Muzeum Martyrologii w Słońsku
| ||
Budynek muzeum przed modernizacją (2011) | ||
Państwo | Polska | |
Miejscowość | Słońsk | |
Adres | ul. 3 Lutego 54 | |
Data założenia | 28 września 1974 | |
Zakres zbiorów | zbiory historyczne | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
52°33′50,738″N 14°48′42,278″E/52,564094 14,811744 | ||
Strona internetowa |
Muzeum Martyrologii w Słońsku – muzeum z siedzibą w Słońsku (powiat sulęciński). Placówka jest gminną jednostką organizacyjną, a jego siedzibą są tereny dawnego więzienia i obozu koncentracyjnego Sonnenburg.
Historia
Początki więzienia Sonnenburg/Neumark datowane są na lata 1832-1833, kiedy to powstały pierwsze budynku kompleksu. Z czasem, w wyniku rozbudowy placówka mogła pomieścić nawet 900 więźniów. W latach 1846-1847 byli tu więzieniu m.in. polscy działacze niepodległościowi, związani z powstaniem wielkopolskim 1846 roku. W 1931 roku stan sanitarny więzienia pogorszył się do tego stopnia, iż władze zadecydowały o jego zamknięciu. Fakt ten wywołał niezadowolenie mieszkańców miejscowości (więzienie było dużym lokalnym pracodawcą), co wykorzystali miejscowi działacze NSDAP, doprowadzając - po wygranych wyborach w 1933 - do otwarcia tu jednego z pierwszych obozów koncentracyjnych.
Obóz w Sonnenburgu istniał od kwietnia 1933 przez okres około roku. Trafili tu m.in. oskarżeni po pożarze Reichstagu parlamentarzyści, intelektualiści (m.in. pisarze Carl von Ossietzky i Erich Mühsam) oraz więźniowie polityczni (pacyfiści, komuniści, socjaldemokraci). W 1934 placówce przywrócono status więzienia, w którym jednak nadal przetrzymywani byli więźniowie polityczni. W 1941 roku, po wydaniu przez władze hitlerowskie dekretu Nacht und Nebel, do więzienia trafiło ok. 1500 członków opozycji antynazistowskiej z terenów Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga i Norwegii. W Sonnenburgu zostali również osadzeni członkowie Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość, działającej we Francji.
W nocy z 30 na 31 stycznia 1945 roku żołnierze SS dokonali masakry 891 więźniów Sonnenburga. Tylkom czterem osobom udało się przeżyć. Po II wojnie światowej budynki więzienia rozebrano, zachowując jedynie miejsce rozstrzelań, zwane Ścianą Śmierci.
Muzeum
Placówka muzealna, upamiętniająca więźniów Sonnenburga, została otwarta 28 września 1974[1]. W latach 2013-2014 w ramach Projektu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) – Brandenburgia 2007 – 2013 dokonano jej modernizacji. Partnerem gminy Słońsk w tym projekcie było Muzeum Seelower Höhen z Seelow. Obecnie w ramach ekspozycji w muzeum prezentowana jest multimedialna wystawa, poświęcona historii więzienia i obozu oraz jego więźniom. Placówka organizuje również spotkania i warsztaty z udziałem młodzieży z Polski i Niemiec.
Muzeum jest obiektem całorocznym, czynnym od środy do niedzieli każdego tygodnia. Wstęp jest bezpłatny.
Przypisy
- ↑ Muzeum Martyrologii w Słońsku, folder muzeum, 2020
Bibliografia
- Muzeum Martyrologii w Słońsku (pol.). muzeum.slonsk.pl. [dostęp 2015-09-25].
- Muzeum Martyrologii w Słońsku (pol.). www.slonsk.pl. [dostęp 2015-09-25].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.18 N
- S: 51.33 N
- W: 14.40 E
- E: 16.60 E
Autor:
Mapa powiatu sulęcińskiego, Polska
(c) Danuta B. / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Budynek budowany w latach 1973-74 w miejscu obozu koncentracyjnego Sonnenburg, do którego od 1933 r. kierowano przeciwników nowej władzy. Od 1942 r. więziono tam członków ruchu oporu wielu krajów. Za wczesnego Edwarda powstał ten budynek muzeum. Jakie eksponaty są tam prezentowane, nie wiem, bo późno było, a następnego dnia, wbrew wcześniejszym planom, nie dojechaliśmy. Na elewacjach budynku wmurowane są tablice upamiętniające ofiary różnych nacji w ich językach. Sam budynek jest w stanie dość kiepskim, nad wejściem odsłonięte pręty zbrojeniowe, Skąd taka destrukcja w miejscu mało narażonym na wilgoć?