Mycielin (powiat kaliski)

Artykuł

51°57′08″N 18°14′38″E

- błąd

38 m

WD

51°57'11"N, 18°14'33"E

- błąd

38 m

Odległość

140 m

Mycielin
wieś
Ilustracja
Biblioteka Publiczna w Mycielinie, dawniej szkoła podstawowa i jeszcze wcześniej budynek dworu.
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

kaliski

Gmina

Mycielin

Sołectwo

Mycielin

Liczba ludności (2011)

469

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

62-831

Tablice rejestracyjne

PKA

SIMC

0204292

Położenie na mapie gminy Mycielin
Mapa konturowa gminy Mycielin, w centrum znajduje się punkt z opisem „Mycielin”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Mycielin”
Położenie na mapie powiatu kaliskiego
Mapa konturowa powiatu kaliskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Mycielin”
Ziemia51°57′08″N 18°14′38″E/51,952222 18,243889

Mycielin (dawniej Mynzelino, Myczelino[1], Mycielino[2], niem. Mützlin[3]) – wieś i sołectwo w Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Mycielin (z siedzibą w Słuszkowie[4]) oraz nazwa dawnego majątku w tej miejscowości[2]. Z liczbą mieszkańców 469 jest czwartą po Kościelcu, Korzeniewie i Przyraniu co do wielkości wsią w Gminie Mycielin[5]. Miejscowość znajduje się w obrębie Filii Urzędu Pocztowego Stawiszyn z siedzibą w Korzeniewie[6]. Publiczne tereny leśne znajdujące się we wsi zarządzane się przez Nadleśnictwo Grodziec[7]. Wierni wyznania rzymskokatolickiego należą do Parafii św. Wojciecha Biskupa w Kościelcu[8].

Wieś wchodzi w skład sołectwa Mycielin. Aktualnym sołtysem tego sołectwa jest Marian Kleśta[9]. Administracyjnie miejscowość Kazala Nowa stanowi przysiółek wsi[10].

Historia

Przed tym jak Mycielin został po raz pierwszy wzmiankowany w obecnie znanych źródłach pisanych, w okolicach zachodziły działania świadczące o aktywności ludzi. Prawdopodobnie z roku ok. 1105 pochodzi skarb hipotetycznie należący do księcia Zbigniewa i składający się z ok. 20 tysięcy denarów krzyżowych oraz biżuterii – zakopany ok. 2 kilometry na południe od Mycielina (odkryty na terenie obecnej wsi Słuszków w latach 1935 i 2020)[11]. W pobliskich wsiach powstały dwa kościoły: pierwszy ok. połowy XII wieku Kościół w Kościelcu i pod koniec tego samego wieku Kościół w Dzierzbinie[12].

Historia do rozbiorów Polski

Nazwa wsi została wzmiankowana po raz pierwszy w 1324 roku jako Mynzelino, własność klasztoru cystersów w Lądzie[13]. W tym czasie, wieś znajdowała się na terenie Zjednoczonego Królestwa Polskiego w Wielkopolsce będącej pod panowaniem polskiego króla i wielkopolskiego księcia Władysława Łokietka[14]. Łokietek po koronacji w Krakowie scalił na powrót w jednym państwie Wielkopolskę i Małopolską kończąc w ten sposób epokę rozbicia dzielnicowego, co oznaczało na tym terenie koniec funkcjonowania Księstwa kaliskiego[15].

Mycielin określany jest jako gniazdo rodowe Mycielskich herbu Dołęga, a nazwa rodu pochodzi od przymiotnika nazwy wsi[16]. Majątek przez ok. 140 lat znanej historii znajdował się w posiadaniu rodu Mycielskich i zmieniał swoich właścicieli, to w wyniku sprzedaży lub przekazania w spadku potomstwu.

W roku 1437 dziedzicami we wsi byli Mikołaj i Florian Mycielscy, a następnie od roku 1457 bracia: Bernard, Florian, Piotr i ksiądz Stanisław. Po śmierci kasztelana biechowskiego Floriana (czyli Tworzyjana) jego część przeszła na synów: Mikołaja, Jana i Wojciecha. Wojciech i Jan ze stryjem księdzem Stanisławem zastawili część Mycielina Wojciechowi Pliszce z Ogorzelczyna, a w roku 1489 sprzedali wyderkafem Mikołajowi Suliborowi z Wielkiego Sulimowa. W 5 lat później Jan Mycielski zapisał wieś jako posag swojej żonie pochodzącej z Dobrzyckich. Natomiast jego brat Wojciech w roku 1497 sprzedał wyderkafem swoją połowę Mycielina Janowi Stawskiemu. 10 lat później Jan Mycielski nabył część Mycielina od owdowiałej żony Jana Doroty z Brzostowskich Stawskiej i w ten sposób skupił całą wieś w swoich rękach. Po Janie dobra przejął syn Tomasz, który następnie w roku 1539 zapisał je jako posag żonie Annie Radomickiej. Ich dobra z Mycielinem, Petrykami i Dzierzbinem odziedziczyli synowie: Jan, Piotr, Stanisław i Kasper Mycielscy. Czwórka synów przeprowadziła podział dóbr pomiędzy sobą w roku 1564. Już w tym samym roku Stanisław sprzedał swoją część w formie wyderkafu bratu Janowi, który w roku 1568 oddal ją w zastaw Marcinowi Grzymisławskiemu. Następnie Stanisław w roku 1571 część Mycielina sprzedał Piotrowi Grodzickiemu. Natomiast Jan rok później kupił 4 łany od brata Kaspra[2].

Ręce rodu Mycielskich majątek opuszcza, gdy Stanisław Mycielski w roku 1574 całe swoje włości mycielskie odstąpił kasztelanowi nakielskiemu Gabrielowi Złotkowskiemu. Po Gabrielu majątek w roku 1579 trafił do Piotra Złotkowskiego. Według rejestru poborów powiatu kaliskiego z 1579 roku Mycielin składał się z 7 łanów kmiecych i 3 zagrodników[1]. Następnie wieś posiadał Andrzej, który w roku 1602 sprzedał Mycielin za 10 000 zł Stanisławowi Tarnowskiem. Następnie kolejną właścicielką została córka Stanisława – Anna z Tarnowskich Sierakowska, która w roku 1629 sprzedała własność za 18 400 złotych cześnikowi poznańskiemu Stanisławowi de Walknowy Kobierzyckiemu herbu Pomian[2].

Od 1629 Mycielin był własnością Kobierzyckich do przełomu 1728/1729. W latach od 1650 do 1663 wieś posiadał Wojciech, a przed jeszcze rokiem 1685 przejął ją Jan Stanisław Kobierzycki. Po jego śmierci wieś odziedziczyli synowie. Wacław i Franciszek swoje część sprzedali Kasprowi Gałczyńskiemu odpowiednio w latach 1728 i 1730. Później, co najmniej od 1751 do śmierci ok. 1765 roku posiadaczem majątku był Tomasz. Po nim dobra przejęła owdowiała żona Estera z Radońskich. Po jej śmierci trwały spory między spadkobiercami, a dla ich rozstrzygnięcia powołano w latach 1773–1775 komisję. W 1776 r. Piotr, Onufry i Cyprian Gałczyńscy oddali część wsi w posiadanie Petroneli z Gałczyńskiej-Mleckiej. Już 3 lata później Onufry swój udział sprzedał Maciejowi Łuczyckiemu. Z kolei w roku 1781 syn Macieja Marom nabył dalszą część od wojskiego ostrzeszowskiego Kazimierza Biernackiego, który prawdopodobnie posiadał je po Kazimierzu Gałczyńskim[2].

Rozbiory Polski

W wyniku II rozbioru Polski i utracie województwa kaliskiego przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów w roku 1793 Mycielin znalazł się na terytorium Królestwa Prus. W tym czasie wieś należała do powiatu kaliskiego będącego wtedy częścią departamentu kaliskiego należącego do Prus Południowych. Następnie, w lata od 1907 do 1915 miejscowość znalazła się wraz z Departamentem kaliskim w Księstwie Warszawskiem – formalnie niepodległym państwie polskim związanym unią personalną z Królestwem Saksonii, a fatycznie terytorium zależnym od Cesarstwa Francuskiego[17]. W wyniku ustaleń Kongresu Wiedeńskiego w roku 1815 Mycielin na ponad 100 lat (do 1917) zmienia przynależność narodową znajdując się na zachodnim skraju Królestwa Polskiego połączonego unią personalną z Imperium Rosyjskim. W tym czasie miejscowość znajdowała się województwie kaliskim (od 1816) przemianowanym w 1837 na gubernię kaliską[18], powiecie kaliskim, w gminie i parafii Kościelec (według opracowania z roku 1880)[1].

W tym czasie posiadłość znajdująca się w Mycielinie zmieniała kolejnych właścicieli. Podczas gdy roku w 1779 część ziem była w posiadaniu Macieja Łuczyckiego, w roku 1781 syn Macieja Marom nabył dalszą część od wojskiego ostrzeszowskiego Kazimierza Biernackiego, który prawdopodobnie posiadał je po Kazimierzu Gałczyńskim. Z czasem Marcin Łuczycki przejął także po ojcu resztę wsi. Po śmierci Marcina w roku 1817 dobra przypadły Antoninie z Nasiorowskich i Antoniemu Smogorzewskim. Oni w 3 lata później kupili drugą połowę Mycielina od spadkobierców po Franciszce z Mleckich Pstrokońskiej i stali się właścicielami całej wsi[2].

W 1827 roku Mycielin posiadał zabudowę składającą się z 20 domów i 215 mieszkańców. Dobra miały rozległość 2275 mórg gruntów ornych, 506 mórg ogrodów, 174 mórg łąk, 78 mórg pastwisk, 1 morga wody, 790 mórg lasu, 570 mórg zarośli, 156 nieużytków i placów. We wsi znajdowało się 9 budynków murowanych i 18 z drewna[1].

Od roku 1837, przez następne ponad 100 lat, majątek był w rękach Doruchowskich. Teodor Doruchowski do sąsiedniego majątku w Malanowie sprowadził się w 1824 roku po ślubie Franciszką z Jaśińskich. Szczególnie bliska przyjaźń łączyła go z Antonim Smogorzewskim, właścicielem pobliskiego Mycielina. W 1837 r. owdowiały Smogorzewski sprzedał swoją część Mycielina Teodorowi, który w ciągu następnych trzech lat odkupił resztę majątku od spadkobierców Antoniny Smogorzewskiej: Józefa Nasiorowskiego, Marianny z Nasiorowskich Iłowieckiej oraz dzieci po Eslerze Iłowieckiej i tym samym stał się samodzielnym właścicielem Mycielina[2]. Według Adama, prawnuka Teodora, po upadku powstania listopadowego majątek Smogorzewskiego popadł w kłopoty finansowe. Wtedy to Doruchowski pożyczył mu dwadzieścia pięć tysięcy złotych polskich. Ostatecznie w zamian za tę pożyczkę Smogorzewski kilka lat później przepisał majątek sąsiadowi[19].

W 1846 roku (notarialnie w 1850 roku) Feliks Doruchowski objął w administrację Mycielin[2]. Majątek był zadbany i dochodowy z wygodnym dworem[19]. W tamtym czasie powstał park istniejący do dziś[20]. Feliks zamieszkał we dworze wraz z młodą żoną Wandą z Kokczyńskich dziedziczką domu Wielgie w parafii Stolec. Tutaj na świat przyszły również jego dzieci: Teodor, Zofia, Felicja, Zygmunt oraz Stanisław. W czasie powstania styczniowego Feliks aktywnie zaangażował się w prace organizacyjne. W jednej z piwnic na terenie parku urządził skład amunicji i broni, za co został aresztowany i zesłany na Syberię. Z zesłania powrócił w początkach 1864 roku dzięki staraniom żony Wandy, która wykupiła męża z niewoli. Po powrocie zastał zniszczone zabudowania i mocno uszczuplone przez konfiskatę inwentarze. Podobnie jak inni ziemianie w rejonie był stale śledzony i represjonowany. W tym czasie we wsi odbyło się również uwłaszczenia chłopów. Ponieważ relacje dwór-wieś były dobre, uwłaszczenie w Mycielinie odbyło się bez większych zatargów[19].

Syn Feliksa Teodor po powrocie do kraju z Oxfordu, gdzie ukończył studia na Wydziale Prawa odbył, pod okiem ojca praktyki w rodowych dobrach, by od 1883 roku zarządzać nimi samodzielnie[19]. Formalnie Teodor otrzymał dobra mycielińskie 1888 roku i posiadał je do roku 1921[2]. Zabudowa wsi składała się z 11 domów zamieszkałych przez 206 osób oraz folwarku składającego się z 8 domów zamieszkałych przez 20 osób[1]. Cały majątek obejmował w tym czasie 2275 mórg (1274 ha): las 790 mórg (442 ha), ziemia orna 506 mórg (283 ha), łąki 174 morgi (97 ha), pastwiska 78 mórg (44 ha), pozostałe zarośla 570 mórg (319 ha). W tym czasie na polach stosowano dziewięciopolowy płodozmian. To za czasów Teodora w 1893 roku rozpoczęto intensywną uprawę buraków cukrowych, 9 lat później drenowanie pól. Gospodarstwo wzbogaciło się również o młocarnię parową i siewnik parowy[2].

W kwietniu 1884 roku Teodor poślubił Zofię z Górskich herbu Pobóg. Za młodu Zofia była uczennicą Henryka Sienkiewicza, który na jednej z warszawskich pensji wykładał język polski oraz historię. Kilkanaście lat później pisarz odwiedził swoją wychowankę i jej męża w Mycielinie. Z małżeństwa tego przyszło na świat siedmioro dzieci. Teodor nie przejawiał wielkich zdolności, ani chęci do prowadzenia gospodarstwa. Zaangażował się w pracę kaliskiego oddziału Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. Po zakończeniu I wojny światowej rodzinne dobra przekazał synom, a sam na stałe osiadł w Warszawie poświęcając się działalności gospodarczej i społecznej[19].

W latach I wojny światowej

W początkowej fazie I wojny światowej, w sierpniu 1914 roku w Mycielinie chwilowe schronienie znalazły dziesiątki uciekinierów z Kalisza, w tym prezydent miasta Bronisław Bukowiński. We wrześniu wszyscy opuścili majątek udając się do Warszawy. Po tym wydążeniu życie rodzinne Doruchowskich unormowało się i Adam uczęszczał na zajęcia. Adam zaangażował się wówczas w działalność Korporacji Akademickiej Aquilonia, której został pierwszym prezesem. Naukę przerwały mu działania wojenne. Coraz młodsze roczniki dostawały bilety powołania do wojska rosyjskiego, czego Adam chciał uniknąć[19]. W tym czasie, roku 1915 w parku znajdującym się we wsi powstały zabudowania dworskie istniejące do dziś[20] (w miejsce dotychczasowych zabudowań, które uległy zniszczeniu w wyniku pożaru[2]).

W początkach 1916 roku Adam wstąpił z bratem Feliksem do Nikołajewskiej Szkoły Kawalerii w Petersburgu, z której jednak został usunięty ze względu na wadę wzroku (astygmatyzm). Następnie przebywał na Podolu oraz w Mińsku. Po powrocie do domu rodzinnego w 1919 r. podjął na nowo naukę na studiach, które ukończył jednak dopiero w 1925 r. uzyskując dyplom inżyniera rolnika w specjalności hodowla nasienna[19].

W gospodarstwie kontynuowano uprawę buraków cukrowych i od roku 1912 uprawiono buraki na nasiona[2]. Produkcja zbożna stanowiła kontyngent dla wojska, a jedynie uprawa ziemniaków i warzyw przynosiła dochody[21]. W wyniku działań wojennych z gospodarstwa zarekwirowano 80 koni i 100 krów folwarcznych[2]. Zdaniem właściciela majątku, pod koniec wojny jego stan był bardzo zły: Budynki były opustoszałe. Nie przeprowadzono żadnych remontów ani inwestycji. [..] Inwentarz żywy był zdekompletowany i w stanie bardzo słabym. Inwentarz majątku wyglądał następująco: 20 koni, 14 wołów, 60 krów, 60 owiec i jałowizna. Służba posiadała po 1 sztuce bydła (również w złym stanie)[21].

W latach wojny teren wsi zostaje przecięty torami wąskotorowej linii kolejowej biegnącej od Zbierska do Turku zbudowanej przez niemieckie oddziały kolejowe w czasie I wojny światowej w roku 1916. Linia ta łączy teren Mycielina i pobliskich miejscowości ze Zbierskiem, Turkiem, Opatówkiem, Rusowem, a następnie od roku 1918 z Kaliszem[22]. Pod koniec wojny kursowały dwa pociągi pasażerskie do stacji szerokotorowej w Opatówku oraz pociągi towarowy umożliwiające odbiór płodów rolnych: zbóż, ziemniaków i buraków. Ze względu na to, że miejscowość dotychczas była dostępna tylko za pomocą drogi piaszczystej, dzięki przeprowadzeniu linii kolejowej wybito okno na szeroki świat – jak to ujął Adam Doruchowski w swoich wspomnieniach[21].

II Rzeczpospolita

W listopadzie 1918 w wyniku odzyskania niepodległości przez Polskę Mycielin znalazł się w granicach II Rzeczypospolitej Polskiej. Przez prawie cały okres dwudziestolecia międzywojennego, od roku 1919 do 1938 miejscowość wraz z powiatem kaliskim przynależała do nowo utworzonego województwa łódzkiego[23]. Następnie z dniem 1 kwietnia 1938 roku powiat kaliski w składa którego wchodzi Mycielin zostaje włączony do województwa poznańskiego[24].

Po zakończeniu I wojny światowej i śmierci Teodora Doruchowskiego w roku 1921 majątek przechodzi do rąk ostatniego właściciela, jego syna Adama, który posiadał ją do roku 1939[2]. Niestety dobra zostały poważnie zniszczone przez Niemców w czasie wojny: między innymi spalono dwór i zabudowania gospodarcze. Zmieniając system gospodarowania, a przede wszystkim specjalizację uprawy nie tylko wydźwignął majątek z upadku, ale uniknął trudności finansowych w kryzysowych latach 1929-1932. Adam w marcu 1920 roku poślubił Michalinę ze Strzeszewskich. Z małżeństwa tego przyszło na świat troje dzieci: synowie Antoni i Tadeusz oraz córka Zofia[19].

II wojna światowa

We wrześniu 1939, w pierwszych dniach II wojny światowej tereny, na których znajduje się miejscowość zostały zajęte przez niemiecką 30 Dywizję Piechoty. Tym samym wieś znalazła się na terenie okupowanym przez III Rzeszę. Administracyjnie Mycielin (niem. Mützlin[3]) znajdował się w utworzonej rejencji kaliskiej (niem. Regierungsbezirk Kalisch), a następnie od 1940 w rejencji łódzkiej (niem. Regierungsbezirk Litzmannstadt) w ramach utworzonego okręg Rzeszy o nazwie Kraj Warty (niem. Wartheland).

Jako, że Mycielin uznawany był za jeden z najlepszych majątków w swojej klasie, baron Sigmund von Richthofen, niemiecki zarządca majątku w Mycielinie zaproponował dotychczasowemu właścicielowi, Adamowi Doruchowskiemu administrowanie szeregiem okolicznych majątków z centralnym ośrodkiem w Mycielinie. Po odrzuceniu tej propozycji Adam został aresztowany i osadzony w kaliskim więzieniu, a rodzina przeniosła się do Warszawy. 4 września w Mycielinie pojawił się szwadron 27. Pułku Ułanów. Antoni, syn Adama został wcielony przez rotmistrza Zakrzewskiego do wojska i opuścił majątek. Przed zakończeniem wojny majątek został splądrowany przez Sigmunda von Richthofena[25][19].

Po II wojnie światowej

Po zakończeniu II wojny światowej Mycielin znalazł się na terytorium państwa polskiego (formalnie 22 sierpnia 1944[26]). Na poziomie podstawowym wieś zachowała przynależność administracyjną do gromady Mycielin, Gminy Kościelec z siedzibą w Korzeniewie do 29 września 1954, kiedy to gmina ta została zniesiona wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[27]. Od tego dnia na najniższym poziomie podziału terytorialnego Mycielin wszedł do utworzonej gromady Korzeniew (wraz z terenami należącymi dotychczas do gromad Korzeniew, Mycielin, Słuszków, Przyranie i Teodorów)[28], która 1 stycznia 1960 roku zmieniła siedzibę GRN i nazwę na gromada Słuszków[29]. Stan ten zachował się do 1 stycznia 1973, kiedy to utworzono równoważną terytorialnie Gminie Kościelec nową Gminę Mycielin z siedzibą w Słuszkowie[30] – tym samym wieś stała się miejscowością gminną. Na wyższym poziomie administracyjnym, do reformy administracyjnej w roku 1975 wieś należała do powiatu kaliskiego w województwie poznańskim. Następnie w latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego. Ostatecznie, po reformie administracyjnej od 1 stycznia 1999 miejscowość należy do Gminy Mycielin, przywróconego powiatu kaliskiego i województwa wielkopolskiego[31].

W roku 1991 zostaje wstrzymany pasażerski ruch na kolejowej linii wąskotorowej, a następnie w roku 2001 (po 85 latach funkcjonowania) ruch na tej linii zostaje zostaje wstrzymany zupełnie. Wtedy to również tory kolejowy przebiegające przez wieś zostały przejęte od PKP przez Stowarzyszenie Kolejowych Przewozów Lokalnych[22].

We wrześniu 2008 roku powstała Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP[32].

Geografia

Położenie

Krajobraz Mycielina w kierunku Kazali Starej. Widoczny skraj lasu otaczającego wieś od strony wschodniej.

Wieś Mycielin położona jest na skraju lasów, 2,2 km na północ od Słuszkowa (siedziby Urzędu Gminy)[33], 24 km na północny wschód od Kalisza (stolicy powiatu)[13], 102 km na południowy wschód od Poznania (stolicy województwa), 125 km na północny wschód od Wrocławia i 85 km na północny zachód od Łodzi. Najbliższe miasta znajdujące się w okolicy to: Stawiszyn (9,8 km), Rychwał (14 km), Tuliszków (14,2 km)[33]. Bezpośrednio sąsiadujące miejscowości to: Grabek, Kazala Stara, Kazala Nowa, Klotyldów i Korzeniew[34].

Rzeźba terenu i grunty

Powierzchnia wsi leży na Nizinie Południowowielkopolskiej, na wschodnim skraju mezoregionu fizycznogeograficznego Równiny Rychwalskiej ograniczonego rzeką Pową oddzielającą Mycielin i Grabek od Kazali Starej. Region ten jest równiną w środkowej części złożonej z zalegających na glinie zwałowej utworów piaszczystych. Występują tu pola wydmowe. Występuje tu charakterystyczny dla regionu urozmaicony krajobraz przeplatanych lasów, pól wydmowych, łąk i pól uprawnych[33][35]. Topografia powierzchni miejscowości charakteryzuje się wzniesieniem o wysokości nieco powyżej 132 m n.p.m. w centralnej części miejscowości łagodnie opadającym do poniżej 117 m n.p.m. na granicy jej terytorium[3].

Powierzchnia gruntów wykorzystywana jest głównie do uprawy zbóż, ziemniaków, warzyw oraz przeznaczona na łąki, pastwiska i tereny leśne. We wsi przeważają gospodarstwa małe, o słabej bonitacji gleb – V i VI kl[34].

Transport

Mycielin leży u zbiegu trzech dróg powiatowych: z południa na północ przecina go droga relacji Goliszew–Mycielin–Dzierzbin[13] z numerami nr do skrzyżowania 4588 i dalej 4583[36] oraz od zachodu kończy się w nim droga powiatowa nr 4585 relacji Stawiszyn–Stary Kiączyn–Przyranie–Mycielin[37]. W odległości 8 km od miejscowości przebiega droga krajowa nr 25 łącząca województwa: zachodniopomorskie, pomorskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie i dolnośląskie – zjazd w miejscowości Zbiersk[38]. Przez teren wsi przebiega również obecnie nieczynna linia Kaliskiej Kolei Dojazdowej.

Transport publiczny obsługiwany jest przez PKS Kalisz na linii Kalisz-Gadów oraz Kalisz-Przyranie[39]. Miejscowość skomunikowana jest również z Kaliszem linią obsługiwaną przez niezależne przedsiębiorstwo transportowe[40].

Turystyka

Miejscowość przecina z kierunku południowo-zachodniego w kierunku północnym zielony szlak rowerowy szlak rowerowy zielony o nazwie Bursztynowy Szlak Rowerowy. Trasa szlaku biegnie z Sycowa w woj. dolnośląskim przez Kalisz, Stawiszyn, Mycielin, Konin, Ślesin w woj. wielkopolskim do Przewozu w woj. kujawsko-pomorskim. Wielkopolska część szlaku należy do Wielkopolskiego Systemu Szlaków Rowerowych i nawiązuje do przebiegu dawnego traktu handlowego o tej samej nazwie[41][42].

Ludność

Według danych GUS z 2011 wieś Mycielin zamieszkiwało 469 osób, z czego 48,8% stanowiły kobiety, a 51,2% mężczyźni. W latach 1998–2011 liczba mieszkańców zmalała o 1,7%. Współczynnik feminizacji we wsi wynosił 95 i był mniejszy od współczynnika feminizacji dla województwa wielkopolskiego oraz znacznie mniejszy od współczynnika dla całej Polski. 65,5% mieszkańców wsi Mycielin było w wieku produkcyjnym, 19,2% w wieku przedprodukcyjnym, a 15,4% mieszkańców było w wieku poprodukcyjnym. Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypadało 52,8 osób w wieku nieprodukcyjnym. Ten wskaźnik obciążenia demograficznego jest więc mniejszy od wskaźnika dla woj. wielkopolskiego oraz mniejszy od wskaźnika obciążenia demograficznego dla całej Polski. Według danych pochodzących z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 roku we wsi Mycielin znajdowało się 128 gospodarstw domowych. Wśród nich dominowały gospodarstwa zamieszkałe przez cztery osoby – takich gospodarstw było 38[43].

Obiekty i instytucje

Obiekty historyczne

Obiekty historyczne we wsi skupione są w ramach założenia dworskiego, które zajmuje południowo-wschodnią część wsi i położone jest w terenie płaskim, sąsiadującym częściowo z lasem, do którego prowadzi droga przy dawnym podwórzu od szosy do Kościelca. Północną granicę założenia stanowi trakt z Kazali Starej, przy którego skrzyżowaniu z główną ulicą wiejską znajduje się przydrożna kapliczka z 1948 r. Założenie składało się z północnej części rezydencjonalnej i południowej folwarcznej[2].

  • Zabytek Zespół dworsko-parkowy[44] – park z połowy XIX wieku i zabudowania dworskie z 1915 roku[20]. Zespół wychodzi w układ historycznie ukształtowanego krajobrazu kulturalnego wsi i stanowi ważny element jego układu przestrzennego. Z uwagi na wartości historyczne, artystyczne i przyrodnicze podlega on ochronie prawnej[45] (INSPIRE Id PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_ZE.49722[46]).
    • Zabytek Dwór – zabytkowe zabudowania dworskie z 1915 roku[20] (INSPIRE Id PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.157066), obecnie po generalnym remoncie w roku 2010 siedziba Świetlicy gminnej i Biblioteki Mycielin[45][47]. Budynek neoklasycystyczny pochodzący z roku 1915 i następnie powiększony w 1962 o część aneksu zachodniego. Podpiwniczenie części centralnej obiektu pochodzi z poprzedniego zabudowania dworskiego z drugiej połowy XIX wieku[45]. Budynek ten jest zwrócony fasadą na północ; murowany z cegły, na piwnicach sklepionych odcinkowo, parterowy, z częściowo mieszkalnym poddaszem i szeroką facjatą od południa, nakryty niskim dachem dwuspadowym. Przybudówka zachodnia parterowa, niższa i nakryta dachem pulpitowym[2]. Główne wejście do dworu jest poprzedzone tarasem ze schodami oraz płytkim portykiem wspartym na czterech toskańskich kolumnach, częściowo kanelowanych. Na elewacjach północnej i wschodniej zachowana oryginalna dekoracja architektoniczna w stylu klasycystycznym: bonitowanie, lizeny, płyciny, fryzy i opaski okienne[45].
    • Zabytek Park krajobrazowy – zabytkowy park o powierzchni ok. 4 ha, założony ok. połowy XIX i powiększony prawdopodobnie w pod koniec XIX wieku o część wschodnią (INSPIRE Id PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_ZZ.45228). W czasach PRL park został przetrzebiony, częściowo zmieniony na plac zabaw, z boiskiem szkolnym w miejscu dawnego kortu tenisowego[2].
  • Zespół folwarczny – zachowała się tylko pozostałość dziedzińca folwarcznego, o silnie przekształconym układzie kompozycyjnym po rozebraniu budynków inwentarskich i gospodarczych w pierzei zachodniej i południowej, a także lokalizacji w jego obrębie remizy strażackiej, bloku mieszkalnego i gmachu szkoły (1999 r.). Jeszcze w latach pięćdziesiątych XX w. składał się z podwórza gospodarczego i kolonii domów robotników majątkowych[2].
  • Spichlerz – murowany budynek magazynu zbożowego z ostatniej ćw. XIX wieku, obecnie po gruntownej przebudowie w pierwszym dwudziestoleciu XXI wieku, zaadaptowany na restaurację i hotel. Oryginalny budynek był zwrócony elewacją frontową na północ; murowany z cegły na kamiennej podmurówce, podpiwniczony, piętrowy z magazynowym poddaszem i nakryty wysokim dachem dwuspadowym z okapami. Pobudowany na planie prostokąta, jednotraktowy, szerokofrontowy z nowszą rampą i zadaszeniem od północy. Stropy parteru i piętra drewniane, belkowe, wsparte na podciągach niesionych przez pionowe słupy. Pierwotne elewacje wykonane były z niekrytej cegły, z kamiennym cokołem; urozmaicone prostym gzymsem kordonowym i wieńczącym. Elewacje zostały przecięte otworami okiennymi i drzwiowymi zamkniętymi odcinkowo, a w szczytach półkoliście; wzdłużne pięcioosiowe, a szczytowe trzyosiowe[2].
  • Obiekty dworu i folwarku
  • Park w Mycielinie

    Park w Mycielinie

  • Dwór w Mycielinie

    Dwór w Mycielinie

  • Spichlerz w Mycielinie

    Spichlerz w Mycielinie

Instytucje

  • Kaplica św. Apostołów Piotra i Pawła – kaplica rzymskokatolicka należący do parafii Kościelec Kaliski, św. Wojciecha Biskupa[48],
  • Szkoła Podstawowa – ośmiooddziałowa szkoła dla dzieci z miejscowości Mycielin, Grabek, Kazala, Klotyldów, Teodorów, Słuszków, w której w roku 2018 uczyło się 95 uczniów[49][33],
  • Biblioteka Mycielin – biblioteka publiczna z księgozbiorem ok. 15 tysięcy pozycji[50][33],
  • Ochotnicza Straż Pożarna[51]
  • Młodzieżowa Orkiestra Dęta działająca przy Ochotniczej Straży Pożarnej[52],
  • Ludowy Zespół Sportowy „Wicher”[51] – siedziba zespołu znajduje się w Słuszkowie[53].
  • Pozostałe obiekty
  • Kaplica św. Apostołów Piotra i Pawła

    Kaplica św. Apostołów Piotra i Pawła

  • Szkoła Podstawowa w Mycielinie

    Szkoła Podstawowa w Mycielinie

  • Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Mycielinie

    Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej w Mycielinie

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Wawelski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1880.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Powiat Kaliski, [w:] Stanisław Małyszko, Majątki wielkopolskie, t. VI, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przem. Rolno-Spożywczego w Szreniawie, 2000.
  3. ↑ a b c Topographische Karte 1:25 000 – 4075 Korzeniecw, 1936.
  4. ↑ Biuletyn Informacji Publicznej, bip.mycielin.pl [dostęp 2021-08-07].
  5. ↑ Gmina Mycielin (wielkopolskie) » mapy, GUS, nieruchomości, szkoły, regon, kody pocztowe, bezrobocie, wypadki drogowe, wynagrodzenie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, przedszkola, statystyki, Polska w liczbach [dostęp 2021-07-10] (pol.).
  6. ↑ Wyszukiwarka placówek pocztowych | placowki.poczta-polska.pl, placowki.poczta-polska.pl [dostęp 2021-07-10].
  7. ↑ Lasy Nadleśnictwa, grodziec.poznan.lasy.gov.pl [dostęp 2021-07-10] (pol.).
  8. ↑ Informacje o parafii – Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Wojciecha w Kościelcu [dostęp 2021-07-06] (pol.).
  9. ↑ Biuletyn Informacji Publicznej, bip.mycielin.pl [dostęp 2021-08-07].
  10. ↑ Główny Urząd Statystyczny, eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2021-09-20].
  11. ↑ Ewa Bąkowska, Skarb ze Słuszkowa jednym z najbardziej intrygujących skarbów z terenu Polski, Archeologia Żywa, 22 grudnia 2020 [dostęp 2021-09-19] (pol.).
  12. ↑ Maria Zielińska, Słownik krajoznawczy Wielkopolski, wyd. Wyd. 1, Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 1992, ISBN 83-01-10630-1, OCLC 27642724 [dostęp 2021-09-19].
  13. ↑ a b c Paweł Anders, Województwo Kaliskie, Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 257, ISBN 83-0104549-3.
  14. ↑ Jerzy Wyrozumski, Dzieje Polski piastowskiej : (VIII wiek – 1370), Kraków: Fogra, 1999, ISBN 83-85719-38-5, OCLC 247971871 [dostęp 2021-09-18].
  15. ↑ Andrzej Wędzki: Kalisz w państwie wczesnopiastowskim i w okresie rozbicia dzielnicowego. W: Władysław Rusiński (red.): Dzieje Kalisza. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1977, s. 46–48.
  16. ↑ Staszewski Janusz: Gen. Michał Mycielski i udział rodziny Mycielskich w powstaniu listopadowem, Poznań 1930, s. 1-3; on-line: [1]
  17. ↑ Księstwo Warszawskie, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-30].
  18. ↑ Juliusz Bardach i Monika Senkowska-Gluck (red.): Historia państwa i prawa Polski, Tom III od rozbiorów do uwłaszczenia. Warszawa: PWN, 1981, s. 354. ISBN 83-01-02658-8.
  19. ↑ a b c d e f g h i RODZINA DORUCHOWSKICH Z MYCIELINA, [w:] Maria Doktór i inni, ZESZYTY Kaliskiego Towarzystwa Genealogicznego KALISIA, 2013 [zarchiwizowane].
  20. ↑ a b c d Rejestr zabytków nieruchomych, Rejestr zabytków nieruchomych, lipiec 2021.
  21. ↑ a b c Adam Doruchowski, Wspomnienia z lat 1915-1924; Rolnictwo na Ukrainie – Podolu – Białej Rusi – w latach 1815-1918; Rolnictwo Ziemi Kaliskiej w latach 1918-1924, wyd. Biblioteka Ossolineum, Część II, 1924, s. 167.
  22. ↑ a b Samorząd Województwa dofinansował „wąskotorówkę” kwotą 40 tysięcy złotych – Starostwo Powiatowe w Kaliszu, www.powiat.kalisz.pl [dostęp 2021-08-08].
  23. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom II – Województwo Łódzkie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1924.
  24. ↑ Ustawa z dnia 12 czerwca 1937 r. o zmianie granic województw: poznańskiego, pomorskiego, warszawskiego i łódzkiego. (Dz.U. z 1937 r. nr 46, poz. 350).
  25. ↑ Archiwum Historii Mówionej – Antoni Doruchowski, www.1944.pl [dostęp 2021-12-29] (pol.).
  26. ↑ Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji (Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8), który wszedł w życie 22 sierpnia 1944.
  27. ↑ Ustawa z dnia 25 września 1954 r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych., isap.sejm.gov.pl [dostęp 2021-12-17].
  28. ↑ Uchwała Nr 22/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu kaliskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 26 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 5 października 1954 r. dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z 4 grudnia 1954 r., Nr. 20, Poz. 100)
  29. ↑ Uchwała Nr 13/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 8 września 1959 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad oraz zmiany siedzib niektórych gromadzkich rad narodowych w województwie poznańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 18 grudnia 1959 r., Nr. 10, Poz. 115)
  30. ↑ Ustawa z dnia 29 listopada 1972 r. o utworzeniu gmin i zmianie ustawy o radach narodowych., isap.sejm.gov.pl [dostęp 2021-12-17].
  31. ↑ Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa., isap.sejm.gov.pl [dostęp 2021-12-17].
  32. ↑ Młodzieżowa Orkiestra Dęta OSP w Mycielinie – Starostwo Powiatowe w Kaliszu, www.powiat.kalisz.pl [dostęp 2021-08-07].
  33. ↑ a b c d e Wieś Mycielin (wielkopolskie) » mapy, nieruchomości, GUS, regon, atrakcje, wypadki drogowe, edukacja, kierunkowy, demografia, zabytki, tabele, statystyki, drogi publiczne, liczba ludności, Polska w liczbach [dostęp 2021-07-11] (pol.).
  34. ↑ a b Mycielin, ISBN 83-913613-6-5.
  35. ↑ Ochrona Środowiska – Starostwo Powiatowe w Kaliszu, www.powiat.kalisz.pl [dostęp 2021-08-07].
  36. ↑ NARODOWY PROGRAM PRZEBUDOWY DRÓG LOKALNYCH - ETAP II BEZPIECZEŃSTWO - DOSTĘPNOŚĆ - ROZWÓJ; wniosków o dofinansowanie zadań w ramach;, 29 listopada 2013.
  37. ↑ STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY I MIASTA STAWISZYN
  38. ↑ OpenStreetMap, OpenStreetMap [dostęp 2021-07-11] (pol.).
  39. ↑ Wyniki wyszukiwania | PKS Kalisz, pks.kalisz.pl [dostęp 2020-11-19].
  40. ↑ Kierunek: KALISZ → Witoldów → Stawiszyn → Zbiersk → Mycielin → GADÓW – POLTURIST – Przewozy Autokarowe Kraj-Zagranica, www.polturist.kalisz.pl [dostęp 2020-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-26].
  41. ↑ KTR „Cyklista” w Kaliszu – Trasy rowerowe, www.cyklista.kalisz.pl [dostęp 2021-07-04] (pol.).
  42. ↑ Bursztynowy Szlak Rowerowy, Polska na Rowerze [dostęp 2021-07-04] (pol.).
  43. ↑ Wieś Mycielin (wielkopolskie) » mapy, GUS, nieruchomości, regon, atrakcje, kierunkowy, edukacja, demografia, zabytki, tabele, statystyki, drogi publiczne, liczba ludności, Polska w liczbach [dostęp 2021-07-06] (pol.).
  44. ↑ Oficjalny serwis internetowy Gminy Mycielin – www.mycielin.pl, mycielin.pl [dostęp 2020-11-16].
  45. ↑ a b c d Uchwała nr XII/61/2011 Rady Gminy Mycielin w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Mycielin na lata 2011 - 2014, 27 września 2011.
  46. ↑ zespół dworsko-parkowy - Zabytek.pl, zabytek.pl [dostęp 2022-02-05] (pol.).
  47. ↑ Oficjalny serwis internetowy Gminy Mycielin – www.mycielin.pl, www.mycielin.pl [dostęp 2021-07-10].
  48. ↑ Oficjalny serwis internetowy Gminy Mycielin – www.mycielin.pl, mycielin.pl [dostęp 2020-11-16].
  49. ↑ Szkoła Podstawowa w Mycielinie, spmycielin.superszkolna.pl [dostęp 2020-11-16].
  50. ↑ Oficjalny serwis internetowy Gminy Mycielin – www.mycielin.pl, www.mycielin.pl [dostęp 2021-07-06].
  51. ↑ a b Oficjalny serwis internetowy Gminy Mycielin – www.mycielin.pl, mycielin.pl [dostęp 2020-11-16].
  52. ↑ Oficjalny serwis internetowy Gminy Mycielin – www.mycielin.pl, mycielin.pl [dostęp 2020-11-16].
  53. ↑ Kluby Sportowe – Starostwo Powiatowe w Kaliszu, www.powiat.kalisz.pl [dostęp 2021-08-07].

Linki zewnętrzne

Gmina Mycielin

Herb Gminy Mycielin

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat kaliski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu kaliskiego, Polska
Szlak rowerowy zielony.svg
Zielony szlak rowerowy
Obiekt zabytkowy.svg
Ikona ze wzoru znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Mycielin-OSP.jpg
Autor: Zbyszek.michalak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej
Mycielin-spichlerz.jpg
Autor: Zbyszek.michalak (Zbigniew Michalak), Licencja: CC BY-SA 4.0
Dawny spichlerz zbożowy w Mycielinie. Obecnie restauracja i hotel.
Mycielin-SP.jpg
Autor: Zbyszek.michalak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Szkoła Podstawowa w Mycielinie
Mycielin-park-1.jpg
Autor: Zbyszek.michalak (Zbigniew Michalak), Licencja: CC BY-SA 4.0
Zachodnia cześć parku w Mycielinie: staw i polana.
Mycielin-Dworek.jpg
Autor: Zbyszek.michalak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworek w Mycielinie.
Mycielin-KAPLICA.jpg
Autor: Zbyszek.michalak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica w Mycielinie.
Mycilin-krajobraz.jpg
Autor: Zbyszek.michalak, Licencja: CC BY 4.0
Krajobraz Mycielina w kierunku Kazali Starej. Widoczny skraj lasu otaczającego wieś od strony wschodniej.
Mycielin (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Mycielin, Polska
Mycielin-Dworek-portyk.jpg
Autor: Zbyszek.michalak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Biblioteka Publiczna w Mycielinie, dawniej dwór.