Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie

Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie

Дом-музэй Элізы Ажэшкі

Dom Elizy Orzeszkowej w Grodnie
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Grodno
Adres	вуліца Ажэшкі 17
Data założenia	2001
Położenie na mapie Grodna Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie
Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie
53°41′02,836″N 23°50′22,178″E/53,684121 23,839494

Muzeum Elizy Orzeszkowej w Grodnie (biał. Дом-музэй Элізы Ажэшкі) – muzeum Elizy Orzeszkowej znajdujące się w Grodnie przy ul. Orzeszkowej 17, działające w dwudziestoleciu międzywojennym, ponownie otwarte w 2001 r.

Historia

Dom został wzniesiony w latach 60. XVIII wieku przy ówczesnej ul. Rozkosz według projektu architekta J. Mesera dla pracowników grodzieńskich manufaktur Tyzenhauza. Na przełomie XIX i XX wieku należał do adwokata Stanisława Nahorskiego – drugiego męża Elizy Orzeszkowej. Sama pisarka mieszkała w nim od 1894 aż do swojej śmierci w 1910. Miały tu powstać takie utwory jak Ad astra, Argonauci i Gloria victis. W latach 20. w domu przy ul. Murawiowskiej (przemianowanej na ul. Orzeszkowej) otwarto Muzeum poświęcone pisarce.

Po II wojnie światowej lokal zajmowała stacja krwiodawstwa, następnie oddział Związku Pisarzy Białorusi, w którym pracowali m.in. Wasil Bykau i Aleksiej Karpiuk. W budynku, mieszczącym również filię biblioteki dla młodzieży im. Karskiego, utworzono w 1967 niewielką izbę pamięci poświęconą Orzeszkowej. W 1976 w związku z poszerzaniem ulicy obiekt rozebrano i ustawiono w 1979 kilka metrów dalej.

W latach 90. Związek Polaków na Białorusi zażądał eksmisji Związku Pisarzy z dworku i ponownego otwarcia działającego do 1939 Muzeum Elizy Orzeszkowej. Ostatecznie Muzeum wznowiło działalność 6 czerwca 2001, głównie staraniami Tadeusza Malewicza i Marii Ejsmont. W latach 2008–2009 budynek przeszedł restaurację^[1], a 11 kwietnia 2009 Muzeum zostało ponownie udostępnione zwiedzającym^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Odwiedziny u Orzeszkowej, Teresa Siedlar-Kołyszko, „Byli, są czy będą...?”, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2006, s. 54–64
• Bartłomiej Kaczorowski, Grodno. Historia i zabytki, Warszawa 1991
• Krzysztof Renik, Grodno Elizy Orzeszkowej, „Stolica”, nr 1 (2128), 1 stycznia 1989, s. 12–13
• Гродна на старых паштоўках. svyatavit.iatp.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-30)]. (biał.).
• У Горадні адкрыўся музэй Элізы Ажэжкі. news.tut.by. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (biał.).
• Informacje na portalu Radzima.org