Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie

Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie
Bažnytinio paveldo muziejus
Ilustracja
Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie – wnętrze
Państwo Litwa
MiejscowośćWilno
AdresŠv. Mykolo g. 9, Vilnius, Lithuania
Data założenia2005
DyrektorSigita Maslauskaitė
Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „d. Kościół św. Michała i klasztor bernardynek w Wilnie”
Położenie na mapie Litwy
Ziemia54°40′58″N 25°17′32″E/54,682778 25,292222
Strona internetowa

Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie mieści się w murach odrestaurowanego kościoła św. Michała Archanioła i klasztoru bernardynek na Starym Mieście w Wilnie – jest to była świątynia rzymskokatolicka, jedyny renesansowy kościół miasta. Obiekty te po burzliwych dziejach i wieloletnim zaniedbaniu zostały przekazane kurii diecezji wileńskiej w 1993.

7 października 2005 arcybiskup metropolita wileński kardynał Audrys Bačkis dekretem ustanowił na terenie kościoła i klasztoru Muzeum Dziedzictwa Sakralnego. W 2005 rozpoczęto prace konserwatorskie.

18 października 2009 Muzeum Dziedzictwa Sakralnego zostało otwarte.

W kościele zachował się nagrobek fundatora kościoła, Lwa Sapiehy i jego żon Doroty z Firlejów (†1591) i Elżbiety Radziwiłłówny (†1611). Jest to największy nagrobek grupowy na Litwie i jedyny zachowany. Na szczycie jest figura Chrystusa Zmartwychwstałego, pod nią został wkomponowany relief przedstawiający śpiących rycerzy. Po obu stronach reliefu są figury patronek obu żon – św. Elżbiety i św. Doroty. Nieco niżej są personifikacje cnót – Wiary i Nadziei. Nagrobek pochodzi z drugiej ćwierci XVII wieku, jednak w jego strukturze wykorzystano trzy wcześniejsze, bardziej prymitywne, reliefowe wizerunki Sapiehy i jego żon. Prawdopodobnie przed wybudowaniem kościoła św. Michała zdobiły one nagrobek, który znajdował się w katedrze wileńskiej.

Zachowały się też, epitafium wcześnie zmarłego Krzysztofa (†1631), syna Lwa Sapiehy, pomnik nagrobkowy Teodory Krystyny (†1652), żony Kazimierza Lwa Sapiehy oraz epitafium, w postaci fresku, Anny (†1760).

Zbiory muzealne

Eksponaty muzealne pochodzą z katedry wileńskiej, kościołów św. Piotra i Pawła na Antokolu, kościoła św. Michała, kościoła św. Teresy i z kościołów spoza Wilna. Sercem ekspozycji są monstrancje, kielichy i relikwiarze ze skarbca katedry wileńskiej. Są to nie tylko świadectwa tradycji religijnej ale też najwyższej klasy dzieła sztuki złotniczej mistrzów litewskich i z najlepszych warsztatów złotniczych całej Europy. W ekspozycji znajdują się ponadto inne naczynia liturgiczne, szaty liturgiczne, pastorały, obrazy, koszulki i korony z obrazów, ołtarzyki procesyjne, krzyże ołtarzowe i ocalałe rzeźby drewniane z nieistniejących już dzisiaj ołtarzy.

Bibliografia

  • Dalia Vasiliuniene: Muzeum Dziedzictwa Sakralnego. Przewodnik.. Litwa: 2010. ISBN 978-609-95148-2-6.
  • Bažnytinio paveldo muziejus. [dostęp 2015-08-03].

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie (ang.)

Media użyte na tej stronie

Church of St. Michael in Vilnius03(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół św. Michała Archanioła w Wilnie - Muzeum Dziedzictwa Sakralnego
Tombstone for Theodora Kristina Sapiega01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Epitafium Teodory Krystyny Sapiehy, żony Kazimierza Lwa Sapiehy w kościele św. Michała w Wilnie (obecnie Muzeum Dziedzictwa Sakralnego)
Cross reliquary "Tree of life"01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż relikwiarzowy "Drzewo życia" z klasztoru franciszkanów w Olkienikach. Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie
Monstrance(donation Tyszkiewicz), Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Złota monstrancja, Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie. Rzeczpospolita Obojga Narodów - 1649 - 55. Monstrancja została ufundowana dla skarbca katedry wileńskiej przez biskupa wileńskiego Jerzego Tyszkiewicza
Coat of arms of Vilnius Gold.png
Coat of arms of Vilnius
Great monstrance, Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wielka monstrancja,Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie. Ta wspaniała srebrna monstrancja o wysokości 150 cm została ufundowana dla kościoła św. Michała w Gieranionach przez Alberta Gasztowta († 1539)
Church of St. Michael in Vilnius02(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół św. Michała Archanioła w Wilnie - Muzeum Dziedzictwa Sakralnego
Harmonium, Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pozytyw organowy z korbą do kalikowania, Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie
Reliquary of st. Stanislaus, Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Relikwiarz św. Stanisława. Europa Środkowa, Wilno(?), 1500-1503. Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie. Najstarszy zachowany do dziś relikwiarz na Litwie należy do kategorii "mówiących" relikwiarzy. Jego forma świadczy o jego zawartości: jest tu przechowywana część kości przedramienia biskupa krakowskiego św. Stanisława. Według tradycji ten fragment szczątków świętego krakowska kapituła katedralna podarowała katedrze wileńskiej z okazji jej konsekracji w 1388. Jednak relikwiarz jest późniejszy o co najmniej sto lat.
Vilniaus miesto zemelapis.png
Autor: Tocekas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Vilniaus miesto žemėlapis.
Reliquares statuette, Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Posążki relikwiarzowe(od lewej): relikwiarz św. Kazimierza. Wilno 1637; relikwiarz św. Eustachego, Wilno przed 1539; relikwiarz św. Stanisława, ok. 1728-1730
Monstrance(donation Gosiewski), Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Srebrna monstrancja, Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie. Wilno przed 1744. Monstrancja została przeniesiona do katedry wileńskiej z zamkniętego przez władze carskie kościoła jezuitów p.w. św. Kazimierza w Wilnie. Jej fundatorami byli prawdopodobnie biskup smoleński Bogusław Korwin Gosiewski i jego siostra Teresa Gosiewska-Sapieżyna.
Feretory, Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Feretron. Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie
Baptismal font, Church Heritage Museum in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Chrzcielnica z Kalwarii Żmudzkiej na Litwie. Zbiory Muzeum Dziedzictwa Sakralnego w Wilnie
Epitaph for Anna, Church of St. Michael in Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Epitafium Teodory Krystyny Sapiehy, żony Kazimierza Lwa Sapiehy w kościele św. Michała w Wilnie (obecnie Muzeum Dziedzictwa Sakralnego)
Church of St. Michael in Vilnius04(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół św. Michała Archanioła w Wilnie - Muzeum Dziedzictwa Sakralnego
Tombstone for Leonas Sapiega01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół św. Michała Archanioła w Wilnie - Muzeum Dziedzictwa Sakralnego. Grupowy nagrobek Lwa Sapiehy i jego żon Doroty z Firlejów (†1591) i Elżbiety Radziwiłłówny (†1611), największy nagrobek grupowy na Litwie i jedyny zachowany. Na szczycie jest figura Chrystusa Zmartwychwstałego, pod nią został wkomponowany relief przedstawiający śpiących rycerzy. Po obu stronach reliefu są figury patronek obu żon - św. Elżbiety i św. Doroty. Nieco niżej są personifikacje cnót - Wiary i Nadziei. Nagrobek pochodzi z drugiej ćwierci XVII wieku, jednak w jego strukturze wykorzystano trzy wcześniejsze, bardziej prymitywne, reliefowe wizerunki Sapiehy i jego żon. Prawdopodobnie przed wybudowaniem kościoła św. Michała zdobiły one nagrobek, który znajdował się w katedrze wileńskiej.
Tombstone for Christopher Sapiega, Vilnius01(js).jpg
Autor: Jerzy Strzelecki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Epitafium Krzysztofa Sapiehy, syna Lwa w kościele św. Michała w Wilnie (obecnie Muzeum Dziedzictwa Sakralnego)