Mustafa Muhammad Abd al-Dżalil
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Przewodniczący Narodowej Rady Tymczasowej | |
Okres | od 5 marca 2011 |
Przynależność polityczna | bezpartyjny |
Poprzednik | urząd utworzony |
Następca | |
Minister Sprawiedliwości | |
Okres | od 10 stycznia 2007 |
Przynależność polityczna | bezpartyjny |

Mustafa Muhammad Abd al-Dżalil (ur. 1952 w Al-Bajdzie)[2] – libijski polityk, minister sprawiedliwości w latach 2007-2011. 5 marca 2011 stanął na czele Narodowej Rady Tymczasowej, opozycyjnego ośrodka władzy wobec Muammara al-Kaddafiego w czasie wojny domowej w Libii, który przejął kontrolę nad państwem i sprawował do 8 sierpnia 2012.
Życiorys
Mustafa Muhammad Abd al-Dżalil urodził się w 1952 w mieście Al-Bajda. W 1975 ukończył prawo oraz prawo szariatu na Wydziale Języka Arabskiego i Studiów Islamskich na Uniwersytecie Libijskim. Po studiach rozpoczął pracę jako asystent w prokuraturze w Al-Bajdzie. W 1978 uzyskał nominację sędziowską. W 2002 został mianowany przewodniczącym Sądu Apelacyjnego w Al-Bajdzie[3].
Od 2007 do 21 lutego 2011 pełnił funkcję sekretarza sprawiedliwości w rządzie (Generalny Komitet Ludowy) premiera Al-Baghdadiego Alego al-Mahmudiego[3]. W sierpniu 2010 organizacja broniąca praw człowieka Human Rights Watch wyraziła uznanie wobec jego postawy sprzeciwiającej się arbitralnym aresztowaniom i długim więzieniem bez procesu sądowego[4]. W listopadzie 2010 Amnesty International odnotowała, iż minister wezwał do zwolnienia grupy ok. 200 więźniów, którzy odbyli już swą karę lub zostali uniewinnieni przez sąd, a nadal przebywali w zakładach karnych[5].
21 lutego 2011, w czasie wojny w Libii, zrezygnował ze stanowiska w rządzie w proteście przeciwko "nadmiernemu używaniu przemocy wobec antyrządowych demonstrantów"[6]. 22 lutego oświadczył, że Muammar al-Kaddafi osobiście wydał rozkaz wysadzenia samolotu nad Lockerbie w 1988[7]. Dwa dni później stwierdził natomiast, że odpowiedzialność za zarażenie 400 dzieci wirusem HIV w 1998 ponosi wyłącznie reżim pułkownika[8].
24 lutego 2011 przewodniczył spotkaniu grupy opozycyjnych polityków, byłych oficerów wojskowych i przywódców plemiennych w mieście Al-Bajda na wschodzie kraju wyzwolonym spod władzy pułkownika Kaddafiego. Abd al-Dżalil odmówił prowadzenia z nim jakichkolwiek rozmów i wezwał do rezygnacji z władzy[9]. 26 lutego 2011 podjął działania na rzecz ustanowienia opozycyjnego w stosunku do Kaddafiego rządu[10].
5 marca 2011 stanął na czele powołanej przez powstańców Narodowej Rady Tymczasowej, występującej jako jedyny reprezentant całej Libii[11]. Wraz z ofensywą powstańców, wspieranych z powietrza przez siły NATO, wzrastało uznanie międzynarodowe dla Narodowej Rady Tymczasowej. 23 sierpnia 2011 powstańcy zdobyli kwaterę Kaddafiego w Trypolisie, zmuszając go do ucieczki, a Rada efektywnie (de facto) przejęła władzę w kraju[12]. 16 września 2011 została oficjalnie uznana przez ONZ, a jej przedstawiciel uzyskał mandat w Zgromadzeniu Ogólnym[13].
8 sierpnia 2012 Narodowa Rada Tymczasowa przekazała władzę wybranemu w lipcu 2012, w pierwszych w historii kraju demokratycznych wyborach, Zgromadzeniu Narodowemu na ręce najstarszego deputowanego (seniora) - Muhammeda Ali Salima[14][15] i została rozwiązana[16].
Przypisy
- ↑ Jako p.o. Przewodniczącego Powszechnego Kongresu Narodowego.
- ↑ PROFILE: Provisional rebel government leader Mustafa Abdel Jali (ang.). monstersandcritics.com, 10 marca 2011. [dostęp 2011-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)].
- ↑ a b Transitional National Council - Council members (ang.). ntclibya.org. [dostęp 2011-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-07)].
- ↑ Rights Researcher Calls for Expanded Libyan Prisoner Compensation (ang.). VOANews.com, 4 sierpnia 2010. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Document - Libya: Carry Out UN Calls for Reform: Government Rejects Much-Needed Changes at First Human Rights Council Review (ang.). amnesty.org, 17 listopada 2010. [dostęp 2011-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-11)].
- ↑ Libyan minister quits over crackdown - report (ang.). Reuters, 21 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Muammar Gaddafi ordered Lockerbie bombing, says Libyan minister. news.com.au, 24 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Gaddafi regime, not Bulgarian medics, infected children with AIDS - former Libyan justice minister (ang.). sofiaecho.com, 24 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Libya protests: Gaddafi embattled by opposition gains (ang.). BBC News, 24 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Ex Libyan minister forms interim govt-report (ang.). Reuters, 26 lutego 2011. [dostęp 2011-02-27].
- ↑ Founding Statement of the Interim Transitional National Council (TNC) (ang.). ntclibya.org, 5 marca 2011. [dostęp 2011-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-07)].
- ↑ Libyan rebels overrun Gaddafi HQ, say he's 'finished' (ang.). Reuters, 24 sierpnia 2010. [dostęp 2011-09-20].
- ↑ UN assembly recognizes Libya's interim government (ang.). Reuters, 16 września 2011. [dostęp 2011-09-20].
- ↑ http://wiadomosci.wp.pl/tymczasowa-rada-narodowa-przekazala-wladze-zgromadzeniu-narodowemu-6036452414465153a Tymczasowa Rada Narodowa przekazała władzę Zgromadzeniu Narodowemu, wp.pl 9/08/2012
- ↑ http://www.rulers.org/rull.html#libya Rulers.org: Libya
- ↑ Libya's NTC hands power to newly elected assembly (ang.). BBC News, 9 sierpnia 2012. [dostęp 2012-06-08].
Media użyte na tej stronie
Autor: Foreign and Commonwealth Office, Licencja: OGL v1.0
Chairman of the Libyan Interim National Transitional Council (NTC) Mustafa Abdul Jalil speaking to the media in London, 12 May 2010.
Autor: Magharebia, Licencja: CC BY 2.0
Egyptian Field Marshall Hussein Tantawi chose Libya as his first official trip abroad. www.magharebia.com/r/636
المشير حسين طنطاوي اختار ليبيا في أول زيارة له إلى الخارج. www.magharebia.com/r/628
Le maréchal égyptien Hussein Tantawi a choisi la Libye pour son premier déplacement officiel à l'étranger.
www.magharebia.com/r/634