Motogodzina

Motogodzina (w skrócie mth lub mtg), maszynogodzinajednostka miary czasu pracy maszyny, obliczanej jako różnica między czasem jej zakończenia a rozpoczęcia, odpowiadająca jednej godzinie.

Przykład: Dla wykonania określonej pracy remontowej drogi użyto następujących maszyn:

9:00 (h) – 7:00 (h) = 2 h → 2 mth

  • koparko-spycharki pracującej w godzinach 8:00-12:15

12:15 (h) – 8:00 (h) = 4 h 15 min → 4,25 mth

  • walca drogowego pracującego w godzinach 16:00-16:30

16:30 (h) – 16:00 (h) = 30 min → 0,5 mth

2 mth + 4,25 mth + 0,5 mth = 6,75 mth

Ogólny czas pracy maszyn wykorzystanych w pracach drogowych wynosi 6,75 mth.

Jednostka wykorzystywana w działaniach ekonomicznych (bardzo często w rozliczeniach), a także w statystyce i gospodarce materiałowej, często jako punkt odniesienia dla innych obliczeń (zwłaszcza kosztowych) lub składowa ich algorytmów.

Maszyny o zmiennych obrotach

W ciągnikach rolniczych i innych maszynach napędzanych silnikami spalinowymi o zmiennych obrotach motogodzina to czas pracy urządzenia przy znamionowych obrotach:

gdzie:

– liczba motogodzin
– obroty maszyny w jednostce czasu, zazwyczaj na minutę
– czas w godzinach
– obroty znamionowe w jednostce czasu.

Definicja motogodziny maszyn ze zmienną prędkością obrotową jest liczona przy uwzględnieniu maksymalnych obrotów maszyny w stosunku do tych, na których w danym momencie pracuje. Tak naprawdę definicja motogodziny powinna być ściśle rozdzielona i zdefiniowana osobno dla pomiaru czasu rzeczywistego oraz osobno dla pomiaru przebiegu.

Jeżeli maszyny są wyposażone w liczniki mierzące różnicę czasu włączenia do czasu wyłączenia silnika, jest to tylko wskaźnik pozwalający rozliczyć się za czas pracy maszyny ze zleceniobiorcą – jedynie motogodzina określa faktyczny czas, którego nie można przekraczać w dokonywaniu okresowych przeglądów. Obliczenie stosunku rzeczywistego czasu pracy maszyny do ilości przepracowanych motogodzin prowadzi do określenia faktycznego odzwierciedlenia, jak maszyna pracowała. Jeżeli pracownik pił kawę a silnik pracował na obciążeniu jałowym, to stosunek czasu pracy maszyny do ilości motogodzin wyniesie 1:0,2. Jeśli maszyna pracowałaby w większości na pełnym obciążeniu, to stosunek wynosiłby w przybliżeniu 1:1.

Maszyny wyposażone w silniki spalinowe i inne (ciągniki rolnicze, kombajny, agregaty prądotwórcze) mają wbudowane liczniki motogodzin pracy. Wskazania ich decydują o przeglądach i remontach, a także o sposobie naliczania opłat za wykonaną pracę (na przykład w kółkach rolniczych).

Liczniki motogodzin są odpowiednikami liczników kilometrów w samochodach.

W praktyce stosuje się zarówno dziesiętny, jak i godzinowo–minutowy zapis motogodzin.

Zobacz też