Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej

Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej
	nr rej. 98/638 z 10.02.1960
	; Mury miejskie i budynek wójtostwa
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Bystrzyca Kłodzka
Styl architektoniczny	gotyk
Rozpoczęcie budowy	1319
	Położenie na mapie Bystrzycy Kłodzkiej Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej
	Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej
	Położenie na mapie gminy Bystrzyca Kłodzka Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej
	50°17′46″N 16°39′07″E/50,296111 16,651944

Mury miejskie w Bystrzycy Kłodzkiej – pochodzący z okresu średniowiecza system umocnień obronnych Bystrzycy Kłodzkiej, o pierwotnej długości 1580 m^[1]. Znajdują się przy ul. Wojska Polskiego i ul. Międzyleśnej.

Historia

Budowę pierwszych obwarowań rozpoczęto około 1319 roku^[2]. Za ich wzniesienie król Jan Luksemburski w tymże roku przyznał miastu pełną samodzielność prawną, co postawiło Bystrzycę w rzędzie miast królewskich. W następnych wiekach były powiększane i modernizowane. Początkowo w murach były tylko dwie bramy wjazdowe do miasta (Kłodzka i Wodna), około 1400 roku w obwarowaniach przebito furtę Wyszkowską (zamurowaną w połowie XV wieku), a następnie dwie inne furty. Około 1500 roku w miejscu, w którym wcześniej była furta Wyszkowska, w okolicach kościoła parafialnego zbudowano Bramę Nową. W 1553 roku w okolicach obecnej ul. Międzyleśnej wybito w murach furtę Wodną, od której przeprowadzono zejście schodami do poziomu ulicy. W latach 1570, 1582 i 1593 odnotowano zawalenia się murów, co świadczy o tym, że w tym okresie były zaniedbane^[3]. Obwarowania były remontowano jeszcze w 1645 roku, a od połowy XVIII wieku były stopniowo wyburzane. Bramę Nową rozebrano w 1842 roku, a rok później Bramę Kłodzką, z której pozostała tylko wieża. Po 1865 roku rozbiórkę murów przyśpieszono, a w roku 1870 zasypano fosę, w miejscu której urządzono planty^[3].

Dziś XIV-wieczne mury obronne z trzema wieżami, zachowane niemal w całości, otaczają malowniczo stare miasto. Są kamienne, o grubości około 1 m, obecnie znacznie obniżone, są częściowo włączone w powstałe przy nich domy. Remontowano je w latach 1960–1962^[2], natomiast pomiędzy rokiem 1970 a 1977 przeprowadzono zabiegi konserwatorskie^[1]. W latach 2011–2014 wysokie mury obronne przy ul. Międzyleśnej zostały odrestaurowane i otrzymały iluminację nocną, mury przy ul. Wojska Polskiego odrestaurowane zostały w latach 2015–2016.

Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 10 lutego 1960 roku obwarowania zostały wpisane do rejestru zabytków^[4].

Architektura

Obecnie najlepiej zachowane fragmenty obwarowań to: Brama Wodna, Baszta Kłodzka i Baszta Rycerska.

Brama Wodna – budowla powstała na planie kwadratu o wymiarach około 7 na 7 metrów, wewnątrz jest ostrołukowy przejazd, ze sklepieniem kolebkowym, brama jest zwieńczona blankami i ostrosłupowym hełmem.
Baszta Kłodzka – pozostałość po wyburzonej Bramie Kłodzkiej, o podstawie 5 na 5 metrów, posiada ceglane nakrycie ostrosłupowe.
Baszta Rycerska – o podstawie 4,5 na 4,5 metra, w 1843^[5] roku przerobiona na dzwonnicę sąsiadującego z basztą kościoła ewangelickiego, również zwieńczona hełmem ostrosłupowym.
Wójtostwo – pozostałość po wieży obronnej, w 1776 roku częściowo wyburzonej i przebudowanej na dom mieszkalny.

Poza tym zachowały się duże fragmenty murów wzdłuż ulic Międzyleskiej i Wojska Polskiego, często wykorzystane jako elementy konstrukcyjne wybudowanych później domów^[1].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 76 do 78. ISBN 83-85773-06-1.
↑ ^a ^b Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41 i 42. ISBN 83-213-4366-X.
↑ ^a ^b Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 114 i 116. ISBN 83-04-03529-4.
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
↑ Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 126. ISBN 83-04-03529-4.

Bibliografia

JózefJ. Pilch JózefJ., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077 .
Krystyna Bartnik, Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka, Wrocław-Warszawa-Kraków, Ossolineum, 1992, ISBN 83-04-03529-4.
Marek Staffa (redakcja), Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 15, Wrocław, I-BiS, 1994, ISBN 83-85773-06-1.

Linki zewnętrzne

[staffa-1] Marek Staffa: Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 15. Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1994, s. 76 do 78. ISBN 83-85773-06-1.

[pilch-2] Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2005, s. 41 i 42. ISBN 83-213-4366-X.

[bartnik-3] Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 114 i 116. ISBN 83-04-03529-4.

[nid-4] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2013-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].

[Bartnik1992-s126-5] Krystyna Bartnik: Śląsk w zabytkach sztuki. Bystrzyca Kłodzka. Wyd. I. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1992, s. 126. ISBN 83-04-03529-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne