Muzeum Sanktuarium w Żabbar

Muzeum Sanktuarium w Żabbar
Mużew tas-Santwarju Żabbar
Ilustracja
Fasada muzeum
Państwo

 Malta

Miejscowość

Żabbar

Data założenia

5 września 1954

Zakres zbiorów

Muzeum parafialne[1]

Dyrektor

Evan Caruana

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Muzeum Sanktuarium w Żabbar”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Muzeum Sanktuarium w Żabbar”
Ziemia35°52′29,45″N 14°32′01,80″E/35,874847 14,533833

Muzeum Sanktuarium w Żabbar (malt. Mużew tas-Santwarju Żabbar, ang. Żabbar Sanctuary Museum) – jest to muzeum parafialne w Żabbar na Malcie, gromadzące eksponaty z czasów od prehistorycznych do współczesności. Większość z nich ma tematykę religijną, część zaś świecką. Budynek został zbudowany w celu mieszczenia muzeum, jego projekt wywołał wiele kontrowersji w związku z usytuowaniem w rdzeniu historycznego centrum, obok kościoła parafialnego.

Zbudowane w połowie XX wieku, zostało odnowione w roku 2003, aktualnie eksponaty wystawiane są na jego trzech poziomach. Zarządzane jest przez komitet oraz grupę członków-wolontariuszy, którym przewodzi proboszcz parafii Żabbar. Muzeum jest otwarte codziennie w godzinach 9:00-12:00; opłata za wstęp wynosi 2 € od osoby. Cały dochód przeznaczany jest na utrzymanie muzeum oraz zabezpieczenie kolekcji[2].

Historia

Obraz Ex-voto, jeden z eksponatów muzeum

Muzeum zostało założone przez Monsignora Josepha Zarba. Po wyznaczeniu, w roku 1943, Zarba na proboszcza Żabbar, doszedł on wkrótce do wniosku, że istnieje możliwość określenia autentyczności historycznych artefaktów, przechowywanych w sanktuarium. Będąc badaczem i uczonym, spisał całe mienie sanktuarium - a wśród niego broń, łańcuchy niewolników, modele statków, szaty liturgiczne, przody ołtarzy oraz obrazy ex-voto - będące w posiadaniu parafii. Listę tą później opublikował jako książkę[3].

W przeszłości niektóre elementy dziedzictwa parafii były niedoceniane, miejsce pobytu niektórych rzeczy jest nieznane[4]. W pewnym czasie w posiadaniu parafii było około 300 ex-voto, dziś jest ich tylko około 85, wszystkie są wystawiane w muzeum[5]. Rzeczy te były, a na pewno większość z nich, ofiarowane przez lata patronce miejscowości, Our Lady of Graces, przez ludzi o różnym pochodzeniu[6]. Większość ex-voto przekazywana była przez członków Zakonu św. Jana oraz inne osoby pływające na galerach, będące marynarzami[4].

Po zbudowaniu i otwarciu muzeum, Zarb był w stanie umieścić tam i zachować olbrzymią kolekcję artefaktów[3], począwszy od prehistorii, poprzez Zakon Maltański, francuską okupację Malty, okres brytyjski, aż po XX-wieczną Maltę. Są tam również niektóre eksponaty z wieku XXI.

W połowie XX wieku w sanktuarium złożył oficjalną wizytę biskup Mikiel Gonzi, kiedy ukoronował Madonnę oraz Dzieciątko Jezus na wielce czczonym XVIII-wiecznym obrazie Matki Bożej Łaskawej[7].

Eksponaty

Eksponaty muzeum zawierają darowizny wykonane dla muzeum przez osoby indywidualne, przedmioty i obrazy, poprzednio znajdujące się w sanktuarium, oraz przedmioty zakupione na aukcjach. Wybrane eksponaty w muzeum to[8]:

Mahoniowa boazeria ze statku „Alcantara”
  • 85 obrazów ex-voto[5], z których 74 związanych jest z morzem. Kolekcja ta gromadzi największą liczbę ex-voto na Malcie, przekazanych przez rycerzy Zakonu św. Jana[9];
  • Dwie lektyki[6], jedna używana przez Wielkich Mistrzów Rafaela oraz Nicolasa Cotonera, druga zaś przez Wielkiego Mistrza Ferdynanda Hompescha, który podarował ją sanktuarium. Hompesch podarował również dwa obrazy, maltański zegar wystawiany w muzeum oraz kompletną rycerską zbroję ceremonialną, ozdobioną techniką „aqua fortis”[8];
  • Współczesny obraz przedstawiający karakę „Santa Anna”, oraz, pochodzący ze szkoły morskiej, model okrętu liniowego „San Gioacchino” z roku 1767[10][11];
  • Średniowieczny fresk Matki Bożej Łaskawej odkryty w kaplicy św. Dominiki w Żabbar, unikalny karawan do przewozu zwłok z czasów epidemii w roku 1813, oraz kolekcja medali i monet[8][6];
  • pomieszczenie poświęcone pamięci Avro Vulcan XM 645, który eksplodował nad Żabbar w 1975 roku[6], oraz eksponaty z II wojny światowej[8];
  • Boazeria z drewna mahoniowego ze statku RMS „Alcantara”[8] oraz
  • Większy niż zwykle ołtarz przenośny[12].

Obrazy

Obraz przedstawiający Wielkiego Mistrza Ferdynanda Hompescha, eksponowany w muzeum

W muzeum eksponowane są różne dzieła sztuki, większość z nich jest o tematyce religijnej, wcześniej znajdowały się one w sanktuarium[3]. Autorami obrazów są Rocco Buhagiar, Gian Nicola Buhagiar[13], Rafel Bonnici Calì[14], Michele Busuttil, Tousaint Busuttil[13], Giuseppe Calì[6], Giuseppe Maria Caruana, Giovanni Battista Conti, Giuseppe D'Arena, Stefano Erardi, Rafael Gagliardi, Tommaso Madiona[13], Mattia Preti[1][6], Italo Horatio Serge, Filippo Venuti i Francesco Zahra.

Inne obrazy w muzeum pochodzą z darowizn osób prywatnych[3]. Dwa z nich przedstawiają bitwę pod Wiedniem w roku 1683, inny port w Messynie w XVIII wieku. Są tam też szkice obrazów z sanktuarium.

Budynek

W roku 1952 powstały plany wybudowania budynku muzeum, przylegającego do kościoła parafialnego, w celu eksponowania kolekcji[1][15]. Projekt barokowej fasady[1] budynku muzeum wywołał pewne kontrowersje w organach planowania, chociaż zezwolenie zostało w końcu wydane. Budowa ruszyła, i 2 września 1954 roku odbyła się ceremonia otwarcia[15]. Jest to drugie muzeum parafialne, po muzeum katedralnym w Mdinie[1], i pierwsze na Malcie, zbudowane specjalnie w tym celu[6]. W roku 2003 muzeum przeszło proces odnowy[8], z inicjatywy proboszcza Antona Cassara. Eksponaty są teraz wystawiane na podeście parteru oraz dwóch piętrach.

Zarządzanie muzeum

Odpowiedzialność za działalność muzeum ponosi parafia w Żabbar. Komisja złożona z sześciu osób, pracujących nieodpłatnie, oraz aktualny proboszcz, jako jej przewodniczący, kierują codzienną pracą placówki, w tym utrzymywaniem i odnawianiem eksponatów. Dochody muzeum pochodzą z opłat za wejście, od parafii oraz z darowizn.

Muzeum jest generalnie otwarte codziennie, przez trzy godziny, pomiędzy 9:00 a 12:00[8][6].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Joseph Zajda: Education and Society. T. 18. James Nicholas Publishers, 2000, s. 84, 93. (ang.)
  2. ↑ Ħaż-Żabbar (ang.). visitmalta.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-02)].
  3. ↑ a b c d Rafael Bonnici Calì. Ex Voto u Wegħdiet. „L-Imnara”. 1 (1), s. 109-112, 1981. Rivista tal-Għaqda Maltija tal-Folklor (malt.). [zarchiwizowane z adresu 2016-04-18]. 
  4. ↑ a b Joseph F. Grima. The Order of St. John's Galley Squadron at Sea. „Storja”. 1 (2), s. 29, 1978 (ang.). [zarchiwizowane z adresu 2016-04-16]. 
  5. ↑ a b Fiona Vella: Zabbar Sanctuary Museum (ang.). W: Times of Malta [on-line]. 2014-03-04. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-15)].
  6. ↑ a b c d e f g h Juliet Rix: Malta and Gozo. Bradt Travel Guides Ltd, 2013, s. 181. ISBN 978-1-84162-452-5. (ang.)
  7. ↑ Joseph Bonnici, Michael Cassar: A Chronicle of Twentieth Century Malta. Book Distributors Limited, 2004, s. 215. ISBN 978-99909-72-27-6. (ang.)
  8. ↑ a b c d e f g Zabbar Sanctuary Museum (ang.). maltapass.com.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)].
  9. ↑ History Culture and Society in the Mediterranean World. „Journal of the Mediterranean Studies”. 9-10, s. 70, 1999. Mediterranean Institute, University of Malta (ang.). 
  10. ↑ Mario Buhagiar: The Order's early legacy in Malta: the Sovereign Military Hospitaller Order of St. John of Jerusalem of Rhodes and of Malta. Said International, 1989, s. 34. (ang.)
  11. ↑ Anton Quintano: The Maltese-Hospitaller sailing ship squadron: 1701-1798. Publishers Enterprises Group, 2003, s. 79. ISBN 978-99909-0-347-8. (ang.)
  12. ↑ Fondazzjoni Patrimonju Malti: Portable altars in Malta. Patrimonju Pub. Ltd., 2009, s. 134. ISBN 978-99932-10-01-6. (ang.)
  13. ↑ a b c Zabbar Sanctuary Museum (ang.). Malta Daily Photo, 2010-03-13. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-19)].
  14. ↑ Carmel Bonavia: Late 16th-century Żabbar painting is restored (ang.). W: Times of Malta [on-line]. 2012-09-02. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-20)].
  15. ↑ a b Żabbar Sanctuary Museum (ang.). maltain360.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)].

Media użyte na tej stronie

Ferdinand von Hompesch zu Bolheim (71. GM) 1.jpg
Autor: KNOW MALTA by Peter Grima, Licencja: CC BY-SA 2.0
Grand Master Ferdinand von Hompesch (1797 - 98 ). It is important to know that, in those days, in Malta, there was a Party of French Knights and some Maltese noblemen promoting French interest. The Grand Master Hompesch knew about this French Party and for many times he was warned by his friends to watch their moves. But the Grand Master Hompesch thought that the strong fortifications of the islands were safe and so he didn't give much attention to his friends warnings.

On the 10th 0f June 1798, a great French fleet, of 472 war vessels under the command of General Napoleon Bonaparte, advanced on Malta and in no time the French troops landed in St. George's Bay. With little opposition, the French troops advanced to Zebbug and Siggiewi which both fell into their hands. The French Party was making things easy and were using their plans to help Napoleon to capture the Maltese Islands. Both Notabile ( Mdina ) and Gozo surrendered to the French strong army. Even tough Napoleon was leading a great strong army against Malta, he never really won Malta by war but a Capitulation which the Knights accepted and signed with General Bonaparte. This Capitulation has stirred the Maltese against both the Order and the French. Aware of the surrender of the Knights, the Maltese all alone continued to resist the French troops and from the Cottonera fortifications opened fire on them. It took great pains for some priests to convince the Maltese to surrender to the French strong army.

On the 17th. June 1798, the Grand Master Ferdinand von Hompesch together with the Knights of St. John left Malta for Trieste and Malta was now the property of the French.
Żabbar Alcantara panels.JPG
Autor: Sterntreter, Licencja: CC BY-SA 3.0
Die kleine Ausstellungshalle aus den Paneelen der Alcantara
Sudika Zabbar Sanctuary Museum.jpg
Autor: Balazs Sudar, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sanctuary Museum, Ħaż-Żabbar, Malta
Ship of the Order of malta grounded near Bicieri.JPG
Autor:
Sterntreter
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ein großes Schiff mit maltesischer Flagge auf Grund vor Bicieri wird durch drei Ordensgaleeren gesichert. Votivtafel in Żabbar.