Mutsuhito

Mutsuhito
睦仁
Imię japońskie
Kanji

明治天皇

Transkrypcja Hepburna

Meiji-tennō

Ilustracja
ilustracja herbu
podpis
Cesarz Japonii
Okres

od 9 stycznia 1867
do 30 lipca 1912

Poprzednik

Kōmei

Następca

Yoshihito

Dane biograficzne
Data urodzenia

3 listopada 1852

Data śmierci

30 lipca 1912

Ojciec

Kōmei

Matka

Yoshiko Nakayama

Cesarz Meiji w stroju wojskowym. Zdjęcie zrobione przez Kuichi Uchida, 1873
Edoardo Chiossone i Riyō Maruki, Portret cesarza Meiji, 1888

Mutsuhito (jap. 睦仁; ur. 3 listopada 1852 w Kioto, zm. 30 lipca 1912 w Tokio) – zgodnie z tradycją 122. cesarz Japonii, pośmiertnie zwany Meiji (jap. 明治天皇 Meiji-tennō), tak jak okres jego panowania (okres Meiji 1868-1912).

Życiorys

Początki rządów

Mutsuhito urodził się w 1852 r. w Kioto, jako drugi syn cesarza Kōmei. W lipcu 1860 roku uznany został za następcę tronu, a formalne rządy objął 9 stycznia 1867 roku, mając 15 lat.

W styczniu 1868 roku siły sprzeciwiające się rządom siogunów rodu Tokugawa obaliły ostatniego sioguna – Yoshinobu Tokugawę. W następstwie tego przewrotu cesarz uzyskał pełnię władzy w państwie. Japonia rozpoczęła proces szybkiej modernizacji i otwarcia na wpływy Zachodu.

W dniu 6 kwietnia 1868 roku Mutsuhito ogłosił „Przysięgę cesarską w pięciu artykułach” (Gokajō no goseimon). Zapowiedział w niej przeprowadzenie w kraju głębokich reform:

  • zwoływanie zgromadzeń obradujących nad problemami państwa, mających na względzie opinię publiczną;
  • udział całego społeczeństwa w tworzeniu nowego państwa;
  • sprawiedliwość i praworządność;
  • likwidację zacofania;
  • powszechny dostęp do wiedzy[1].

W maju 1869 roku przeniósł stolicę państwa z Kioto do Edo, któremu nadał nową nazwę Tokio (Wschodnia Stolica).

Polityka wewnętrzna

W 1871 r. cesarz zlikwidował feudalne domeny (hany), wprowadzając w ich miejsce prefektury podlegające bezpośrednio centralnemu rządowi.

W 1872 roku przeprowadzono reformy zmierzające do zmniejszenia obciążeń chłopów oraz poprawy ich sytuacji materialnej i społecznej. Rok później przystąpiono do realizacji planu wprowadzenia powszechnego szkolnictwa i utworzenia armii opartej na powszechnym poborze.

Jednocześnie dokonano zasadniczych zmian w strukturze klasowej społeczeństwa, znosząc wiele przywilejów warstwy samurajskiej i ograniczeń dotykających inne grupy społeczne. Zmiany te spotkały się z oporem części społeczeństwa. Jednak lokalne bunty zostały szybko stłumione. Przeprowadzono także zasadnicze zmiany ustroju państwa, które doprowadziły ostatecznie do wprowadzenia w Japonii monarchii konstytucyjnej o wyraźnej przewadze cesarza (Konstytucja Meiji).

Polityka zagraniczna

Na arenie międzynarodowej Japonia odniosła w latach 1894-1895 sukces w wojnie z Chinami, a następnie w latach 1904-1905 w wojnie z Rosją. Dzięki tym zwycięstwom Japończycy zajęli Koreę, Tajwan i mocno usadowili się w Mandżurii.

Ocena rządów

W okresie panowania Mutsuhito położono podwaliny pod budowę potężnego, nowoczesnego państwa japońskiego. Sam cesarz w znacznej mierze przyczynił się do zasadniczej przebudowy ustroju oraz struktury politycznej, gospodarczej i społecznej swojej monarchii. Kiedy zmarł w 1912 roku, cała Japonia okryła się żałobą.

Zobacz też

Przypisy

  1. Ewa Pałasz-Rutkowska, Katarzyna Starecka: Japonia. Warszawa: TRIO, 2004, s. 34, seria: Historia państw świata w XX wieku. ISBN 83-88542-84-2.

Bibliografia

  • Alex Axelrod, Charles Phillips Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000.

Media użyte na tej stronie

Meiji tenno1.jpg
Conté portrait of the Emperor Meiji, drawn by Chiossone during his employment by the Imperial Printing Bureau: Chiossone was ordered to covertly sketch the emperor and create the final portrait from those sketches. The completed work was then photographed and distributed under the tacit approval of the Emperor to foreign governments and Japanese schools.[1][2] The realism of the drawing was such that many mistook the portrait for an actual photograph.[1][3]
Mutsuhito-Emperor-Meiji-1873.png
Title: Mutsuhito The Meiji Emperor 1873. The Imperial Household Agency chose Uchida Kuichi, one of the most renowned photographers in Japan at the time, as the only artist permitted to photograph the Meiji Emperor in 1872 and again in 1873. Up to this point, no emperor had ever been photographed. Uchida established his reputation making portraits of samurai loyal to the ruling Tokugawa shogunate. Dimensions: 25.1 x 19.5 cm (9 7/8 x 7 11/16 in.) Medium: Albumen silver print from glass negative with applied color.
Meiji shomei.svg
(c) Shinme, CC BY-SA 3.0
明治天皇の署名
Black and white photo of emperor Meiji of Japan.jpg
Emperor Meiji of Japan (1852-1912) in 1890.