Msza Pojednania

Znak pokoju przekazany przez premiera Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Kohl w trakcie Mszy Pojednania

Msza Pojednania – polsko-niemiecka msza w Krzyżowej, zainicjowana i celebrowana przez biskupa opolskiego Alfonsa Nossola 12 listopada 1989, w której udział wziął premier Polski Tadeusz Mazowiecki oraz kanclerz Niemiec Helmut Kohl. W czasie przekazania znaku pokoju szefowie obu rządów objęli się, co uznano za symboliczny początek nowego rozdziału i współpracy między obydwoma krajami[1]. Mszę koncelebrowali wrocławski biskup pomocniczy Tadeusz Rybak oraz proboszcz z Grodziszcza Bolesław Kałuża. Przy ołtarzu znajdowali się ponadto Adalbert Kurzeja (opat klasztoru benedyktynów Maria Laach) i Paul Bocklet (dyrektor Biura Biskupów Niemieckich przy rządzie federalnym), dwaj przedstawiciele Kościoła ewangelickiego: biskup Heinz-Georg Binder i prałat Bocklet, którzy byli członkami delegacji niemieckiej, oraz Waldemar Pytel, pastor ewangelickiego Kościoła Pokoju w Świdnicy.

Msza w Krzyżowej rozpoczęła się o 10.30. Dla wszystkich obecnych związana była z wielkimi oczekiwaniami i znaczną niepewnością, ponieważ miała być zarówno uroczystością religijną, jak i aktem politycznym. Polskie media określały ją najpierw jako polsko-niemiecką mszę polową. Program uroczystości mówił natomiast o »Mszy Pojednania« – »Messe um Aussöhnung«, w ten sposób utrwalił powszechnie później używane określenie. Dla Kohla i Mazowieckiego wspólna msza była czymś więcej niż tylko symbolicznym punktem kulminacyjnym wizyty państwowej. Miała też stanowić ważny sygnał skierowany ku przyszłości[2].

Szczególnym momentem Mszy Pojednania był znak pokoju, który przekazali sobie Tadeusz Mazowiecki i Helmut Kohl. Miał on wielorakie znaczenie symboliczne. Po pierwsze, był religijnym gestem dwóch chrześcijan, należącym do liturgii mszy świętej. Zarazem jednak był to gest polskiego premiera i niemieckiego kanclerza, dwóch szefów rządów, znak wzajemnego zrozumienia w obliczu wspólnej, pełnej konfliktów historii. Dawał też możliwość wielu innych interpretacji. Przez ówczesnych obserwatorów został bardzo różnie odczytany i bynajmniej nie spotkał się wówczas z jednomyślną aprobatą. Dopiero z czasem nabrał znaczenia politycznego. Określenie mszy w Krzyżowej 12 listopada 1989 roku mianem Mszy Pojednania zapisało się w zbiorowej pamięci, a znak pokoju przekazany sobie wówczas przez premiera Mazowieckiego i kanclerza Kohla urósł do rangi symbolu pojednania i nowego początku w dialogu polsko-niemieckim po 1989 roku. Z czasem znak pokoju z Krzyżowej coraz bardziej napełniał się treścią[3].

Cała wizyta kanclerza miała także przełożenie na konkretne działania – podpisano 11 dwustronnych umów oraz wydano Wspólne oświadczenie, które było najobszerniejszą deklaracją polityczną od 1970 roku[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Ryszard Zięba: Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2010, s. 39. ISBN 978-83-60807-13-2.
  2. Waldemar Czachur, Gregor Feindt, Kreisau I Krzyżowa. 1945 - 1989 - 2019, 2019.
  3. Waldmar Czachur, Gregor Feindt, Kreisau I Krzyżowa. 1945-1989-2019, Bonn 2019, ISBN 978-3-7425-0472-2, OCLC 1140446176 [dostęp 2021-06-08].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Krzyżowa Mazowiecki Kohl 1989.jpg
Autor: Andrzej Ślusarczyk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Znak pokoju przekazany przez Tadeusza Mazowieckiego i kanclerza Kohla w trakcie Mszy Pojednania