Mostowice

Mostowice

wieś
Kościół Narodzenia NMP w Mostowicach
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Bystrzyca Kłodzka
Wysokość	660-720[1] m n.p.m.
Liczba ludności (VI 2021)	16
Strefa numeracyjna	74
Kod pocztowy	57-517
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	0851442
Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka Mostowice
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Mostowice
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Mostowice
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Mostowice
50°16′31″N 16°28′56″E/50,275278 16,482222
Strona internetowa

Przejście graniczne Mostowice-Orlické Záhoří

Dom nr 7 w Mostowicach

Mostowice (niem. Langenbrück) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.

Położenie

Mostowice położone są w Sudetach Środkowych około 15 km na południowy zachód od Bystrzycy Kłodzkiej, nad lewym brzegiem Dzikiej Orlicy, w górnej części Doliny Dzikiej Orlicy, między Górami Bystrzyckimi na północnym wschodzie a Górami Orlickimi (czes. Orlicke hory) na południowym zachodzie przy granicy z Czechami^[1].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Charakterystyka

Mostowice to rozciągnięta, niewielka, przygraniczna wieś łańcuchowa, położona u południowo-zachodniego zbocza Gór Bystrzyckich^[1]. Wieś o charakterze turystycznym z luźną zabudową. Budynki położone w większości po jednej stronie drogi. Jest to wieś zanikająca, większość zabudowań jest w złym stanie, a po niektórych obejściach gospodarczych zostały już tylko fragmenty fundamentów^[1]. Miejscowość posiada dobre warunki klimatyczne i wypoczynkowe, położona jest w pobliżu dużego ośrodka sportów zimowych Zieleńca. Otoczenie wsi stanowią rozległe półdzikie górskie łąki, a wzniesienia porastają lasy świerkowe regla dolnego^[1]. Z wielu miejsc roztacza się panorama na najwyższą część Gór Orlickich. We wsi zachował się zabytkowy późnobarokowy kościół, kilka chałup mieszkalnych z XIX wieku o wyraźnie czeskich wpływach oraz piaskowcowa figura św. Jana Nepomucena z końca XVIII wieku^[1].

Historia

Początkiem Mostowic była strażnica powstała pod koniec XVI wieku w celu powstrzymywania panów czeskich, którzy często zapuszczali się na łowy w lasy hrabstwa kłodzkiego^[2]. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 1596 roku, osada wchodziła wówczas w dobra zamku Szczerba^[2]. Od 1684 roku wieś przeszła w ręce prywatne, a w końcu XVIII wieku była największą osadą w Dolinie Dzikiej Orlicy, rozwijającą się w ścisłym związku z sąsiednim osadami. W 1840 roku przeszła w posiadanie księżnej Marianny Orańskiej^[2]. W okresie tym nastąpił znaczny rozwój wsi, powstał tartak, browar, wytwórnia zapałek, mała fabryka drewnianych zabawek,dwa młyny wodne, urząd celny oraz jedyna w Prusach szlifiernia z płuczką kamieni ozdobnych i szlachetnych, używanych do wyrobów biżuterii^[2]. Na przełomie XIX i XX wieku wieś była najbardziej uprzemysłowioną miejscowością w Dolinie Dzikiej Orlicy^[2]. Pod koniec XIX wieku nastąpił znaczny napływ turystów i letników, w 1910 roku we wsi mieszkało 598 mieszkańców. Po II wojnie światowej polityka osiedleńcza doprowadziła do bardzo niekorzystnych zmian w regionie Gór Bystrzyckich^[1]. W miejsce wysiedlonych Niemców i Czechów osiedlono na Ziemiach Zachodnich mieszkańców wschodnich terenów przedwojennej Polski, włączonych do Związku Radzieckiego. Nowi przybysze nie posiadali umiejętności gospodarowania w trudnych warunkach górskich, również nie potrafili kontynuować letniskowych tradycji wsi^[2]. Stało się to przyczyną postępującego upadku rolnictwa w tym terenie, i wyludniania się wiosek górskich^[2]. Na początku XXI wieku we wsi mieszkało poniżej 30 mieszkańców.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest obiekt:^[3].

• późnobarokowy kościół filialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny z 1781 roku, jednonawowy, nakryty blaszanym dachem dwuspadowym z wieżą o cebulastym hełmie z 1790 roku otoczony niskim murem^[2]. Wnętrze nakrywa płaski drewniany strop. W ołtarzu głównym znajduje się duży tytułowy obraz z końca XVIII wieku. Z lewej strony stoi ołtarz Serca Pana Jezusa z końca XVIII wieku z postacią Jezusa w dość ozdobnym obramieniu, z prawej - skromna ambona z 1782 roku^[2]. Wnętrze kościoła wyróżniają duże obrazy Drogi Krzyżowej z początku XIX wieku.

Inne zabytki^[1]:

• krzyże i przydrożne figury z XIX wieku,
• budynki mieszkalne z XIX wieku o czeskich wpływach budownictwa.

Byłe przejście graniczne

Do 21 grudnia 2007 roku funkcjonowało drogowe przejście graniczne Mostowice-Orlické Záhoří, które na mocy układu z Schengen zostało zlikwidowane. Obecnie przekraczać granicę można w dowolnym miejscu.

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 14: Góry Bystrzyckie i Orlickie. Warszawa; Kraków: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-340-8.
• WaldemarW. Brygier WaldemarW., TomaszT. Dudziak TomaszT., IwonaI. Chomiak IwonaI., Ziemia Kłodzka, Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, ISBN 978-83-89188-95-3, OCLC 751422625 .

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa wsi