Muchotrzew

Muchotrzew
Ilustracja
Spergularia rubra
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządgoździkopodobne
Rządgoździkowce
Rodzinagoździkowate
Rodzajmuchotrzew
Nazwa systematyczna
Spergularia (Pers.) J.Presl & C.Presl
J. S. Presl et K. B. Presl, Fl. Cechica 94. 1819[3]
Typ nomenklatoryczny

Spergularia rubra (L.) J.Presl & C.Presl[3]

Muchotrzew (Spergularia) – rodzaj roślin należący do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Obejmuje co najmniej 42 gatunki[4] występujące na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. W Europie rośnie 17 gatunków[5], w Polsce 5[6]. Rosną na skalistych klifach, w miejscach suchych i piaszczystych oraz na solniskach[5].

Morfologia

Pokrój
W większości płożące byliny i rośliny jednoroczne o wysokości do 15 cm[5].
Liście
Naprzeciwległe, wąskie, mięsiste, niepodzielone, z papierzastymi przylistkami[5].
Kwiaty
Pięciokrotne, zwykle różowe i otwierające się w słońcu. Działki kielicha wolne. Płatki niepodzielone. Pręciki w liczbie od 1 do 10. Zalążnia górna, słupek z trzema szyjkami[5].
Owoce
Torebka otwierająca się trzema ściankami[5].

Systematyka

Synonimy[3]

Fasciculus Dulac, Lepigonum (E. M. Fries) Wahlberg, Melargyra Rafinesque, Tissa Adanson

Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae), rzędu goździkowców (Caryophyllales) w obrębie dwuliściennych właściwych. W obrębie goździkowatych należy do podrodziny Paronychioideae plemienia Polycarpeae[7].

Pozycja w systemie Reveala !993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa goździkowe (Caryophyllidae Takht.), nadrząd Caryophyllanae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), podrząd Caryophyllineae Bessey in C.K. Adams, rodzina goździkowate (Caryophyllaceae Juss.), plemię Spergularieae Hartm., rodzaj muchotrzew (Spergularia (Pers.) J.Presl & C.Presl)[8].

Gatunki flory Polski[6]
  • muchotrzew polny (Spergularia rubra (L.) J. Presl & C. Presl)
  • muchotrzew solniskowy (Spergularia salina J. Presl & C. Presl, syn. Spergularia marina (L.) Besser)
  • muchotrzew trwały (Spergularia media (L.) C. Presl) – gatunek wymarły
  • muchotrzew wiślany (Spergularia echinosperma Čelak.) – przynależność wątpliwa
  • muchotrzew zbożowy, delia polna (Spergularia segetalis (L.) G. Don, syn. Delia segetalis (L.) Dumort.)[9]
Pozostałe gatunki[4]
  • Spergularia aberrans I.M. Johnst.
  • Spergularia andina Rohrb.
  • Spergularia arbuscula (Gay) I.M.Johnst.
  • Spergularia australis (Samp.) Ratter
  • Spergularia azorica (Kindb.) Lebel
  • Spergularia bocconei (Scheele) Asch. & Graebn.
  • Spergularia bracteata (B.L. Rob.) A. Nelson & J.F. Macbr.
  • Spergularia canadensis (Pers.) G. Don
  • Spergularia capillacea (Kindb. & Lange) Willk.
  • Spergularia collina I.M. Johnst.
  • Spergularia confertiflora Steud.
  • Spergularia congestifolia I.M. Johnst.
  • Spergularia cremnophila I.M. Johnst.
  • Spergularia denticulata Phil.
  • Spergularia depauperata (Naudin) Rohrb.
  • Spergularia diandra (Guss.) Heldr.
  • Spergularia fasiculata Phil.
  • Spergularia fimbriata Boiss. & Reut.
  • Spergularia floribunda Rohrb.
  • Spergularia heldreichii Foucaud ex E.Simon & P.Monnier
  • Spergularia lycia P.Monnier & Quézel
  • Spergularia macrorrhiza (Req. ex Loisel.) Heynh.
  • Spergularia macrotheca (Hornem. ex Cham. & Schltdl.) Heynh.
  • Spergularia microsperma Asch.
  • Spergularia nicaeensis Sarato ex Burnat
  • Spergularia pazensis (Rusby) Rossbach
  • Spergularia platensis (Cambess.) Fenzl
  • Spergularia purpurea (Pers.) G.Don
  • Spergularia pycnantha Rossbach
  • Spergularia rupestris Cambess.
  • Spergularia rupicola Lebel
  • Spergularia sparsiflora (Greene) A. Nelson
  • Spergularia sperguloides Heynh.
  • Spergularia spruceana R. Rossbach
  • Spergularia squarrosa Muschl.
  • Spergularia stenocarpa (Phil.) I.M.Johnst.
  • Spergularia tangerina P.Monnier

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-12] (ang.).
  3. a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
  4. a b Spergularia. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-09-23].
  5. a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 81. ISBN 0-333-74890-5.
  6. a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  7. Genus: Spergularia. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2010-02-05].
  8. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Spergularia (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-03-09].
  9. Polska nazwa gat. według: Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Media użyte na tej stronie

Spergularia-rubra-20090409b.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Luis Fernández García (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 3.0
Spergularia rubra. Losar de la Vera, Cáceres, España. Foto: Luis Fernández García
Starr 080601-5237 Spergularia marina.jpg
(c) Forest & Kim Starr, CC BY 3.0
Spergularia marina (flowering habit). Location: Midway Atoll, Old Fuel Farm Sand Island