Myśla (dopływ Odry)

Myśla
Ilustracja
Myśla między Barnówkiem a Więcławiem
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Rzeka
Długość95,6 km
Powierzchnia zlewni

1334 km²

Źródło
Miejsceokolice Rychnowa
Wysokość

70 m n.p.m.

Ujście
Recypient

Odra

Miejscenaprzeciwko Lucina
Wysokość

8,6 m n.p.m.

Współrzędne

52°39′37″N 14°28′15″E/52,660278 14,470833

Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”

Myśla (niem. do 1945 r. Mietzel) – rzeka w zachodniej Polsce, na Pojezierzu Myśliborskim, w województwie zachodniopomorskim i lubuskim, prawobrzeżny dopływ Odry.

Bieg rzeki

Myśla wypływająca z Jeziora Myśliborskiego w Myśliborzu

Całkowita długość 95,6 km, powierzchnia dorzecza 1334 km², II-III klasa czystości. Obszar źródliskowy leży na wysokości 70 m n.p.m. na terenie Pojezierza Myśliborskiego w okolicach wsi Rychnów, rzeka uchodzi do Odry w jej 629,4 km koło miejscowości Chlewice. Przez poszczególne gminy przebiegają poniższe odcinki: Boleszkowice 17 km, Dębno 33 km (45%), Lubiszyn 13,8 km (18%), Myślibórz 8,8 km (12%), Lipiany 9,2 km. Na system rzeczny Myśli składają się 24 cieki podstawowe, z których największymi są: Sienica – 25,5 km i Kosa – 25,8 km. W zlewni rzeki Myśli, a zwłaszcza w jej górnym biegu znajduje się dużo jezior.

Przyroda

Rzeka w dużej części zachowała swój pierwotny bieg, dzięki czemu koryto często meandruje, tworząc liczne zakola, rozlewiska i stawy przyrzeczne. W górnym biegu przepływa przez obszar chronionego krajobrazu pod nazwą Pojezierze Myśliborsko-Barlineckie, w środkowym biegu przez obszar chronionego krajobrazu pod nazwą Wysoczyzna Gorzowska, a dolny bieg i ujście znajdują się na terenie Parku Krajobrazowego Ujście Warty. Wokół rzeki znajduje się wiele ciekawych środowisk o randze lokalnej: lasów lęgowych, torfowisk, stawów i starorzeczy. Spotykane ptaki: zimorodki, siniaki, bociany czarne, gęgawy, perkozy rdzawoszyje, żurawie, kania czarna i ruda, puszczyki, sowy pójdźki i płomykówki. Zwierzęta: nietoperze, bobry, traszka grzebieniasta, wydra i żółw błotny oraz większość gatunków ryb typowych dla środowiska rzecznego.

Gospodarka

Na rzece zlokalizowane są jazy i 6 małych elektrowni wodnych: Barnówko, Dargomyśl, Chwarszczany, Gudzisz, Reczyce i Namyślin.

Atrakcje turystyczne

Na rzece organizowane są spływy kajakowe. Szlak rozpoczyna się w Lipianach, przy plaży miejskiej nad jeziorem Wądół, a następnie wiedzie przez Myślibórz, gminę Dębno i Boleszkowice do ujścia Myśli do Odry. Spływ można zakończyć na Odrze w miejscowości Porzecze. Na rzece znajdują się stałe zapory, które wymagają od kajakarzy przenoszenia sprzętu brzegiem. Płynąc Myślą kajakarze muszą pokonać różne przeszkody, czasami o dużym stopniu trudności.

Promowaniem walorów turystycznych Myśli zajmuje się stowarzyszenie „Nad Myślą” z siedzibą w Myśliborzu i Stowarzyszenie „Z Biegiem Myśli” mające swoją siedzibę w Muzeum Pojezierza Myśliborskiego w Myśliborzu.

Historia

Wzmiankowana po raz pierwszy pod nazwą Mizzla w 1232 r. w nadaniu księcia wielkopolskiego Władysława Odonica wsi Chwarszczany wraz z 1000 łanami ziemi (ok. 15–17 tys. ha) między Odrą, Wartą i Myślą[1]. Kolejna wzmianka pod nazwą Mizla w 1234 r. w dokumencie fundacyjnym księcia pomorskiego Barnima I, w którym nadaje on wieś Dargomyśl i 200 łanów ziemi nad rzeką chwarszczańskim templariuszom[2]. W Myśliborzu komandoria templariuszy została ufundowana w 1238 r. przez Władysława Odonica. Ze względu na liczne posiadłości templariuszy nad Myślą w XIII w., nazywana jest ona niekiedy „najbardziej templariuszową rzeką w Polsce”. W 1755 r. na polecenie króla Fryderyka II założona została w Reczycach huta żelaza napędzana wodami Myśli. W 1758 r. w okolicach Sarbinowa rozegrała się bitwa pomiędzy wojskami rosyjskimi i pruskimi. W 1786 r. uregulowano dolny bieg rzeki od Buszowa do ujścia.

Nazwę Myśla wprowadzono urzędowo w 1949 r., zastępując poprzednią niemiecką nazwę rzeki – Mietzel[3].

Przypisy

  1. „Insuper Chvartsane villam super Mizzlam fluvium sitam, cum mille mansis et foro infra terminos illorum habendo iure et more teutonicali”; Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, tom XI.
  2. „...Dargumiz in terra Chinz iuxta Aquam, que Mizla wlgari nomine appellatur, cum Ducentis mansis, cum omni libertate et utilitate, nec non Jure Teutonicali contulimus et donamus possidendam...” Adolph Friedrich Johann Riedel: Codex diplomaticus Brandenburgensis: Sammlung der Urkunden, Chroniken und sonstigen Quellenschriften für die Geschichte der Mark Brandenburg und ihrer Regenten. T. XIX. 1860, s. 2. [dostęp 2010-08-19].
  3. M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 8.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Myśla dopływ Odry m Więcławiem a Barnówkiem.jpg
Autor: Traper Bemowski, Licencja: CC BY 3.0
Rzeka Myśla (dopływ Odry) między Więcławiem a Barnówkiem
Mysla i Jezioro Mysliborskie.jpg
Autor: Kapitel, Licencja: CC0
Myśla wpadająca do Jeziora Myśliborskiego w Myśliborzu