Muzeum Ikon w Supraślu
Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku | |
![]() Pałac Opatów na terenie monasteru supraskiego – siedziba muzeum | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | ul. Klasztorna 1 |
Data założenia | |
Zakres zbiorów | |
Wielkość zbiorów | ok. 1200 eksponatów |
Kierownik | Ewa Zalewska |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Strona internetowa |
Muzeum Ikon w Supraślu – oddział Muzeum Podlaskiego, utworzony na terenie prawosławnego monasteru w Supraślu, który ma ponad pięćsetletnią tradycję. W zbiorach Muzeum Podlaskiego jest ok. 1,2 tys. ikon. Duża część tego zbioru to ikony zatrzymane przez celników w czasie prób przemytu ich do Polski zza wschodniej granicy, które po zakończeniu postępowań sądowych zostały przekazane do muzeum.
Od lutego 2007 w Supraślu zainstalowana jest pierwsza stała ekspozycja – „Ikona. Obraz i słowo – między tym, co ulotne a wieczne”, obejmująca około 300 ikon, przedmiotów sakralnych i unikatowych fresków. Wystawa ma charakter multimedialny, eksponaty są wzbogacone o oprawę świetlną, obrazową i dźwiękową. To wszystko, podobnie jak dekoracje w każdej z 9 sal (nawiązujące m.in. do wnętrza cerkwi, pustelniczej pieczary czy też wiejskiej chaty, wprowadzić ma oglądających w kontemplacyjny nastrój i pomóc w zrozumieniu roli (nie tylko religijnej, ale też historycznej i obyczajowej) ikony w prawosławiu. Autorem koncepcji artystycznej jest dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku Andrzej Lechowski. Autorem scenariusza – Krystyna Mazuruk.
Zbiory
W muzeum obejrzeć można m.in. ikony związane z Chrystusem, Matką Boską, z 12 najważniejszymi świętami cerkiewnymi, ikony przedstawiające poszczególnych świętych (m.in. św. Mikołaj czy św. Jerzy). Najstarsze z prezentowanych ikon pochodzą z XVIII wieku, muzeum zabiega o to, aby w przyszłości stałą ekspozycję wzbogacić o starsze ikony. Zwiedzający mogą też zobaczyć mnicha piszącego ikony w swojej celi, przydrożną kapliczkę (w niej pierwszą ikonę w zbiorach białostockiego muzeum, podarowaną placówce przez osobę prywatną w 1966), a nawet tzw. „święty kąt”, czyli domowy ołtarzyk z ikoną, umieszczony w witrynie oryginalnego okna, pochodzącego z jednego ze starych domów na Podlasiu. Oddzielnie prezentowane są unikatowe, XVI-wieczne supraskie freski, dzięki którym oglądający mogą zapoznać się z historią klasztoru w Supraślu. W czasie zwiedzania widzowie obejrzą trzy filmy: o pisaniu ikon, historii supraskiego klasztoru oraz o cerkwiach na Podlasiu.
Dodatkową prezentację przygotowano w pomieszczeniach, gdzie każdy będzie mógł spróbować swych sił w pisaniu ikon. W ramach działalności muzeum ma także prowadzić konserwację ikon, warsztaty edukacyjne i archiwizację zabytków kultury cerkiewnej.
Historia
Pomysł utworzenia Muzeum Ikon w Supraślu zrodził się w 1998. Rok później Muzeum Podlaskie podpisało umowę z prawosławną diecezją białostocko-gdańską, dotyczącą m.in. dzierżawy pomieszczeń. Zabrakło jednak środków na remont kapitalny budynku (dawnego Pałacu Archimandrytów znajdującego się na terenie monasteru), który był w bardzo złym stanie technicznym. Pierwsze pieniądze, na remont dachów, przekazał Generalny Konserwator Zabytków. Po kilkuletnich staraniach z różnych źródeł udało się uzyskać środki na kapitalny remont pomieszczeń i przygotowanie wystawy. Wszystkie prace, łącznie z przygotowaniem stałej multimedialnej ekspozycji, kosztowały dotąd 4,5 mln zł.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podlaskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.50 N
- S: 52.17 N
- W: 21.45 E
- E: 24.10 E
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikona Matki Bożej, deska, tempera
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu - tryptyk mosiężny, emaliowany
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ikona Chrystusa Pantokratora
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tychwińska Ikona Matki Bożej, deska, tempera tłusta, 31*27,5cm, XIX w, srebrna ryza z 1884r
Autor:
Mapa Supraśla, Polska
(c) Jimmy(jjg) z polskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Ikony 12 najważniejszych świąt liturgicznych w supraskim Muzeum Ikon
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraślu - fragment sklepienia jednej z sal ekspozycyjnych
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż staroobrzędowy, mosiądz, emalia, odlew cyzelowany, 40,3*20,2, 2 poł XIX w
Autor: Lilly M, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Wikimedia Polska, w ramach realizacji Uchwały Zarządu nr UZ 2009-23. (Zgłoś swój projekt!)
Autor:
Mapa gminy Supraśl, Polska
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Muzeum Ikon w Supraślu
Autor:
Mapa powiatu białostockiego, Polska
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraślu - fragment sklepienia jednej z sal ekspozycyjnych
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Muzeum ikon w Supraslu - ikony Matki Bożej w srebrnych ryzach