Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie

Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Pszczyna

Adres

Ulica Piastowska 26
43–200 Pszczyna

Data założenia

1985

Dyrektor

Aleksander Spyra

Położenie na mapie Pszczyny
Mapa konturowa Pszczyny, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie”
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego
Mapa konturowa powiatu pszczyńskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie”
Położenie na mapie gminy Pszczyna
Mapa konturowa gminy Pszczyna, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie”
Ziemia49°58′42″N 18°56′45″E/49,978333 18,945833
Strona internetowa

Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie – muzeum założone w 1985 roku z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, znajdujące się w Pszczynie przy ulicy Piastowskiej 26 w kamienicy z przełomu XVIII i XIX wieku.

Historia

Budynek, w którym mieści się muzeum, powstał na przełomie XVIII i XIX wieku poza murami miasta[1]. Ostatnim właścicielem przed II wojną światową był Żyd Moritz, który prowadził tu zakład mięsny[1]. Zniszczoną kamienicę przed wyburzeniem uratował pierwszy kustosz i dyrektor muzeum Aleksander Spyra oraz członkowie Towarzystwa Miłośników Ziemi Pszczyńskiej[1].

Muzeum zostało otwarte 5 lipca 1985 roku[2] w 140. rocznicę wydania pierwszej polskiej gazety na Górnym Śląsku – „Tygodnika Polskiego Poświęconego Włościanom”, wydawanego w Pszczynie w latach 1845—1846[3]. Autorami scenariusza ekspozycji byli Józef Mądry i Aleksander Spyra[4]. Do 1995 roku muzeum było zarządzane przez działaczy Miłośników Ziemi Pszczyńskiej[5]. 7 września 1990 roku nadano muzeum imię Wojciecha Korfantego[2]. W 1995 roku obiekt z wyposażeniem przeszedł na własność gminy[5]. W 2001 roku, uchwałą Rady Miejskiej w Pszczynie, opiekę nad muzeum ponownie objęło Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej[5]. Od 19 października 2006 roku Muzeum Prasy Śląskiej im. Wojciecha Korfantego w Pszczynie znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. W maju 2017 roku zakończył się kolejny, trwający pół roku remont siedziby muzeum. Sfinansowany przez urząd gminy objął: konserwację konstrukcji dachu, wymianę podłóg, stolarki okiennej i modernizację centralnego ogrzewania[6]. Zmieniono również układ ekspozycji[6].

Zbiory

W muzeum zgromadzono eksponaty obrazujące dawną technikę drukarską, takie jak: maszyny drukarskie, urządzenia introligatorskie oraz linotyp. W muzeum znajdują się gazety wydawane przez Wojciecha Korfantego, Stanisława Ligonia i Karola Miarkę.

Izba u Telemanna

Na piętrze znajduje się sala nazywana Izbą u Telemanna[7]. Jej nazwa pochodzi od nazwiska Georga Philippa Telemanna i ma upamiętnić pobyt kompozytora w latach 1705–1709 na dworze książąt pszczyńskich[8]. W sali nie tylko są zgromadzone instrumenty muzyczne z terenu Górnego Śląska, ale pełni ona również rolę sali koncertowej[7]. Jednym z najcenniejszych eksponatów są organy pozytyw z drewnianego kościółka św. Jadwigi w Pszczynie[9]. Izba powstała w 1977 roku i mieściła się przy ul. Ratuszowej 1. W 1996 roku została przeniesiona do Muzeum Prasy Śląskiej i tam mieści się do dzisiaj[7]. Może pomieścić 40 osób, odbywały się tu od 1997 roku Dialogi Poezji i Muzyki – Plesna Civitas (Miasto Pszczyna), które w 2007 roku przemianowano na Wielkopostne Dialogi Poezji i Muzyki – Plesna Civitas[10].

Tablica pamiątkowa

3 lutego 2007 roku nastąpiło odsłonięcie na ścianie muzeum tablicy pamiątkowej, upamiętniającej „Tygodnik Polski Poświęcony Włościanom”[11]. Została ona tu przeniesiona z budynku, w którym znajdowała się kiedyś drukarnia Lokayów[11]. Zawieszona w 1985 roku, w 2006 roku została zdjęta, ponieważ właściciel kamienicy podjął decyzję o jej usunięciu z powodu remontu[11]. Wykonana z brązu tablica została ufundowana przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej[11].

Oficyna Drukarska

Oficynę Drukarską założył w 1982 roku Aleksander Spyra jako drukarnię przymuzealną, działającą w budynku muzeum[12]. Od 2005 roku prowadzi ją jego syn Zdzisław. Początkowo wykonywano druki, korzystając z maszyn i ręcznego składu[12]. Wydawano w ten sposób lokalne gazety m.in. „Głos Pszczyński”, od 1990 roku „Pszczyński Niezależny Orędownik Kulturalny"[5], a także wydawnictwa Biblioteki Śląskiej i Uniwersytetu Śląskiego[12]. Z czasem zakupiono maszyny offsetowe[12].

Przypisy

  1. ↑ a b c Pszczyna. W gabinecie Wojciecha Korfantego – Otwarty Przewodnik Krajoznawczy, www.krajoznawcy.info.pl [dostęp 2018-10-25] (pol.).
  2. ↑ a b Pszczyna wczoraj i dziś, b.r.w., Agencja Rozwoju i Promocji Ziemi Pszczyńskiej Sp. z o.o., s. 18, ISBN 83-912408-3-5.
  3. ↑ U. Jakubowska "’Tygodnik Polski’ poświęcony włościanom: (Pszczyna 1845-1846)", Jerzy Pośpiech, Artur Wycisk: [recenzja] Kwartalnik Historii Prasy Polskiej 24/3, s. 92-93.
  4. ↑ D. Rott Muzeum Prasy... s. 145.
  5. ↑ a b c d D. Rott Muzeum Prasy ... s. 146.
  6. ↑ a b Katarzyna Granda, Pszczyna: Muzeum Prasy Śląskiej jest po remoncie. W ten weekend wejście o połowę tańsze, „Dziennikzachodni.pl” [dostęp 2018-10-25] (pol.).
  7. ↑ a b c Izba u Telemanna, www.muzeumprasy.pl [dostęp 2018-10-26] (pol.).
  8. ↑ A. Spyra Izba u Telemanna: salka muzyki kameralnej: ekspozycja dawnych instrumentów muzycznych, Pszczyna 2008, ISBN 987-83927429-5-1.
  9. ↑ Julian Gembalski, Zabytkowy pozytyw z Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie – historia i problemy rekonstrukcji, Grzegorz Poźniak, Piotr Tarlinski (red.), „Śląskie Organy III”, Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2013, s. 55–64, ISBN 978-83-63950-10-1 [dostęp 2018-10-30].
  10. ↑ D. Rott Muzeum Prasy..., s. 145.
  11. ↑ a b c d Powtórne odsłonięcie, www.pszczynska.pl [dostęp 2018-10-26].
  12. ↑ a b c d 30 lat Oficyny Drukarskiej, „www.pless.pl”, 20 grudnia 2011 [dostęp 2018-10-25] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego

Województwo Śląskie

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Pszczyna location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: ODbL
Location map of Pszczyna, Poland
Ta mapa of Pszczyna została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Pszczyna County location map 02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pszczyna County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.12 N
  • S: 49.86 N
  • W: 18.60 E
  • E: 19.16 E
Pszczyna Muzeum Prasy Slaskiej 1.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pszczyna - Muzeum Prasy Śląskiej
Nowiny szląskie 0.jpg
Autor: Jerzy Badura, Licencja: CC0
"Nowiny Szląskie", Wrocław 1884-1888.