mapie Włoch Most Fabrycjusza
Położenie na mapie Lacjum Most Fabrycjusza
41°53′28″N 12°28′42″E/41,891111 12,478333

Most Fabrycjusza (łac. Pons Fabricius, wł. Ponte Fabricio) – dwuprzęsłowy most nad jedną z dwóch odnóg Tybru w Rzymie, łączący Wyspę Tyberyjską z lewym brzegiem rzeki (tj. z centrum miasta). Został zbudowany w 62 roku p.n.e. przez Lucjusza Fabrycjusza, urzędnika odpowiedzialnego za nadzór nad drogami (curator viarum)^[1][3]. Jest najlepiej zachowanym mostem rzymskim z czasów rzymskich^[4].

Most ma 62 m długości oraz 5,50 m szerokości^[2] i składa się z dwóch przęseł o rozpiętości odpowiednio 24,24 i 24,50 m^[1]. W masywnym środkowym filarze znajduje się półkoliście zamknięty od góry przelotowy otwór^[1][2]. Podobne, lecz nieco mniejsze otwory znajdowały się na zewnątrz łuków głównych przęseł, umożliwiając poruszanie się wzdłuż brzegów rzeki. Zostały zlikwidowane podczas późniejszej budowy umocnień brzegowych Tybru^[4]. Most wzniesiony został z tufu i peperynu i obłożony z zewnątrz trawertynem^[1]. Na przęsłach mostu zachowały się inskrypcje pamiątkowe, upamiętniające budowę przeprawy oraz jej remont po powodzi z 23 roku p.n.e.^[1][3] Wynika z nich, że odbudową mostu kierowali konsulowie M. Lollius i Q. Lepidus^[4]. Obecna balustrada mostu jest nowożytna i pochodzi z 1679 roku^[1]. Znajdują się na niej dwie czterogłowe hermy przedstawiające boga Janusa, niebędące jednak elementem oryginalnego wystroju – ustawiono je dopiero w 1849 roku^[1]. Z ich powodu budowla bywa nazywana potocznie Mostem Czterech Głów (Ponte dei Quattro Capi)^[1].

W okresie średniowiecza most prowadził do rzymskiego getta, dlatego nazywano go także Mostem Żydowskim (Pons Iudaeorum)^[1].

Przypisy