Muczne

Artykuł

49°7′46″N 22°44′37″E

- błąd

39 m

WD

49°7'43"N, 22°44'39"E

- błąd

39 m

Odległość

107 m

Muczne
osada
Ilustracja
Centrum Promocji Leśnictwa
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

bieszczadzki

Gmina

Lutowiska

Sołectwo

Stuposiany[1]

Wysokość

715-735 m n.p.m.

Liczba ludności (2020)

40[2]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-713[3]

Tablice rejestracyjne

RBI

SIMC

0356197[4]

Położenie na mapie gminy Lutowiska
Mapa konturowa gminy Lutowiska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muczne”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Muczne”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Muczne”
Ziemia49°07′46″N 22°44′37″E/49,129444 22,743611

Muczne (w latach 1977–1981 Kazimierzowo) – osada w Polsce w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Lutowiska[4][5]. Leży w dolinie potoku Muczny.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Historia

W 1590 w dolinie potoku Muczny założona została maleńka wioska o nazwie Dołhyłuh. Potem przyjęła nazwę Muczne od nazwy potoku[6]. Przed drugą wojną światową Muczne liczyło 8 domów i było przysiółkiem Dźwiniacza Górnego. W połowie XIX zaczęto tu wytwarzać potaż – potasznia zlokalizowana była w miejscu nowego kościoła. Miejscowość znajdowała się na trasie zbudowanej na początku XX w. bieszczadzkich kolejek leśnych prowadzących do dolin Wołosatego, Terebowca i stacji końcowej w Sokolikach Górskich. Nieopodal na Jasieniowie istniała gajówka[7].

W 1944 oddział UPA zamordował (na Brenzbergu) 74 osoby narodowości polskiej. Dzieła zniszczenia dopełniły wysiedlenia pozostałych osób do ZSRR, a ostatecznie po zniszczeniach wojennych nie pozostał żaden dom.

W latach 1970–72 w Mucznem powstał hotel robotniczy i osada dla pracowników leśnych. Hotel robotniczy był tysięcznym obiektem wzniesionym przez resort leśnictwa w Bieszczadach[6]. W 1975 tereny te przejął Urząd Rady Ministrów, tworząc ośrodek wypoczynkowy oznaczony kryptonimem W-3 (W-1 to ośrodek w Łańsku, W-2 to ośrodek w Arłamowie)[8].

W Mucznem urządzono gospodarstwo rolne i ośrodek łowiecki, składający się z hotelu, leśniczówki przy wjeździe do osady, wartowni, tzw. dewizówki oraz kilku budynków przy szlaku na Bukowe Berdo. Na polowania przyjeżdżali tutaj przywódcy PRL-u i ich goście z zagranicy. Wcześniej, wiosną 1967 ówczesny wicepremier Piotr Jaroszewicz ustrzelił tu niedźwiedzia, który jest dziś eksponatem w muzeum Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych[9]; drugiego niedźwiedzia zastrzelił on w 1975. Bywał tu Edward Gierek, Josip Broz Tito i brat szacha Iranu, książę Abd-or-Reza Pahlawi. Przez cztery lata wieś nosiła nazwę Kazimierzowo. Powszechnie uważa się, że nadano ją na cześć pułkownika Kazimierza Doskoczyńskiego, "wielkiego łowczego" w ośrodku rządowym "Arłamów", niemniej jednak brak jest źródeł dokumentujących to przypuszczenie. Inną przesłanką do nadania takiej nazwy mogła być analogia między Kazimierzem Wielkim jako tym, który zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną a komendantem Doskoczyńskim jako budowniczym Arłamowa, Trójcy i Mucznego. Nowa nazwa funkcjonowała od 1 października 1977 do 1 kwietnia 1981[10]. W maju 1981 pod naciskiem Solidarności Bieszczadzkiej obszar Mucznego przekazano z powrotem służbie leśnej, pod zarząd Nadleśnictwa Stuposiany[7].

18 października 2015 poświęcono w Mucznem nowy drewniany kościół pw. św. Huberta, filialny parafii św. Anny w Ustrzykach Górnych.

Rośnie tu jodła pospolita "Elżbieta", będąca pomnikiem przyrody (wiek 165 lat, wysokość 40 m, obwód 480 cm)[11].

W 2020 na najwyższej kulminacji Jeleniowatego połżonego w pobliżu Mucznego otwarto 34 metrową wieżę widokową.

Położenie

Muczne leży w dolinie potoku Muczny. Położone jest 715-735 m n.p.m., pomiędzy Bukowym Berdem, a Jeleniowatym. Oddalone jest 10 km drogą przez las od Stuposian.

  • Ośrodek hotelowo-konferencyjny, w tle wieża widokowa na Jeleniowatym

    Ośrodek hotelowo-konferencyjny, w tle wieża widokowa na Jeleniowatym

  • Zagroda żubrów

    Zagroda żubrów

  • Kościół św. Huberta

    Kościół św. Huberta

Przypisy

  1. ↑ Strona gminy, sołectwa
  2. ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 4 [dostęp 2022-05-20]
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 799 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ a b Stanisław Kłos: Bieszczady. Przewodnik. Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1986, s. 185.
  7. ↑ a b Wojciech Krukar, Paweł Swianiewicz, Tadeusz Andrzej Olszański, Paweł Luboński: Bieszczady. Przewodnik dla prawdziwego turysty. Oficyna wydawnicza Rewasz, Pruszków 2020, s. 314-315. ISBN 978-83-8122-024-8.
  8. ↑ Krzysztof Potaczała: Bieszczady w PRL-u. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012, s. 64. ISBN 978-83-7576-154-2.
  9. ↑ prezentowany w muzeum pod eksponatem podpis 23 marca 1966 Polana jest niepoprawny, ponieważ wówczas Jaroszewicz jedynie zranił innego niedźwiedzia, który przeszedł następnie za granicę - za Krzysztof Potaczała: Bieszczady w PRL-u. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012, s. 79. ISBN 978-83-7576-154-2.
  10. ↑ Monitor Polski nr 7 z 1 kwietnia 1981 r., poz. 61: Zarządzenie Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 27 lutego 1981 r. w sprawie przywrócenia nazw niektórych miejscowości w województwach: krośnieńskim, nowosądeckim, przemyskim, rzeszowskim i tarnobrzeskim
  11. ↑ Polskie Drzewo Roku 2020

Linki zewnętrzne

Gmina Lutowiska
Wsie
Osady
Miejscowości
opuszczone
Integralne
części wsi
Nieofic. osada

Gmina Lutowiska

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
POL województwo podkarpackie flag.svg
Flaga województwa podkarpackiego
Muczne (HB1).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muczne (Bieszczady)
Muczne, kościół św. Huberta (HB4).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muczne, kościół św. Huberta
Muczne (HB2).jpg
Autor: Henryk Bielamowicz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Muczne (Bieszczady)
POL gmina Lutowiska COA.svg
Herb gminy Lutowiska