Most wiszący w Ozimku
 nr rej. A-1940/69 z 30 stycznia 1969[1] | |
 Most wiszący w Ozimku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Podstawowe dane | |
| Przeszkoda | rzeka Mała Panew |
| Długość | 31,5 m |
| Szerokość: • całkowita |
|
| Dopuszczalna masa pojazdu: | 3 t |
| Liczba przęseł | 1 |
| Data budowy | 1825-1827 |
| Data remontu | 2009-2010 |
| Projektant | Karl Schottelius |
Położenie na mapie Ozimka  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
Położenie na mapie gminy Ozimek _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Ozimek") | |
 50°40′35,00″N 18°12′44,05″E/50,676389 18,212236 | |
Most wiszący w Ozimku – zabytkowy most (obecnie jedynie dla ruchu pieszego) na rzece Mała Panew w Ozimku w województwie opolskim. Wybudowany w 1827 roku jest najstarszym w Europie kontynentalnej żelaznym mostem wiszącym.
Jest to wiszący most łańcuchowy wykonany w całości z żelaza i, uwzględniając to kryterium, należy go uznać za najstarszy tego typu most na świecie, istniejący do dnia dzisiejszego[2]. Najstarszy istniejący żelazny most wiszący wybudowany został w latach 1819–1826 nad cieśniną Menai w Walii, lecz zawieszony jest na kamiennych pylonach.
Historia
Most w Ozimku zaprojektował królewski inspektor hutniczy Karl Schottelius[2], a wykonała go miejscowa Huta Małapanew. Do użytku został oddany w 12 września 1827 r.[2] Do budowy zużyto prawie 57[3] (60) ton odlewów z żeliwa i ponad 14 ton stali. Relacja z próby nośności mostu pochodzi z kroniki huty Małapanew i mówi o wpędzeniu w pierwszej kolejności stada bydła, później mostem przejechał szybko wóz obciążony ładunkiem. Konstruktor wyliczył, że nośność mostu wyniesie 60 cetnarów (ok. 3 tony), lecz w rzeczywistości znosił aż pięciokrotnie większe obciążenie. Został uszkodzony w czasie powodzi w 1830, następnie naprawiony i wzmocniony[2].
Most służył ogólnej komunikacji na trasie Ozimek – Zawadzkie do 1938 r. Ponownie ucierpiał w 1945 w wyniku próby pokonania go czołgiem[2]. Następnie do 2010 roku znajdował się na terenie huty Małapanew i użytkowany był jako wewnętrzny most przez pieszych[4].
W lipcu 2009 roku rozpoczęto gruntowną renowację mostu. Został on rozebrany, odnowiony i ponownie złożony. Konstrukcja mostu wzmocniona została stalowymi linami. Wykonano również nową kładkę dla pieszych oraz oświetlenie[5]. Po renowacji, we wrześniu 2010 roku most został ponowne udostępniony do użytku jako atrakcja turystyczna miasta[6].
W marcu 2017 r. prezydent Andrzej Duda wpisał obiekt na listę pomników historii[7].
Zobacz też
- Most żelazny w Opatówku z 1824 roku – najstarszy istniejący most żelazny w Polsce
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 101 [dostęp 2017-08-28].
- ↑ a b c d e prof. dr hab. inż. Hanna Michalak. Ozimek – żelazny łańcuchowy wiszący most na rzece Mała Panew. „Inżynieria i Budownictwo”, s. 255, 2017. [dostęp 2022-05-16]. (pol.).
- ↑ Czy wiesz, że najstarszy żelazny most w Europie znajduje się na Opolszczyźnie?. czywiesz.pl. [dostęp 2010-12-10]. (pol.).
- ↑ Czesław Lachur: Opolszczyzna znana i nieznana: obrazki krajoznawczo-historyczne. Kępa: Wydawnictwo Nowik, 2009, s. 202. ISBN 978-83-89848-66-6.
- ↑ Mariusz Jarzombek: Żelazny most nad Małą Panwią, najcenniejszy zabytek Ozimka, zostanie odnowiony. nto.pl, 19 maja 2009. [dostęp 2010-12-10]. (pol.).
- ↑ Most Żelazny nad Małą Panwią w Ozimku. visitopolskie.pl. [dostęp 2010-12-10]. (pol.).
- ↑ Ilona Hałucha, Ozimski most żelazny Pomnikiem Historii - edroga.pl, edroga.pl, 29 marca 2017 [dostęp 2017-03-30] (pol.).
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 51.00 N
- S: 50.49 N
- W: 17.42 E
- E: 18.37 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Logo Pomników Historii Polski
Malapane in Oberschlesien mit der Königlichen Hütte und der Hängebrücke über dem Fluss Malapane