Mozambik (wyspa)

Mozambik
ilustracja
Państwo Mozambik
Populacja 
• liczba ludności

42,2 tys.
Mozambik
Ilustracja
Kościół na wyspie Mozambik
KontynentAfryka
Państwo Mozambik
AkwenOcean Indyjski
Położenie na mapie Mozambiku
Mapa konturowa Mozambiku, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Mozambik”
15°02′12″S 40°43′58″E/-15,036667 40,732778
Wyspa Mozambik[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Fort Świętego Sebastiana widziany od morza
Państwo Mozambik
Typkulturowy
Spełniane kryteriumIV, VI
Numer ref.599
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę1991
na 15. sesji
Plaża na wyspie Mozambik

Mozambik (port. Ilha de Moçambique) – wyspa koralowa na Kanale Mozambickim (Ocean Indyjski) u wybrzeży kontynentu afrykańskiego, należąca do Republiki Mozambiku. Jej powierzchnia wynosi 1,5 km². Całą wyspę zajmuje miasto Mozambik (port. Moçambique), zamieszkane przez 42,2 tys. osób.

Wyspa Mozambik oddzielona jest od stałego lądu szeroką na kilka kilometrów cieśniną, ponad którą przerzucono most. Na moście odbywa się ruch samochodowy, droga ta zamknięta jest jednak dla ciężarówek i autobusów.

Historia

W czasach przedkolonialnych wyspa była posterunkiem handlowym dla suahilijskich kupców z Zanzibaru i uczestniczyła przez to w afrykańsko-azjatyckiej wymianie towarów.

Pierwszym Europejczykiem, który dotarł na wyspę, był w 1498 roku Vasco da Gama. W 1506 roku wyspę wraz z istniejącym tu miastem zajęli Tristão da Cunha i Afonso de Albuquerque. Ten ostatni w 1508 roku wzniósł na północnym krańcu wyspy fort Świętego Sebastiana.

Dzięki swojemu dogodnemu położeniu wyspa była przez wiele wieków centrum handlu niewolnikami na drodze do Indii. Miasto Mozambik było stolicą i jednym z najważniejszych portów morskich Portugalskiej Afryki Wschodniej. Pod koniec XIX wieku miasto Mozambik było siedzibą gubernatora generalnego oraz biskupstwa. W czasach największej świetności miasta istniał tu pałac gubernatorski, a także katedra, posterunek celny, arsenał i faktorie kupców różnych narodowości.

Powolny upadek miasta rozpoczął się wraz z otwarciem Kanału Sueskiego. W 1898 roku stolicę przeniesiono do Lourenço Marques (dziś Maputo) na stałym lądzie. W połowie dwudziestego wieku powstał nowy port w Nacali, który przejął większość istniejącego jeszcze obrotu handlowego. Po uzyskaniu niepodległości przez państwo Mozambik dzieła dopełniła długotrwała wojna domowa. Murowane domy w większości opuszczono, ponieważ miejscowej ludności nie było stać na ich utrzymanie. Obecnie tylko część z nich jest użytkowana głównie przez instytucje państwowe, banki, szkoły i urzędy. Reszta pozostaje w ruinie[1].

Ze względu na bogactwo zabytków z czasów kolonialnych w 1991 roku wyspę wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Przypisy

  1. Maciej Kowalczyk, Mozambik i Portugalczycy, w: Mówią Wieki, 4/2007, s. 49

Media użyte na tej stronie

Beach cleaning.jpg
Autor: Rosino, Licencja: CC BY-SA 2.0
Fortim e Capela de Santo António na Ilha de Moçambique.
Ilha de Moçambique.jpg
Beach of Ilha de Moçambique, Mosambik
Mozambique n2.jpg
Autor: Steve Evans z Bangalore, India, Licencja: CC BY 2.0
Santo António Church or Chapel. Ilha de Mozambique was first occupied by Portuguese explorers in the late 1400s. They quickly estblished a fort there, and with time quite a community sprang up, including a church, mosque, shops, and residences. This church is one of the architectural remains there. The island, a UNESCO World Heritage Site, is off the eastern coast of Africa and is part of the country of Mozambique.
Dark Green 004040 pog.svg
Autor: One Salient Oversight, Licencja: CC0
modded File:Blue pog.svg