Moszczanka (województwo opolskie)

Moszczanka
wieś
Ilustracja
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0

Kościół Podwyższenia Świętego Krzyża
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Prudnik

Wysokość

290–350 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

1114[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-200[2]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0502670

Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Moszczanka”
Ziemia50°18′03″N 17°29′28″E/50,300833 17,491111
Strona internetowa

Moszczanka (niem. Langenbrück[3], cz. Dlouhé Mosty[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Prudnik[5]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na pograniczu Gór Opawskich i Przedgórza Głuchołasko-Prudnickiego. Przepływa przez nią rzeka Złoty Potok i potok Zamecki Potok.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 1114 osób[6].

Nieoficjalnymi częściami wsi są: Osiedle, Trzebieszów i Siemków. Oficjalną miejscowością podstawową jest Moszczanka-Kolonia, ale podlega ona pod Moszczankę[7].

We wsi ma swoją siedzibę leśnictwo Moszczanka, które należy do nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[8].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 3 km od granicy z Czechami, u północnego podnóża Gór Opawskich, w otulinie Parku Krajobrazowego Góry Opawskie, tuż przy granicy gminy Prudnik z gminą Głuchołazy. Należy do Euroregionu Pradziad[9]. Przez granice administracyjne wsi przepływają rzeka Złoty Potok i potok Zamecki Potok[10]. Leży na wysokości 290–350 m n.p.m.

Środowisko naturalne

W Moszczance panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +7,7 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Moszczanki wynoszą 630 mm. Dominują wiatry zachodnie[11].

Panorama Moszczanki od strony południowej
Panorama Moszczanki od strony południowej

Nazwa

Wieś wzmiankowana w 1321 pod nazwą Longeponte, czyli Długie Mosty[12], ponieważ teren ten nękany był częstymi powodziami[13]. Niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę wsi zanotowaną jako Langenbrück[14]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wspomina, że w 1390 wieś nosiła nazwę Longus pons[15].

W Spisie miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego wydanym w Katowicach w 1946 wieś wymieniona jest pod polską nazwą Długomosty[16]. 12 listopada 1946 nadano miejscowości nazwę Moszczanka[3].

Historia

Rysunek kościoła w XVIII w. autorstwa F.B. Wernera

Moszczanka została założona podczas wielkiej akcji kolonizacyjnej w drugiej połowie XIII wieku, po najeździe mongolskim[17]. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1321. Mieszkańcy wsi budowali nad górskimi strumieniami długie mosty, który były w stanie oprzeć się wielkiej wodzie podczas powodzi. Wówczas Moszczanka należała do margrabstwa Moraw, części Królestwa Czech. Do 1337, wraz z wójtostwem prudnickim, należała do rodu panów z Wierzbnej. Od tego czasu wieś była częścią dóbr zamku w Łące Prudnickiej[18]. Ostatnim morawskim panem był Albrecht z Fulštejnu. W 1337 król czeski Jan Luksemburski odkupił odeń ziemię prudnicką i przekazał ją księciu niemodlińskiemu Bolesławowi Pierworodnemu[19]. Pierwszy kościół w Moszczance, prawdopodobnie pod wezwaniem Świętego Krzyża, zbudował w latach 1327–1333 niemiecki szlachcic Berka von Dubá[17].

Pieczęć Moszczanki

W 1599 Moszczanka stała się własnością rodziny Mettichów[18]. W 1640 w Moszczance, po reformacji, powstał duży barokowy kościół pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża[20]. Podczas wojen śląskich w Moszczance przebywał król Prus Fryderyk II Wielki[13]. Według legendy, w marcu 1741, podczas podróży króla z kilkoma towarzyszami z Prudnika do Nysy, Fryderyk został spostrzeżony przez austriacki patrol. Miał go uratować młynarz z Moszczanki, który ukrył go za wielkim kołem w młynie na Młyńskiej Górze[21]. Od tamtego czasu młyn zyskał przydomek „Królewskiego”, a w herbie Moszczanki umieszczono koronę królewską[18]. Gdy pod koniec XIX wieku budowano drogę przez Moszczankę i chciano zasypać młynówkę, młynarz poskarżył się samemu królowi, który zapobiegł zasypaniu kanału[22]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu serce i wyrastające z niego pięć kwiatów, na sercu cyfra 3, po prawej i lewej wysokie zboże, a w otoku napis: LANGENBRUCK: GEM: S: / NEYSTAETER CREYS (pol. Gmina Moszczanka / Powiat Prudnicki)[23].

Panorama i dworzec kolejowy w Moszczance (1910)

W 1827 w północno-wschodniej części wsi wybudowano przydrożną kapliczkę[24]. Od 1828 w dawnym młynie funkcjonowała fabryka sukna i przędzy wełnianej. W Moszczance wybudowano dwie szkoły, cztery młyny i folwark zamkowy[25]. W 1865 wieś zamieszkiwało 43 kmieci, 64 zagrodników i 174 chałupników. Moszczanka wraz z okręgiem dworskim zajmowała powierzchnię 1860 ha, z czego w 1885 na użytki rolne przypadało 63% gruntów (1030 ha pól i 143 ha łąk), a na lasy 7,7% (572 ha). Znaczny był udział małych i karłowatych gospodarstw[26]. Analfabeci w 1871 stanowili 4,5% mieszkańców, a 90% było wyznania katolickiego. 81,9% mieszkańców Moszczanki urodziło się w tej wsi, co wskazywało na silne zakorzenienie lub też izolację tej społeczności[27]. W czasie pruskich wojen pod koniec XIX wieku: z Danią (1864), Austrią (1866) i Francją (1870–1871), poległa tylko jedna osoba z Moszczanki[28]. W 1874 utworzono gminę zbiorową Moszczanka (Amtsbezirk Langenbrück), składającą się gromad Moszczanka i Pokrzywna[29]. W 1875 otwarto przebiegającą na południe od Moszczanki linię kolejową Głuchołazy – Pokrzywna (– Jindřichov ve Slezku), a na niej wiadukt kolejowy nad drogą wjazdową do Moszczanki i Złotym Potokiem[30]. W 1898 powstała miejscowa straż pożarna, a w 1900 agencja pocztowa[31].

Powódź w Moszczance, 10 lipca 1903

10 lipca 1903 Moszczankę i okoliczne miejscowości nawiedziła ogromna powódź. Powódź zniszczyła w Moszczance 32 domy[32], wiadukt kolejowy (odbudowany w 1910[33]), pola uprawne i łąki[31]. Cesarzowa Niemiec Augusta Wiktoria przekazała wsi pomoc finansową, dzięki której powstał Siemków[34] oraz wzniesiony w latach 1906–1907 kościół protestancki. W 1903 w Moszczance rozpoczęła działalność placówka zgromadzenia szarych sióstr św. Elżbiety, a w 1906 ewangelicka diakonisa[31]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 1943 mieszkańców Moszczanki 1928 posługiwało się językiem niemieckim, 3 językiem polskim, 9 innym językiem, a 3 było dwujęzycznych[35]. Po I wojnie światowej do Moszczanki doprowadzono elektryczność[31], a także powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas niej. 9 maja 1966 został na nowo zagospodarowany jako upamiętnienie Tysiąclecie Państwa Polskiego[36]. Na frontach I wojny światowej zginęło 76 mężczyzn zamieszkałych w Moszczance, a niedożywienie i choroby, w tym pandemia grypy hiszpanki, spowodowały straty również wśród ludności cywilnej[31].

Po okresie wzrostu zaludnienia (1208 mieszkańców w 1816 roku, 1389 w 1825 r., 1719 w 1840 r. i 2315 w 1867 r.) odnotowano jego spadek (2263 w 1871 r., 2212 w 1885 r., 2257 w 1895 r. i 1943 w 1910 r.)[37].

Pomnik 1000-lecia Państwa Polskiego

Według Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich w Polsce, podczas II wojny światowej w Moszczance zamordowano 1 obywatela Polski[38]. Amerykańskie lotnictwo przeprowadzało bombardowania w okolicy Gór Opawskich. Podczas jednego z nich w okolicy Moszczanki zginęło kilkunastu żołnierzy Volkssturmu, a wiadukt kolejowy został ponownie zniszczony[33]. Podczas walk w rejonie Prudnika[39], przed przybyciem Armii Czerwonej do Moszczanki, 16 lub 17 marca 1945, kościół Podwyższenia Świętego Krzyża został wysadzony w powietrze po ewakuacji mieszkańców wsi do Czech. Za wybuch odpowiedzialny był Born – dyrektor szkoły w Moszczance. Planował wysadzenie jedynie wieży kościelnej. Zlecił to zadanie trzem mieszkańcom, jednak nie chcieli tego zrobić, za co zostali zabici. Działający sam Born źle wyliczył ładunek i oprócz wieży, wysadził cały kościół z plebanią[17].

Po wyparciu oddziałów niemieckich wieś została przejęta przez polską administrację. Wówczas w Moszczance została osiedlona część polskich repatriantów z województwa małopolskiego i Kresów Wschodnich – z Pikułowic na terenie obecnej Ukrainy[25].

W latach 1945–1950 Moszczanka należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś była siedzibą gminy Moszczanka, a w latach 1954–1972 gromady Moszczanka.

15 września 1945 w Moszczance rozpoczęła działalność szkoła podstawowa[40]. W latach 1982–1988 we wsi wybudowano nowy kościół Podwyższenia Świętego Krzyża[41]. W 1997 Moszczanka przystąpiła do Programu Odnowy Wsi Opolskiej[42]. Od lipca 2006, Moszczanka prowadzi współpracę z Jindřichovem w Czechach[43].

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego w 2011 Moszczanka liczyła 1114 mieszkańców, co czyni ją drugą pod względem wielkości wsią gminy Prudnik.

Liczba mieszkańców wsi


Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[48]:

  • kaplica przydrożna, z 1827 r., wypisana z księgi rejestru
  • szkoła ewangelicka, obecnie dom nr 112, z XVIII/XIX w.
  • dom nr 65, z XVIII/XIX w., 1810 r., wypisany z księgi rejestru.

Gospodarka

OSP Moszczanka

Indywidualni rolnicy uprawiają głównie pszenicę ozimą, jęczmień jary, mieszankę zbożową oraz w niewielkiej ilości buraki cukrowe i rzepak. We wsi znajduje się hodowla jelenia europejskiego[49].

Moszczanka posiada jednostkę Ochotniczej Straży Pożarnej, zrzeszoną w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Prudniku[50].

Transport

Czeski pociąg przejeżdżający przez wiadukt w Moszczance

Transport drogowy

Do Moszczanki można dojechać z Prudnika przez Łąkę Prudnicką (DK40), a także z Głuchołaz przez Jarnołtówek i Pokrzywną.

Moszczanka posiada połączenia autobusowe z Opolem, Prudnikiem, Nysą, Głuchołazami i Kędzierzynem-Koźlem[51]. We wsi znajdują się trzy przystanki autobusowe – I w centrum, II w Siemkowie i III w Osiedlu[52].

Transport kolejowy

Pograniczem Moszczanki z Pokrzywną i Wieszczyną biegnie linia kolejowa nr 333 Głuchołazy – Pokrzywna, przejeżdżają tędy pociągi czeskie. W Moszczance znajduje się nieczynna stacja kolejowa Pokrzywna. Starostwo powiatu prudnickiego planuje utworzenie przystanku kolejowego pomiędzy Moszczanką i Pokrzywną[53].

Oświata

W Moszczance pod numerem 166a znajduje się Zespół Szkolno-Przedszkolny[54]. W jego skład wchodzą Publiczna Szkoła Podstawowa im. Haliny Semenowicz w Moszczance (daw. im. Wojsk Ochrony Pogranicza), a także publiczne przedszkola w Moszczance i Łące Prudnickiej („Pod Kasztanem”)[55].

Kultura

W Moszczance funkcjonuje Wiejski Dom Kultury[56].

Od 2008 we wsi co rok obchodzony jest wojewódzki Dzień Flagi, podczas którego odbywają się koncerty różnych zespołów muzycznych[57][58][59].

Religia

W Moszczance znajduje się katolicki kościół Podwyższenia Świętego Krzyża, który jest siedzibą parafii Podwyższenia Świętego Krzyża (dekanat Prudnik)[60]. Znajdują się tu cmentarze: katolicki i ewangelicki.

Sport

Boisko Sudetów Moszczanka

We wsi funkcjonuje klub piłkarski LZS Sudety Moszczanka, który obecnie gra w klasie A, w grupie Opole IV[61].

Turystyka

Łowisko i smażalnia ryb

Miejscowość jest znanym w województwie opolskim ośrodkiem wypoczynkowym[62]. Jest tu dobrze rozwinięta baza agroturystyczna. Moszczanka jest jedną z najczęściej odwiedzanych miejscowości w Górach Opawskich. Znajdują się tu m.in. łowiska i smażalnie ryb, które stały się jednymi z najważniejszych atrakcji turystycznych w okolicy Prudnika[63][64].

Prowadzona jest tu hodowla jelenia europejskiego[65]. W północnej części wsi, na działce gminnej 956/2 na obszarze 20 arów[66], w 2019 z inicjatywy osoby prywatnej powstała pierwsza w regionie[67] łąka kwietna udostępniona dla odwiedzających[68]. Miało to na celu utworzenie naturalnej bazy pożytkowej dla owadów zapylających[69]. W 2020 powstała druga łąka, o powierzchni 22 arów[70], a w 2022 powierzchnia łąk kwietnych w Moszczance osiągała łącznie 75 arów[71]. W tym samym roku we wsi powstała ścieżka edukacyjna mająca na celu przybliżenie odwiedzającym wiedzy na temat miodu i pszczół.

Szlaki turystyczne

Przez Moszczankę prowadzi szlak turystyczny[72][73]:

Szlaki rowerowe

Przez Moszczankę prowadzą szlaki rowerowe[72][74]:

  • szlak rowerowy zielony Wokół Lasu Prudnickiego – Pętla I (20 km): Prudnik – Łąka Prudnicka - Moszczanka – Wieszczyna – Dębowiec – Prudnik
  • szlak rowerowy zielony Prudnik – Pokrzywna (10 km): Prudnik – Łąka Prudnicka – Moszczanka – Pokrzywna

Szlaki konne

Przez obszar Moszczanki przebiega wyznaczony jeden szlak konny[75]:

Ludzie związani z Moszczanką

  • Johannes Soffner (1828–1905) – ksiądz katolicki, historyk Kościoła na Śląsku, urodzony w Moszczance
  • Katarzyna Czochara (ur. 1969) – nauczycielka, posłanka na Sejm, zamieszkała w Moszczance

Zobacz też

  • Parafia Podwyższenia Świętego Krzyża w Moszczance

Przypisy

  1. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 796 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262
  4. František Machát, Podrobná mapa Moravy a Slezska, digitalniknihovna.cz, 1922 [dostęp 2020-12-05] (cz.).
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. a b c d e Wieś Moszczanka w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-01-13] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  7. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 sierpnia 2022
  8. Leśnictwa – Nadleśnictwo Prudnik – Lasy Państwowe, www.prudnik.katowice.lasy.gov.pl [dostęp 2020-01-17].
  9. Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-03-21].
  10. geoportal.gov.pl, mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2020-07-26].
  11. Klimat: Moszczanka: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu - Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-03-21].
  12. Jarosław. Red. nacz. Okrągły, Gazeta Pogranicza 2017, nr 13 (15)., 2017 [dostęp 2020-08-04] (ang.).
  13. a b Sołectwa - Urząd Miejski w Prudniku, prudnik.pl [dostęp 2020-08-04].
  14. Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 114, OCLC 456751858 (niem.).
  15. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom V - wynik wyszukiwania - DIR, dir.icm.edu.pl [dostęp 2020-08-04].
  16. P. Wicik: Spis miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego, tudzież podział administracyjny województwa na powiaty, gminy i gromady. Katowice: 1946, s. 17.
  17. a b c Historia Moszczanki, solectwomoszczanka.pl [dostęp 2022-02-12] (pol.).
  18. a b c Kasza 2020 ↓, s. 701.
  19. Władysław Dziewulski. Terytorialne podzialy Opolszczyzny w XIII-XV w. „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”. 28, s. 324, 1973. 
  20. Kasza 2020 ↓, s. 705.
  21. Franciszek Dendewicz, Fryderyk II Wielki, [w:] Lidia Procner, Sławne postacie pogranicza polsko-czeskiego Euroregionu Pradziad – wspólne dziedzictwo historyczne, Czesław Kowalczyk, Nysa: Powiat Nyski, 2007, s. 45, ISBN 978-83-60431-09-2.
  22. Andrzej Dereń, Młyńska Góra – Gdzie Fryc się schował, tygodnikprudnicki.pl, 23 stycznia 2008 [dostęp 2022-02-07].
  23. 941 Langenbrück (Moszczanka) III, Pieczęcie gminne na Śląsku, 17 sierpnia 2021 [dostęp 2022-06-22] (pol.).
  24. kapliczka, Moszczanka – Zabytek.pl, zabytek.pl [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  25. a b Kasza 2020 ↓, s. 702.
  26. Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 54.
  27. Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 51.
  28. Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 56.
  29. Amtsbezirk Langenbrück, territorial.de [dostęp 2022-06-22] (niem.).
  30. Linia kolejowa Głuchołazy – Pokrzywna (– Jindřichov ve Slezku). [dostęp 2020-01-31].
  31. a b c d e Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 55.
  32. Krzysztof Strauchmann, Wielka powódź w lipcu 1903. Czy szkody były większe niż w 1997 roku?, Nowa Trybuna Opolska, 21 czerwca 2020 [dostęp 2020-12-29] (pol.).
  33. a b Do góry nogami – most w Moszczance, dobratrasa.eu [dostęp 2022-02-07].
  34. Henryk Sobczak, Życie Głuchołaz. R. 5, nr 13 (101)., 1996, s. 4 [dostęp 2020-12-05] (pol.).
  35. Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 72.
  36. Pomnik 1000-lecia Państwa Polskiego (Moszczanka), Moszczanka – polska-org.pl, polska-org.pl [dostęp 2020-08-04].
  37. Przerwa i Wojdon 2020 ↓, s. 50.
  38. Zestawienie Miejsc Zbrodni Popełnionych na Ludności Cywilnej przez Okupanta Hitlerowskiego na Ziemiach Polskich w latach 1939–1945, Warszawa: Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego, 1 września 2022, s. 191, ISBN 978-83-954388-3-7.
  39. Kasza 2020 ↓, s. 706.
  40. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Moszczance Historia szkoły podstawowej w Moszczance, szkolamoszczanka.pl [dostęp 2019-03-27].
  41. Parafie według dekanatów, www.diecezja.opole.pl [dostęp 2019-03-27].
  42. Moszczanka, Rozwój Wsi Opolskiej Program Odnowy Wsi, 10 sierpnia 2020 [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  43. Andrzej Dereń, Już oficjalnie partnerzy, „Tygodnik Prudnicki”, 28 (811), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 12 lipca 2006, s. 17, ISSN 1231-904X.
  44. Zeno, Lexikoneintrag zu »Langenbrück«. Pierer’s Universal-Lexikon, Band 10. Altenburg 1860, ..., www.zeno.org [dostęp 2020-01-13] (niem.).
  45. Zeno, Lexikoneintrag zu »Langenbrück«. Meyers Großes Konversations-Lexikon, Band 12. ..., www.zeno.org [dostęp 2020-01-13] (niem.).
  46. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt, treemagic.org [dostęp 2020-01-13].
  47. Miejscowości powiatu prudnickiego – HKKNOS [dostęp 2020-01-13] (pol.).
  48. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 110. [dostęp 2013-01-10].
  49. Jan Poniatyszyn, Niecodzienna hodowla - atrakcją turystyczną Moszczanki, Radio Opole, 19 sierpnia 2011 [dostęp 2020-08-05] (pol.).
  50. Związek Ochotniczych Straży Pożarnych, bip.prudnik.pl
  51. Rozkład jazdy pks na przystanku Moszczanka, gm. Prudnik rozkład jazdy, e-podroznik.pl [dostęp 2022-06-22].
  52. Lista wszystkich przystanków, pks.opole.pl [dostęp 2022-06-22].
  53. Agata Gwóźdź, Powiat prudnicki będzie się starać o utworzenie dwóch przystanków kolejowych, radiopark.fm, 23 lutego 2022 [dostęp 2022-06-22].
  54. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Moszczance, www.szkolamoszczanka.pl [dostęp 2020-03-21].
  55. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Moszczance, gzoiwprudnik.bip.gov.pl, 21 lipca 2014 [dostęp 2022-06-26].
  56. Wykaz placówek K-O podległych Prudnickiemu Ośrodkowi Kultury – Urząd Miejski w Prudniku, bip.prudnik.pl [dostęp 2019-03-27].
  57. Jan Poniatyszyn, Moszczanka: wyjątkowe obchody święta flagi państwowej [FILM, ZDJĘCIA], radio.opole.pl, 3 maja 2018 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  58. Marek Szczepanik, Opolskie: wojewódzki Dzień Flagi po raz dziesiąty w Moszczance, dzieje.pl, 2 maja 2018 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  59. Dziś w Moszczance powiatowe Święto Flagi, nto.pl, 1 maja 2009 [dostęp 2019-03-27] (pol.).
  60. Parafie według dekanatów, www.diecezja.opole.pl [dostęp 2022-02-13] (pol.).
  61. Skarb – Sudety Moszczanka, www.90minut.pl [dostęp 2019-03-27].
  62. Marzena Rudnicka, Rynek usług dla osób starszych w kontekście zmian na opolskim rynku pracy, [w:] Seniorzy w województwie opolskim – szanse i wyzwanie, Opole: Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, 2014, s. 46.
  63. Łowisko pstrąga oraz smażalnia ryb „Pstrąg” w Moszczance – Prudnik, www.silesiatourism.com [dostęp 2019-03-27].
  64. Łowisko pstrąga tęczowego i smażalnia ryb „U Bodzia” w Moszczance – Prudnik, www.silesiatourism.com [dostęp 2019-03-27].
  65. Wabik na turystów: pogłaskaj i nakarm jelenia, PolskieRadio.pl, 19 sierpnia 2011 [dostęp 2022-06-27].
  66. Maciej Dobrzański, Kwietna łąka będzie atrakcją Moszczanki, Prudnik24, 5 maja 2019 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  67. Iwona Tokarska, Dla ludzi i pszczół. Nową atrakcją Prudnika będzie kwietna łąka, opole.tvp.pl, 11 kwietnia 2020 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  68. Marcin Janik, Najpopularniejsza łąka kwietna na Opolszczyźnie zyskała nowe siedziska, FAKTY OPOLSKIE, 1 lipca 2020 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  69. Jan Poniatyszyn, Brakuje naturalnych pastwisk dla owadów zapylających, radio.opole.pl, 4 czerwca 2019 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  70. Martyna Walerowicz, Kosił łąkę kwietną na karmę dla królików, Pasieka24, 14 września 2020 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  71. Marcin Żukowski, Łąki kwietne jednak dobre? Pszczelarz Jarosław Gerczak z Moszczanki sam wysiewa rośliny miododajne i chwali inicjatywę starostwa nyskiego, Nowa Trybuna Opolska, 7 kwietnia 2022 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  72. a b Tadeusz Górecki, Szlaki turystyczne – Urząd Miejski w Prudniku, prudnik.pl, 21 marca 2012 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  73. Ścieżki piesze – Starostwo Powiatowe w Prudniku, powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-20].
  74. Trasy rowerowe – Starostwo Powiatowe w Prudniku, powiatprudnicki.pl, 13 października 2018 [dostęp 2022-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-13].
  75. Szlak konny, InfoPrudnik [dostęp 2022-02-02] (pol.).

Bibliografia

  • Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.
  • Tomasz Przerwa, Joanna Wojdon: Wieś Moszczanka w powiecie prudnickim w transatlantyckim projekcie badawczo-edukacyjnym z obszaru public history. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Instytut Historyczny, 2020. DOI: 10.34616/EKS.2020.1.47.62.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
POL Szlak czerwony.svg
Czerwony szlak turystyczny.
Szlak rowerowy zielony.svg
Zielony szlak rowerowy
Moszczanka, 2022.06.19 03 (wiadukt).jpg
Autor: Wlodek k1, Licencja: CC BY 3.0
Moszczanka (województwo opolskie) – łowisko. Na drugim planie jadący czeski pociąg po wiadukcie, na odcinku linii kolejowej nr 333 Pokrzywna–Jindřichov ve Slezsku.
Kirch zu Langenbrück - Friedrich Bernhard Werner.jpg
Moszczanka (województwo opolskie), kościół par. pw. Podwyższenia Krzyża Św., XV w. – obiekt nie istnieje.
Prudnik (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map gmina Prudnik, Polnad.
Kaplica przydrożna (nr 13), 1827 r., Moszczanka 2020.08.17 01.jpg
Autor: Wlodek k1, Licencja: CC BY 3.0
Moszczanka, kaplica przydrożna przy domu nr 13 z 1827 r.
Prudnik County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.56 N
  • S: 50.25 N
  • W: 17.43 E
  • E: 18.06 E
Szlak konny.svg
Szlak konny - znak
2012-06 Moszczanka 02.jpg
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Moszczanka - rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego, 1982-1988
Panorama i dworzec kolejowy w Moszczance.jpg
Panorama i dworzec kolejowy w Moszczance
Moszczanka 2022 łowisko Pstrąg 1.jpg
Autor: Łukasz BURMa, Licencja: CC BY 3.0
Moszczanka - łowisko Pstrąg