Moszenki południowe

Moszenki południowe
Ilustracja
Kwiaty
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

bobowate właściwe

Rodzaj

moszenki

Gatunek

moszenki południowe

Nazwa systematyczna
Colutea arborescens L.
Sp. pl. 2:723. 1753
Strąki i liście

Moszenki południowe (Colutea arborescens) – gatunek krzewu z rodziny bobowatych. Nazywany jest też koluteą południową, truszczeliną południową, truszczeliną drzewiastą lub moszeńcem południowym. Rodzimy obszar jej występowania to środkowa, południowa i wschodnia Europa oraz Afryka Północna (Algieria, Maroko)[3]. W Polsce tylko jako roślina uprawna[4].

Morfologia

Pokrój
Krzew o wysokości do 5 m.
Liście
Złożone, długości do 13 cm, o 3-6 parach całobrzegich listków. Poszczególne listki o długości ok. 2,5 cm, płytko wycięte na szczycie, na spodniej stronie przylegająco owłosione. Przylistki występują tylko u nasady liścia (brak ich przy poszczególnych listkach), są trójkątne, krótkie i szerokie.
Kwiaty
Obupłciowe, zebrane w grona po 3-8 sztuk. Kwiaty motylkowe, żółte, na żagielku ciemnobrązowa plama.
Owoc
Duży, błoniasty i rozdęty strąk o długości 6-8 cm.

Biologia i ekologia

Gatunek wytrzymały na mrozy. Nanofanerofit. Charakterystyczny dla świetlistych lasów, zarośli. Preferuje suche i ciepłe tereny[5][6]. Roślina jest żywicielem motyla Glaucopsyche iolas. Roślina jest lekko trująca i jej spożycie (a szczególnie nasion) może powodować biegunkę i wymioty[7].

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna. Jest u nas dość często sadzona w parkach i ogródkach przydomowych. Kwitnie od maja do lipca. Można ją rozmnażać z nasion. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, najlepiej rośnie na glebach piaszczystych. Jako roślina motylkowa nie wymaga również nawożenia nawozami azotowymi. Najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym. Dobrze znosi silne nawet mrozy. Jest niekłopotliwa w uprawie, nie wymaga specjalnych zabiegów.
  • Roślina lecznicza. Liście tego krzewu to europejska namiastka liści senesu. Liście moszenek działają przeczyszczająco; są też podobne do liści senesowych. Dawniej były wykorzystywane w medycynie ludowej, obecnie podchodzi się ostrożniej do ich wykorzystywania, gdyż roślina jest trująca[7]. Łacińska nazwa apteczna liści moszenek to senna germanica[8].
Morfologia

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-25].
  4. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
  5. Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
  6. W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1995.
  7. a b Joachim Mayer, Heinz-Werner Schwegler: Wielki atlas drzew i krzewów. Oficyna Wyd. „Delta W-Z”. ISBN 978-83-7175-627-6.
  8. Rosenthal D. A. 1862: Synopsis plantarum diaphoricarum. Systematische Übersicht der Heil-, Nutz- und Giftpflanzen aller Länder. Verlag von F. Enke, Erlangen.

Media użyte na tej stronie