Most Gdański
 Most Gdański z widocznym neonem Miło cię widzieć | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | Warszawa |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda | |
| Długość | 406,5 m |
| Liczba torów tramwajowych | 2 |
| Liczba przęseł | 6 |
| Data budowy | 1957–1959 |
| Projektant | Janusz Ratyński |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°15′39″N 21°00′36″E/52,260833 21,010000 | |
Most Gdański – dwupoziomowy stalowy most na Wiśle w Warszawie, będący częścią obwodnicy śródmiejskiej. Został wybudowany w latach 1957–1959 na filarach pierwszego mostu pod Cytadelą.
Opis
Most został wzniesiony w latach 1957–1959 według projektu Janusza Ratyńskiego[1]. Był elementem Trasy Mostowej im. Stefana Starzyńskiego. Został wzniesiony na filarach wysadzonego 13 września 1944 przez Niemców pierwszego, tj. wybudowanego w latach 1873–1875 jako most kolejowo-drogowy, a następnie wyłącznie drogowego, mostu pod Cytadelą[2]. W jego konstrukcji powtórzono przyjęte rozwiązanie istniejącego w tym miejscu mostu dwupoziomowego[3].
Dla nowo wzniesionej przeprawy proponowano wiele nazw m.in. „most Pokoju”, „most Piętnastolecia”, „most Wolności”, „most imienia Traugutta”, „most Bohaterów Warszawy” i „most pod Cytadelą”[4]. Ostatecznie zdecydowano się na nazwę „most Gdański”, którą nadano w dniu otwarcia całej Trasy, 21 lipca 1959[1][5].
Cała przeprawa składa się z: dwupoziomowego wiaduktu dojazdowego nad ul. Wybrzeże Helskie o długości 44,76 m, dwupoziomowego mostu głównego o długości 406,53 m, dwupoziomowego wiaduktu nad ul. Wybrzeże Gdańskie o długości 85,17 m. Konstrukcja nośna mostu to sześcioprzęsłowa stalowa kratownica. Wiadukty dojazdowe to ramownice wykonane w technologii sprężonej. Zostały zaprojektowane przez Stefana Piwońskiego i Witolda Witkowskiego[3]. Na dolnym poziomie znajdują się tory tramwajowe ułożone na mostownicach dębowych[6], chodniki oraz ścieżka rowerowa (po stronie południowej), a na górnym poziomie – czteropasmowa jezdnia oraz chodniki.
Łączny koszt budowy mostu Gdańskiego wyniósł 25 mln złotych[7].
Most jest obecnie częścią obwodnicy śródmiejskiej. Łączy lewobrzeżną ul. Słomińskiego, z prawobrzeżną ul. Starzyńskiego. Podobnie jak most Świętokrzyski, spełnia on bardziej rolę lokalną niż tranzytową. Wynika to m.in. z braku rozbudowanych węzłów drogowych po obu stronach Wisły. W latach 2005–2007 przeprowadzono gruntowną przebudowę ronda Starzyńskiego (z budową estakad) – była to jedna z inwestycji mających usprawnić płynność ruchu na obwodnicy śródmiejskiej.
W latach 90. most przeszedł remont, został pomalowany na zielono, a dolny poziom został oświetlony kolorowymi świetlówkami. Cechą charakterystyczną dolnego poziomu mostu są drewniane podkłady torowisk, które mają być w przyszłości wymienione[8].
W czerwcu 2014 po południowej stronie mostu (bliżej strony śródmiejskiej) umieszczono neon z napisem Miło cię widzieć autorstwa Mariusza Lewczyka, który w 2013 zwyciężył w konkursie „Neon dla Warszawy”[9].
Galeria
Zniszczony w 1915 most pod Cytadelą (po prawej), którego filary, po kolejnym zniszczeniu przeprawy w 1944, zostały wykorzystane do budowy mostu Gdańskiego 
Wjazd na most, lata 60. 
Górny poziom mostu, po lewej most kolejowy przy Cytadeli 
Oba mosty widziane z praskiego brzegu 
Tramwaje na dolnym poziomie 
Neon Mariusza Lewczyka Miło cię widzieć
Przypisy
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Wacław Sterner: Mosty Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1960, s. 181.
- ↑ a b Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 268. ISBN 83-06-00089-7.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944–1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 339. ISBN 83-06-01187-2.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944–1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 342. ISBN 83-06-01187-2.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne 1908-1998. Tom I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 127. ISBN 83-907574-00.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944–1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 276. ISBN 83-0-01187-2.
- ↑ Pożar drewnianych podkładów torowiska na moście Gdańskim. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 13-14 czerwca 2015.
- ↑ Tomasz Demiańczuk: „Miło Cię widzieć” – zabłyśnie nowy symbol stolicy. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 20 czerwca 2014. [dostęp 2014-11-05].
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Odbudowa przez Niemców zniszczonego przez Rosjan w sierpniu 1915 mostu kolejowego pod Cytadelą
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Neon Miło Cię widzieć na moście Gdańskim w Warszawie
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Mosty Gdański (z lewej) i kolejowy przy Cytadeli (z prawej), widok z Pragi
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Most kolejowy pod Cytadelą (po lewej) i most Gdański (po prawej) w Warszawie
Autor: Mateusz Włodarczyk , Licencja: CC BY-SA 3.0
Most Gdański - torowisko
Wjazd na most Gdański w Warszawie (od strony Śródmieścia)