Myscowa

Myscowa

wieś
Widok na wieś z północy
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	jasielski
Gmina	Krempna
Liczba ludności (2011)	265[1][2]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-232[3]
Tablice rejestracyjne	RJS
SIMC	0355387 [4]
Położenie na mapie gminy Krempna Myscowa
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Myscowa
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Myscowa
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Myscowa
49°31′44″N 21°33′20″E/49,528889 21,555556

Kościół filialny (dawna cerkiew)

Myscowa (j. łemkowski Мысцова) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Krempna^[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Położenie geograficzne

Myscowa leży w środkowej części Beskidu Niskiego w dolinie rzeki Wisłoki i jej prawobrzeżnego dopływu potoku Myscówka. Od strony zachodniej graniczy z Krempną, od północy z Kątami i Łysą Górą, od strony wschodniej z Iwlą i Chyrową i od południa z Polanami. Na północno-wschodnich i wschodnich krańcach wsi ciągnie się jedno z pasm Beskidu Dukielskiego z kulminacjmi: Polana (651 m n.p.m.) leżącej na terenie miejscowości i Dania (696 m n.p.m.), przez które przebiega Główny Szlak Beskidzki. Natomiast na zachodzie za Wisłoką wznosi się lesisty masyw Kamienia (714 m n.p.m.)^[6]. Przez miejscowość przebiega droga powiatowa nr 1907R Kąty - Myscowa - Ostryszne (Polany), która łączy ją z Krempną odległą o 6 km i Jasłem - o 40 km^[7]. To druga wieś pod względem obszaru w gminie Krempna mająca powierzchnię 2758,3 ha.

Części wsi

Historia

Na początku XV wieku w Beskidzie Niskim miały miejsce tak zwane migracje wołoskie i w związku z tym wielka własność ziemska przystępuje do kolonizacji tych terenów. W 1420 ród Wojszyków herbu Powała zakłada wieś Myscową na prawie wołoskim mianując osadźcą Iwana Wałacha^[8]. Później przeszła pod panowanie Stadnickich, a od XVII wieku kolejnymi właścicielami byli kolejno Kochanowscy, Lubomirscy, Siemieńscy, Lewiccy, Potuliccy. Wieś zamieszkiwali głównie Rusini wyznania greckokatolickiego. Cerkiew istniała już w XV wieku, wzmiankowana w 1581. Nowa murowana powstała w 1796 na miejscu poprzedniej rozebranej w połowie XVIII wieku. Przetrwała do dnia dzisiejszego. Na początku XX wieku był we wsi dwór i folwark, szkoła, czytelnia Kaczkowskiego, tartak, dwa młyny wodne, folusz i karczma. Co miesiąc odbywały się jarmarki gdzie handlowano głównie zwierzętami a zjeżdżali na nie chłopi nawet z Preszowa. Ludność zajmowała się także kamieniarstwem i stolarstwem. Budowę mającej przechodzić przez Myscową linii kolejowej Jasło-Żmigród-Konieczna przerwała I wojna światowa. Do rozwoju wsi przyczyniła się przeprowadzona w latach 1928-1935 komasacja gruntów. Nowy piętrowy dom ludowy użytkowany obecnie jako szkoła podstawowa wybudowali mieszkańcy własnymi siłami w 1937.

W czasie działań wojennych I i II wojny światowej wieś nie poniosła dużych strat. W okresie okupacji niemieckiej w Myscowej działała silna organizacja komunistyczna wspierająca działalność radzieckiej partyzantki. Na przełomie zimy i wiosny 1945 po wejściu do wsi Armii Czerwonej prawie wszyscy Łemkowie wyjechali do ZSRR. Resztę wywieziono w 1948 w okolice Legnicy i Lubina. Po wojnie wieś zaludnili Polacy ze spalonej Huty Polańskiej i Kątów. Przed wojną wieś liczyła około 1200 mieszkańców, a obecnie nie przekracza 300 (lata 2000-czne).

W 1964 zapadła decyzja rządowa o budowie zapory wodnej Kąty-Myscowa, która znacznie zahamowała rozwój wsi. Zapory jeszcze nie wybudowano. W 1985 miejscowość połączono z Krempną wybudowaną szosą asfaltową.

Zabytki i obiekty historyczne

• Zabytkowa murowana cerkiew greckokatolicka pw św. Paraskewy z 1796, użytkowana obecnie jako rzymskokatolicki kościół filialny pod wezwaniem NMP Matki Kościoła należący do parafii w Polanach^[9].

• Cmentarz z kaplicą św. Mikołaja i nagrobkami kamiennymi z końca XIX wieku.
• Szkoła Podstawowa (dawny dom ludowy) z 1937.

Turystyka

Przez miejscowość prowadzą następujące szlaki turystyczne:

Szlaki piesze

• Główny Szlak Beskidzki na odcinku Kąty – Myscowa - Polana (651 m n.p.m.) - Chyrowa
• na odcinku Kąty – Myscowa - Krempna

Szlaki rowerowe

• na odcinku Polany – Myscowa (cerkiew) – Polany

Przypisy

Bibliografia

• WitoldW. Grzesik WitoldW., TomaszT. Traczyk TomaszT., Od Komańczy do Bartnego, Warszawa: Stanisław Kryciński, 1992, ISBN 83-85531-01-7, OCLC 749436962 .
• Janusz Michalak, W dorzeczu górnej Wisłoki, Roksana-Krosno 1997, ISBN 83-87282-04-9
• Marek Okoń, Beskidy część wschodnia, Warszawa-Kraków 1987

Linki zewnętrzne

• Myscowa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 826 .