Myśli nadwartościowe

Myśli nadwartościowe (idee nadwartościowe) – rodzaj przekonań wyznawanych przez osobę, które są zasadniczo prawdziwe (nie są urojeniami), ale mają nadmierny wpływ na jej decyzje i zachowanie, wyraźnie odróżniając się na tle wpływu innych wyznawanych przez nią poglądów.

Osoba ogarnięta myśleniem nadwartościowym nie traci poczucia rzeczywistości, jednak jej zachowanie określa się jako nieelastyczne, jednostronne, radykalne i fanatyczne. Przekonania nadwartościowe mogą dotyczyć zarówno różnych cech indywidualnych (np. wyglądu, sprawności, zdrowia), jak i relacji do świata (np. idei społecznych, religijnych, naukowych).

Występowanie myśli nadwartościowych może świadczyć o zaburzeniach osobowości u osób je doświadczających, jak również mogą one się pojawiać u ludzi całkowicie zdrowych psychicznie. Jeśli idee nadwartościowe występują z powodu zaburzeń osobowości mówi się o skrajnych ideach nadwartościowych; jeśli jednak ich przyczyny nie są psychopatologiczne i wynikają na przykład z posiadanej pasji, mowa jest o ideach dominujących lub wiodących.

Bibliografia

  • Adam Bilikiewicz: Psychiatria: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004. ISBN 83-200-3023-4.
  • Marek Jarosz: Co każdy powinien wiedzieć o chorobach psychicznych. Łódź: Piątek Trzynastego Wydawnictwo, 2004, s. 17-18, seria: Nasze zdrowie. ISBN 83-7415-003-3.