Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach

Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach
Państwo

 Polska

Miejscowość

Mikołajki

Adres

pl. Kościelny 4

Data założenia

1973

Zakres zbiorów

dokumentacja historii polskiej reformacji

Położenie na mapie Mikołajek
Mapa konturowa Mikołajek, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach”
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego
Mapa konturowa powiatu mrągowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach”
Położenie na mapie gminy Mikołajki
Mapa konturowa gminy Mikołajki, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach”
Ziemia53°48′01,7″N 21°34′14,7″E/53,800472 21,570750
Strona internetowa

Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach – pierwsze w Polsce muzeum poświęcone w całości historii reformacji polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem Mazur.

Historia

Budynek probostwa, w którym znajduje się obecnie Muzeum, powstał w połowie XIX w., kiedy wzniesiono w Mikołajkach (wówczas: Nikolaiken) klasycystyczny kościół luterański według projektu Springera z Węgorzewa (Angerburga). Początkowo zbiory były eksponowane w kościele, a następnie w dawnym budynku liceum im. Marion von Dönhoff. W 2002 zostało przeniesione do obecnego budynku przy parafii ewangelickiej w Mikołajkach (Plac Kościelny 4).

Miejscowy pastor Władysław Pilchowski zgromadził bogate zbiory dokumentów, w większości starodruków, dotyczących historii reformacji głównie na Mazurach, Śląsku i Pomorzu oraz innych regionach I Rzeczypospolitej. W 1973, gdy Pilchowski był na emeryturze, utworzył - przy udziale prof. Stanisława Lorentza[1] - Muzeum Reformacji Polskiej, którego zadaniem było przede wszystkim zachowanie cennych dokumentów, związanych z rozwojem protestantyzmu na Mazurach; takie dokumenty były często bezmyślnie niszczone w okresie PRL.

Zbiory

Muzeum posiada unikatowy zbiór zabytków piśmiennictwa i drukarstwa polskiego na Mazurach do 1945[2]. Zbiory muzealne zawierają również inne cenne druki, dokumenty, zdjęcia itp., związane z ruchem reformacyjnym (i nie tylko) na terenie Polski i Europy.

Najstarszy starodruk pochodzi z 1658. Są księgi parafialne, tablice z nazwiskami mieszkańców Mikołajek, poległych podczas wojen napoleońskich. Jest też Biblia w języku polskim z 1726.

Zgromadzone w Muzeum wydawnictwa książkowe obejmują nie tylko druki oficyn królewieckich, które najczęściej zaopatrywały ewangelików mazurskich i wydawały np. Kancjonały polskie aż do początków XX wieku. Są też wydawnictwa i cieszyńskie i dolnośląskie (brzeskie i oleśnickie), berlińskie i łużyckie (m.in. XVIII-wieczne).

Bogate są zbiory czasopiśmiennicze. Najwięcej spotykamy pism wychodzących w Cieszynie. Jest też dokumentacja poświęcona ewangelikom warszawskim oraz zbiór map historycznych regionu mazurskiego. Zbiory dopełniają kopie obrazów słynnych pastorów.

Bibliografia

  • P. Skurzyński, E. Tomczak, Warmia i Mazury, Pascal, Bielsko-Biała 2005, s. 100, ISBN 83-7304-522-8.

Przypisy

  1. Rejnold Kuchn, Jubileusz 40-lecia Muzeum Reformacji Polskiej, Luteranie.pl [dostęp 2022-09-19].
  2. Henryk Dominik. Dzieło wyrosłe z serca. Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach. „Myśl Protestancka”, 1998. Fundacja Kultury Chrześcijańskiej w Katowicach. [dostęp 2010-10-01]. (pol.). 

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Mrągowo County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Mrągowo County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.01 N
  • S: 53.61 N
  • W: 21.04 E
  • E: 21.75 E
Mikołajki location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Mikołajek, Polska