Mount St. Helens
 St. Helens w czasie erupcji z 1980 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Stan | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość | 2550 m n.p.m. |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji | 1980, 2004 |
| Typ wulkanu | |
| Aktywność | aktywny |
Położenie na mapie Waszyngtonu  | |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |
 46°12′00,17″N 122°11′21,13″W/46,200047 -122,189203 | |
Mount St. Helens, St. Helens (2550 m n.p.m.) – czynny wulkan w stanie Waszyngton w Stanach Zjednoczonych, 154 km na południe od Seattle w Górach Kaskadowych.
Jest jednym ze 160 wulkanów pacyficznego pierścienia ognia.
Stratowulkan St. Helens ma około 40 tys. lat i jest jednym z młodszych i najbardziej aktywnych wulkanów w holocenie w Górach Kaskadowych.
Nazwa
Nazwę góry w języku polskim często tłumaczy się jako „Góra Świętej Heleny”, jest to jednak tłumaczenie błędne. Nazwa góry pochodzi bowiem od brytyjskiego dyplomaty Alleyne’a Fitzherberta, pierwszego barona St. Helens, a została nadana górze na jego cześć przez George’a Vancouvera[1].
Erupcja w 1980 roku
Wulkan St. Helens rozsławiła spektakularna erupcja w niedzielę 18 maja 1980 roku. Była jedną z pierwszych erupcji przewidzianych przez służby wulkanologiczne – poprzedziło ją powstanie wybrzuszenia na północnym stoku i liczne trzęsienia ziemi. Jedno z nich spowodowało osunięcie się całego północnego boku góry, co było największym zarejestrowanym osuwiskiem w historii[2]. Wywołane tym zmniejszenie ciśnienia zapoczątkowało erupcję. Wulkan stracił wówczas 400 m wysokości. Na wieść o przewidywanym wybuchu do Seattle, w stanie Waszyngton, zaczęły ściągać setki wulkanologów i pasjonatów wulkanów z całego świata.
Erupcja wyrzuciła w powietrze prawie jedną trzecią objętości góry i miała siłę około 400 megaton trotylu – 20 tys. razy większą niż pierwsza bomba atomowa, zrzucona na Hiroszimę. Spowodowała też całkowite zniszczenie ponad 600 km² lasu, a kolejnych 300 nieodwracalnie zmieniła. Słup popiołu miał wysokość 18 kilometrów, 800 tys. metrów sześciennych pyłu i popiołu spadło tylko na samo miasto Yakima. Dzięki zainstalowanym instrumentom pomiarowym i badawczym erupcję przewidziano na ponad dwa tygodnie wcześniej, udało się ewakuować prawie całą okolicę i w jednej z największych katastrof naturalnych XX wieku zginęło tylko 57 ludzi, głównie drwali i samotników mieszkających w borach sosnowych niegdyś pokrywających zbocza wulkanu. Zniszczonych zostało 250 domów. Była to najbardziej śmiertelna i kosztowna erupcja wulkanu w historii Stanów Zjednoczonych.
Od 1980 roku wulkan St. Helens sporadycznie daje oznaki aktywności. Założony wokół niego pomnik narodowy jest jedną z głównych atrakcji turystycznych północno-zachodnich Stanów Zjednoczonych.
Erupcje 2004–2008
Wulkan wznowił swoją aktywność w roku 2004. Było to dużym zaskoczeniem, gdyż od zakończenia ostatniej erupcji w 1986 roku nie odnotowano żadnych trzęsień ziemi[3]. We wczesnych godzinach 23 września 2004 seria małej skali (magnituda poniżej 1), płytkich trzęsień ziemi (pomiędzy 1 km a 0,5 km pod powierzchnią) rozpoczęła się pod kopułą wulkaniczną z lat 1980/86. W okresie kolejnych siedmiu dni częstotliwość i wielkość trzęsień wzrosła. W dniu 26 września 2004, wzrost aktywności skłonił naukowców do wydania ostrzeżenia o zwiększonym ryzyku eksplozji lawy. Od początku października przez 10 kolejnych dni nastąpiły wybuchy popiołów wulkanicznych oraz gazów[3]. Wypływ lawy i tworzenie nowej kopuły wulkanu rozpoczęło się 11 października 2004 roku. Aktywność w latach 2004–2008 charakteryzowała się dużym wypływem lawy. W tym okresie do końca stycznia 2008 roku wypłynęło 92 miliony metrów sześciennych lawy tworząc nową 460 m kopułę wulkaniczną. Taka ilość materiału wystarczyłaby do pokrycia warstwą o grubości około 1 metra siedmiopasmowej autostrady z Nowego Jorku do Portland w Oregonie[3].
Przypisy
- ↑ Mount Saint Helens. Geographic Names Information System, US Geological Survey. [dostęp 2014-09-07]. (ang.).
- ↑ Mount St. Helens – From the 1980 Eruption to 2000, USGS Fact Sheet 036-00.
- ↑ a b c Mount St. Helens, 2004-2008 Renewed Volcanic Activity. Volcano Hazards Program, U.S. Geological Survey. [dostęp 2014-01-08]. (ang.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Black up-pointing triangle ▲, U+25B2 from Unicode-Block Geometric Shapes (25A0–25FF)
After May 18th five more explosive eruptions of Mount St. Helens occurred in 1980, including this spectacular event of July 22nd. This eruption sent pumice and ash 6 to 11 miles (10-18 kilometers) into the air, and was visible in Seattle, Washington, 100 miles (160 kilometers) to the north. The view here is from the south.
Mount St. Helens soon after the May 18, 1980 eruption, as viewed from Johnston's Ridge.
svg map of the 1980 mount st helens ash fallout, info from usgs map
Autor: Carport, Licencja: CC BY-SA 3.0
Physical location map of Washington, USA
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relief location map of the USA (without Hawaii and Alaska).
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 37.0° N
Central meridian :
* E: 96.0° W
Standard parallels:
* 1: 32.0° N * 2: 42.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Formulas for x and y:
x = 50.0 + 124.03149777329222 * ((1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
* sin(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
y = 50.0 + 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 * 0.02613325650382181
- 1.6155950752393982 * 124.03149777329222 *
(1.3236744353715044 - (1.9694462586094064-({{{2}}}* pi / 180))
* cos(0.6010514667026994 * ({{{3}}} + 96) * pi / 180))
