Myślice

Artykuł

53°55′2″N 19°30′16″E

- błąd

38 m

WD

53°55'1.9"N, 19°30'15.8"E, 53°55'2.93"N, 19°30'15.62"E

- błąd

14 m

Odległość

0 m

Myślice
wieś
Ilustracja
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

sztumski

Gmina

Stary Dzierzgoń

Liczba ludności (2006)

490

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-450[1]

Tablice rejestracyjne

GSZ

SIMC

0156972

Położenie na mapie gminy Stary Dzierzgoń
Mapa konturowa gminy Stary Dzierzgoń, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Myślice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Myślice”
Położenie na mapie powiatu sztumskiego
Mapa konturowa powiatu sztumskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Myślice”
Ziemia53°55′02″N 19°30′16″E/53,917222 19,504444
Pozostałości po wiadukcie kolejowym
Pozostałość po kolei - szyna służąca za słupek na polu

Myślice (dawniej Mieszwałd[2], niem. Miswalde[3]) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Dzierzgoń przy drodze wojewódzkiej nr 526 i nad rzeką Dzierzgoń. Wieś jest siedzibą sołectwa Myślice w którego skład wchodzą również miejscowości Gisiel, Giślinek, Najatki i Podwiejki.

Do 1954 roku siedziba gminy Myślice, następnie była siedzibą gromady Myślice do 1972 r. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego. W roku 1973 wieś należała do powiatu morąskiego (województwo olsztyńskie), gmina Stary Dzierzgoń, poczta Myślice[4].

W latach 1945-46 miejscowość nosiła nazwę Mieszwałd [5]

Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, należącej do dekanatu Dzierzgoń, diecezji elbląskiej.

Historia wsi

Nazwa wsi wywodzi się od imienia Prusa Meysola[4]. Na południe od wsi istniało pruskie grodzisko z okresu rzymskiego lub z okresu wczesnego średniowiecza.

Wieś lokowana na prawie chełmińskim w 1316 r., przez komtura dzierzgońskiego Luthera z Brunszwiku, który nadał Piotrowi z pobliskiego Latkowa 56 włók, celem założenia wsi Meysilswalt. Osadnicy otrzymali 6 lat wolnizny, po których mieli płacić daninę w wysokości grzywny od włóki rocznie. Wspomniany Piotr z Latkowa jako zasadźca i sołtys otrzymał oprócz dziesiątej części z włók przeznaczonych dla wsi, także prawo prowadzenia karczmy oraz dwóch sklepów z chlebem i mięsem. Dla przyszłego kościoła przeznaczono dwie włóki (na utrzymanie plebana). Kościół zbudowano jeszcze w okresie państwa zakonnego. W XVII i XVIII w. odbywały się polskie nabożeństwa.

Około roku 1400 we wsi istniał młyn wodny i kuźnia hutnicza (ale należały do wójtostwa w Przezmarku). Hutę po wyczerpaniu surowców zlikwidowano na początku XVI w.

W księgach starostwa w Przezmarku w 1601 r. z Myślic wymieniani są m.in. mieszkańcy: Piotr Mazgaj, Balcer Gruba, Balcer Łajda. W roku 1782 we wsi było 32 "dymy" (domy, gospodarstwa domowe), w 1818 było już 49 dymów i 330 mieszkańców, w 1858 72 gospodarstwa domowe z 667 mieszkańcami. W 1939 r. wieś liczyła 194 gospodarstwa domowe z 735 mieszkańcami. Z rolnictwa lub leśnictwa utrzymywało się 389 osoby, z pracy w przemyśle lub rzemiośle – 87, z pracy w handlu lub komunikacji – 137. W tym czasie było tu 13 gospodarstw rolnych o powierzchni w przedziale 0,5-5ha, jedno o areale w granicach 5-10 ha, 10 o powierzchni 10-20 ha, 13 o areale 20-100 ha i dwa z powierzchnią powyżej 100 ha.

Szkoła powstała przy plebanii już w XVI w. W 1939 r. była to szkoła trzyklasowa z dwoma nauczycielami, Uczyły się w niej dzieci z Myślic, dworu Ciśli i folwarku Ciślinki.

Kolej w Myślicach

Stacja kolejowa Myślice posiadała status stacji węzłowej, krzyżowały się tu linie z Malborka przez Dzierzgoń do Małdyt, z Elbląga przez Kwietniewo, Miłomłyna przez Zalewo i Prabut przez Stary Dzierzgoń. Po wojnie odbudowano tylko linię Malbork – Małdyty, na której przewozy osobowe zawieszono w 1999 roku, obecnie linia jest zlikwidowana.

Zabytki

Według rejestru zabytków NID[6] na listę zabytków wpisane są:

  • kościół pw. Wniebowzięcia NMP z pocz. XIV, XV-XIX, nr rej.: A-1543 z 19.08.1968 i z 5.06.1995
  • cmentarz, nr rej.: j.w.
  • ogrodzenie, nr rej.: j.w.

Gotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny wzniesiony został w XIV wieku na miejscu pruskiego grodziska, z wieżą dobudowaną w 1905; obok cmentarz przykościelny i plebania z XIX wieku[7].

Bibliografia

  • "Morąg - z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 814 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Mapa województwa pomorskiego, Wyd. Atlas Lwów, 1923
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  4. a b "Morąg - z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973
  5. "Morąg - z dziejów miasta i powiatu", Pojezierze, Olsztyn 1973,
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-01-03].
  7. Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 s. 31 ISBN 83-7200-631-8

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat sztumski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sztumskiego, Polska
Myslice wiadukt waskotorowki.JPG
Autor: S.Czachorowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pozostałoci po wiadukcie linni kolei waskotorowej, droga z Myślic do Pudłowca. Linia waskotorówki biegła z Myślic na północ do Kwietwniewa i wsi Stare Dolno k. Świetego Gaju.
Myślice, kościół.JPG
Autor: Joanna Barton, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Myślice - rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia NMP, pocz. XIV, 1872
Myslice resztki waskotorowki.JPG
Autor: S.Czachorowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Myślice, fragment szyny z kolei wąskotorowej jako słupek na polu, droga z Myślic do pudłowca
Stary Dzierzgoń (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Stary Dzierzgoń, Polska