Muzeum Warszawskiej Pragi

Muzeum Warszawskiej Pragi
Oddział Muzeum Warszawy
Ilustracja
Kompleks budynków
Muzeum Warszawskiej Pragi
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Adres

ul. Targowa 50/52
03-737 Warszawa

Data założenia

2007[1], otwarcie 19 września 2015

Zakres zbiorów

varsaviana związane z Pragą

Kierownik

Katarzyna Kuzko-Zwierz

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Warszawskiej Pragi”
Ziemia52°15′05″N 21°02′21″E/52,251389 21,039167
Strona internetowa
Sala Historii Pragi
Sala Targu Praskiego

Muzeum Warszawskiej Pragi – muzeum w Warszawie poświęcone Pradze – prawobrzeżnej części miasta – i jej dziedzictwu. Jest oddziałem Muzeum Warszawy.

Opis

O potrzebie stworzenia Muzeum Pragi, zachowania jej ginących pamiątek, mówiono od dawna. Istniały różne pomysły docelowej lokalizacji muzeum – miało ono powstać w pałacyku Ksawerego Konopackiego przy ul. Strzeleckiej 11/13 na Nowej Pradze lub w Warszawskiej Wytwórni Wódek Koneser przy ul. Ząbkowskiej. Ostatecznie zdecydowano, że muzeum będzie się mieścić w zespole trzech zabytkowych kamienic przy ul. Targowej 50/52, obok Bazaru Różyckiego[2]. Jedna z nich – dom Rothblitha – jest najstarszym zachowanym murowanym domem mieszkalnym na Pradze. W oficynie odkryto w 1996 fragmenty malowideł ściennych zdobiących przed wojną żydowski dom modlitwy. Unikatowe polichromie przedstawiają znaki Zodiaku, żydów modlących się przy Ścianie Płaczu i grób Racheli w Betlejem[3]. Są to prawdopodobnie jedyne tego rodzaju malowidła zachowane na Mazowszu[3].

Muzeum utworzono w 2007[1].Jego tymczasową siedzibę zlokalizowano początkowo przy ul. Targowej 45, a następnie ul. Ząbkowskiej 23/25. Tam prowadzono zbiórkę praskich pamiątek – przyszłych eksponatów: m.in. fotografii, przedmiotów codziennego użytku, strojów, zabawek, mebli – oraz nagranych wypowiedzi prażan („Archiwum Historii Mówionej”). Muzeum organizowało wystawy czasowe na terenie Warszawskiej Wytwórni Wódek „Koneser”, prezentowało się też okazjonalnie np. podczas Nocy Muzeów i Praskich Spotkań z Kulturą.

Muzeum Pragi planowano otworzyć w 2010, jednak wskutek zmniejszenia środków w budżecie miasta umowę z Mostostalem na budowę muzeum zawarto dopiero w czerwcu 2010, a termin uruchomienia placówki kilkakrotnie przekładano: na rok 2011[4], 2012[5], 2013[6] i 2014[7]. Inwestycja okazała się dużo bardziej skomplikowana i o kilkanaście procent droższa niż pierwotnie przewidywano, stan techniczny kamienic był gorszy, a w trakcie budowy obok nich odkryto XVIII-wieczne piwnice – konieczne były zmiany projektu i wykonanie dodatkowych prac[8].

W kamienicach zachowano wyłącznie mury, a w środku zbudowano metalowe konstrukcje ze stropami opartymi na słupach[3]. Połączono trzy kamienice, ale zachowano różne poziomy podłóg[3]. Znalazły się w nich m.in. ekspozycje muzealne, sala edukacji interaktywnej i historii mówionej oraz kawiarnia; w skład muzeum wszedł też dom modlitwy oraz nowy budynek z salą projekcyjną.

W 2013 wykonano makietę Pragi końca XVIII wieku[9]. Trzykrotnie, w 2012 i 2013 ogłaszano konkurs na opracowanie koncepcji plastyczno-przestrzennej ekspozycji stałej muzeum[10], jego ostateczne rozstrzygnięcie nastąpiło w grudniu 2013. Zwycięski projekt wzbudził kontrowersje – oceniano go jako nowatorski, świeży w formie i estetyce, z drugiej strony krytykowano za powielanie stereotypów i schematyzm w prezentowaniu praskiej społeczności i folkloru, eksponowanie patologii społecznych, a nawet ignorancję w odniesieniu do historii tej części Warszawy[11].

Muzeum ze stałą ekspozycją zostało otwarte dla zwiedzających 19 września 2015[12].

Ekspozycja

Działalność

Muzeum Warszawskiej Pragi organizuje wystawy z bezpłatnym oprowadzaniem w wybranych terminach, warsztaty dla dzieci, spacery po dzielnicy, przeglądy kulturalne i spektakle teatralne, festiwale (m.in. festiwal rzemiosła z targami produktów rzemieślniczych) i konferencje. Mimo to niektóre jego działania i wystawa stała wzbudzają kontrowersje. W maju 2016 Rada Dzielnicy Praga-Północ przyjęła stanowisko, w którym stwierdziła: W ocenie mieszkańców dzielnicy Muzeum Warszawskiej Pragi nie spełniło ich nadziei o placówce, która godnie będzie reprezentować historię i tożsamość tej części Warszawy. Wystawa stała Muzeum pomija wiele faktów, przez co historia prawego brzegu Warszawy staje się nieczytelna i uboga. Radni wskazali na potrzebę większego włączenia się Muzeum w działania na rzecz ratowania przed zniszczeniem i zapomnieniem dziedzictwa kulturowego i architektonicznego Pragi, do organizacji uroczystości upamiętniających najważniejsze praskie wydarzenia historyczne oraz innych uroczystości o charakterze społeczno-kulturalnym, a także do zwiększenia aktywności w życiu kulturalnym dzielnicy[13][14].

Przypisy

  1. a b Dorota Folga-Januszewska: Muzea Warszawy. Przewodnik. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012, s. 70. ISBN 978-83-7576-159-7.
  2. Niedaleko Różyca będzie Muzeum Pragi [1] – artykuł w Gazecie Wyborczej
  3. a b c d Tomasz Urzykowski. Nowe, a już po przejściach. Jak powstało najnowsze stołeczne muzeum. „Gazeta Stołeczna”, s. 7, 16 września 2015. 
  4. Multimedialne Muzeum Warszawskiej Pragi zagrożone [2] – artykuł w Gazecie Wyborczej
  5. Muzeum Pragi z opóźnieniem. „Życie Warszawy”, 2010-01-15. 
  6. Wieloletnia prognoza finansowa, Urząd m. st. Warszawy
  7. Klapa Muzeum Pragi: Projekt stałej ekspozycji nierealny. gazeta.pl, 2012-12-07. [dostęp 2012-12-07].
  8. Michał Wojtczuk: Co dalej z Muzeum Pragi? Robotników jak na lekarstwo. gazeta.pl, 2013-05-07. [dostęp 2013-06-07].
  9. Co dalej z Muzeum Warszawskiej Pragi? Szefostwo wyjaśnia obecną sytuację. zawinklem.pl, 2013-04-17. [dostęp 2013-06-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  10. Kiedy zwiedzimy Muzeum Pragi?. TVN Warszawa, 2013-08-26. [dostęp 2014-09-06].
  11. Kosmopolityczna warszawska Praga. „Głos Pragi”, 2014-01-14. [dostęp 2014-09-06]. 
  12. Otwarcie wystawy stałej Muzeum Warszawskiej Pragi. Muzeum Warszawy. [dostęp 2015-09-19].
  13. Stanowisko Rady Dzielnicy Praga-Północ m. st. Warszawy z dnia 13 maja 2016 r. w sprawie funkcjonowania i współpracy z Muzeum Warszawskiej Pragi. Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy, 2016-05-13. [dostęp 2016-06-29].
  14. XXII Sesja Rady Dzielnicy Praga Północ. Zamiast relacji. „Nowa Gazeta Praska”. 10 (568), s. 3, 2016-06-01. ISSN 1234-6365. [dostęp 2016-07-03]. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Sala Historii Pragi Muzeum Warszawskiej Pragi 01.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sala Historii Pragi w Muzeum Warszawskiej Pragi
Modlitewnia Sala Zachodnia Muzeum Warszawskiej Pragi.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Modlitewnia - Sala Zachodnia w Muzeum Warszawskiej Pragi
Muzeum Warszawskiej Pragi 2015.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Muzeum Warszawskiej Pragi w Warszawie
Sala Targu Praskiego Muzeum Pragi 02.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sala Targu Praskiego w Muzeum Warszawskiej Pragi