Muzeum Ikon w Supraślu

Muzeum Ikon w Supraślu
Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
Ilustracja
Pałac Opatów na terenie monasteru supraskiego – siedziba muzeum
Państwo

 Polska

Miejscowość

Supraśl

Adres

ul. Klasztorna 1
16-030 Supraśl

Data założenia

5 października 2006

Zakres zbiorów

ikony, freski, przedmioty sakralne

Wielkość zbiorów

ok. 1200 eksponatów

Kierownik

Ewa Zalewska

Położenie na mapie Supraśla
Mapa konturowa Supraśla, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Ikon w Supraślu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Muzeum Ikon w Supraślu”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Ikon w Supraślu”
Położenie na mapie gminy Supraśl
Mapa konturowa gminy Supraśl, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Ikon w Supraślu”
Ziemia53°12′40,0″N 23°20′16,6″E/53,211111 23,337944
Strona internetowa

Muzeum Ikon w Supraślu – oddział Muzeum Podlaskiego, utworzony na terenie prawosławnego monasteru w Supraślu, który ma ponad pięćsetletnią tradycję. W zbiorach Muzeum Podlaskiego jest ok. 1,2 tys. ikon. Duża część tego zbioru to ikony zatrzymane przez celników w czasie prób przemytu ich do Polski zza wschodniej granicy, które po zakończeniu postępowań sądowych zostały przekazane do muzeum.

Od lutego 2007 w Supraślu zainstalowana jest pierwsza stała ekspozycja – „Ikona. Obraz i słowo – między tym, co ulotne a wieczne”, obejmująca około 300 ikon, przedmiotów sakralnych i unikatowych fresków. Wystawa ma charakter multimedialny, eksponaty są wzbogacone o oprawę świetlną, obrazową i dźwiękową. To wszystko, podobnie jak dekoracje w każdej z 9 sal (nawiązujące m.in. do wnętrza cerkwi, pustelniczej pieczary czy też wiejskiej chaty, wprowadzić ma oglądających w kontemplacyjny nastrój i pomóc w zrozumieniu roli (nie tylko religijnej, ale też historycznej i obyczajowej) ikony w prawosławiu. Autorem koncepcji artystycznej jest dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku Andrzej Lechowski. Autorem scenariusza – Krystyna Mazuruk.

Zbiory

Ekspozycja w sali stylizowanej na pustelniczą pieczarę
Ikony przedstawiające 12 głównych świąt liturgicznych

W muzeum obejrzeć można m.in. ikony związane z Chrystusem, Matką Boską, z 12 najważniejszymi świętami cerkiewnymi, ikony przedstawiające poszczególnych świętych (m.in. św. Mikołaj czy św. Jerzy). Najstarsze z prezentowanych ikon pochodzą z XVIII wieku, muzeum zabiega o to, aby w przyszłości stałą ekspozycję wzbogacić o starsze ikony. Zwiedzający mogą też zobaczyć mnicha piszącego ikony w swojej celi, przydrożną kapliczkę (w niej pierwszą ikonę w zbiorach białostockiego muzeum, podarowaną placówce przez osobę prywatną w 1966), a nawet tzw. „święty kąt”, czyli domowy ołtarzyk z ikoną, umieszczony w witrynie oryginalnego okna, pochodzącego z jednego ze starych domów na Podlasiu. Oddzielnie prezentowane są unikatowe, XVI-wieczne supraskie freski, dzięki którym oglądający mogą zapoznać się z historią klasztoru w Supraślu. W czasie zwiedzania widzowie obejrzą trzy filmy: o pisaniu ikon, historii supraskiego klasztoru oraz o cerkwiach na Podlasiu.

Dodatkową prezentację przygotowano w pomieszczeniach, gdzie każdy będzie mógł spróbować swych sił w pisaniu ikon. W ramach działalności muzeum ma także prowadzić konserwację ikon, warsztaty edukacyjne i archiwizację zabytków kultury cerkiewnej.

Historia

Pomysł utworzenia Muzeum Ikon w Supraślu zrodził się w 1998. Rok później Muzeum Podlaskie podpisało umowę z prawosławną diecezją białostocko-gdańską, dotyczącą m.in. dzierżawy pomieszczeń. Zabrakło jednak środków na remont kapitalny budynku (dawnego Pałacu Archimandrytów znajdującego się na terenie monasteru), który był w bardzo złym stanie technicznym. Pierwsze pieniądze, na remont dachów, przekazał Generalny Konserwator Zabytków. Po kilkuletnich staraniach z różnych źródeł udało się uzyskać środki na kapitalny remont pomieszczeń i przygotowanie wystawy. Wszystkie prace, łącznie z przygotowaniem stałej multimedialnej ekspozycji, kosztowały dotąd 4,5 mln zł.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Podlaskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.50 N
  • S: 52.17 N
  • W: 21.45 E
  • E: 24.10 E
Museum of Icons in Supraśl - 14.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikona Matki Bożej, deska, tempera
Museum of Icons in Supraśl - 03.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Museum of Icons in Supraśl - 07.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Museum of Icons in Supraśl - 84.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Museum of Icons in Supraśl - 10.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu - tryptyk mosiężny, emaliowany
Museum of Icons in Supraśl - 38.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikona Chrystusa Pantokratora
Museum of Icons in Supraśl - 25.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tychwińska Ikona Matki Bożej, deska, tempera tłusta, 31*27,5cm, XIX w, srebrna ryza z 1884r
Supraśl location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Supraśla, Polska
Muzeum Ikon w Supraślu-ikony 2.jpg
(c) Jimmy(jjg) z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Ikony 12 najważniejszych świąt liturgicznych w supraskim Muzeum Ikon
Museum of Icons in Supraśl - 09.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Museum of Icons in Supraśl - 06.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraślu - fragment sklepienia jednej z sal ekspozycyjnych
Museum of Icons in Supraśl - 30.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż staroobrzędowy, mosiądz, emalia, odlew cyzelowany, 40,3*20,2, 2 poł XIX w
Pałac Archimandrytów 01.jpg
Autor: Lilly M, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Wikimedia Polska, w ramach realizacji Uchwały Zarządu nr UZ 2009-23. (Zgłoś swój projekt!)
Supraśl (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Supraśl, Polska
Muzeum Ikon w Supraślu 2014 03.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Muzeum Ikon w Supraślu
Powiat białostocki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu białostockiego, Polska
Museum of Icons in Supraśl - 05.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraślu - fragment sklepienia jednej z sal ekspozycyjnych
Museum of Icons in Supraśl - 13.jpg
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu - ikony Matki Bożej w srebrnych ryzach