Murini
Murini | |||||
Illiger, 1811[1] | |||||
Okres istnienia: późny pliocen–holocen | |||||
Przedstawiciel plemienia – mysz domowa (M. musculus) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Infrarząd | |||||
Nadrodzina | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Plemię | Murini | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Mus musculus Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
Rodzaje | |||||
Murini – monotypowe plemię ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w rodzinie myszowatych (Muridae). Zwierzęta znane jako: mysz leśna, mysz zaroślowa, czy mysz polna[17] traktowane jako jedne z gatunków „myszy”, w rzeczywistości zaliczane są do odrębnego rodzaju gryzoni: myszarka (Apodemus) jako: myszarka leśna, myszarka zaroślowa, czy myszarka polna[18].
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w głównie w Afryce, Azji i Europie. Mysz domowa jest jedynym gatunkiem tego rodzaju, który zamieszkuje obie Ameryki i Australię[19][20][21].
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 40–120 mm, długość ogona 26–129 mm, długość ucha 6–17 mm, długość tylnej stopy 9–26 mm; masa ciała 3–39 g[20].
Systematyka
Etymologia
- Mus: łac. mus, muris „mysz”, od gr. μυς mus, μυoς muos „mysz”[22].
- Musculus: rodzaj Mus Linnaeus, 1758; łac. przyrostek zdrabniający -ulus[23]. Gatunek typowy: Mus musculus Linnaeus, 1758.
- Leggada: nazwy Legyáde, Legadgandu w języku Waddar dla myszy gładkowłosej[24]. Gatunek typowy: Leggada booduga J.E. Gray, 1837.
- Drymomys: gr. δρυμος drumos „zagajnik, knieja”; μυς mus, μυoς muos „mysz”[25]. Gatunek typowy: Drymomys parvulus Tschudi, 1844 (= Mus musculus Linnaeus, 1758).
- Nannomys (Nanomys): gr. ναννος nannos „karzeł”; μυς mus, μυoς muos „mysz”[26]. Gatunek typowy: Mus (Nannomys) setulosus Peters, 1876.
- Pseudoconomys: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”; κωνος kōnos „stożek”; μυς mus, μυoς muos „mysz”[27]. Gatunek typowy: Mus (Pseudoconomys) proconodon Rhoads, 1896 (= Mus (Nannomys) setulosus Peters, 1876).
- Muriculus: łac. mus, muris „mysz”, od gr. μυς mus, μυoς muos „mysz”[28]; łac. przyrostek zdrabniający -ulus[29]. Gatunek typowy: Mus imberbis Rüppell, 1842.
- Pyromys: gr. πυρ pur, πυρος puros „ogień”[30]; μυς mus, μυος muos „mysz”[28]. Gatunek typowy: Pyromys priestleyi O. Thomas, 1911 (skóra Mus platythrix zmieszana z czaszką Millardia gleadowi).
- Leggadilla: rodzaj Leggada J.E. Gray, 1837; łac. przyrostek zdrabniający -illa[31][10]. Gatunek typowy: Mus platythrix E.T. Bennett, 1832.
- Coelomys: Cejlon (ang. Ceylon); μυς mus, μυoς muos „mysz”[28][11]. Gatunek typowy: Coelomys mayori O. Thomas, 1915.
- Oromys: gr. ορος oros, ορεος oreos „góra”[32]; μυς mus, μυoς muos „mysz”[28]. Gatunek typowy: Oromys crociduroides H.C. Robinson & Kloss, 1916; młodszy homonim Oromys Leidy, 1853 (Caviidae).
- Mycteromys: gr. μυκτηρ muktēr, μυκτηρος muktēros „pysk, nos”[28]; μυς mus, μυoς muos „mysz”[28]. Nowa nazwa dla Oromys H.C. Robinson & Kloss, 1918.
Podział systematyczny
Do plemienia należy jeden rodzaj mysz[18] (Mus) wraz z następującymi podrodzajami i gatunkami[19][18]:
- Pyromys O. Thomas, 1911
- Mus saxicola Elliot, 1839 – mysz skalna
- Mus platythrix E.T. Bennett, 1832 – mysz gładkowłosa
- Mus phillipsi Wroughton, 1912 – mysz dekańska
- Mus fernandoni (W.W.A. Phillips, 1932) – mysz cejlońska
- Mus shortridgei (O. Thomas, 1914) – mysz bambusowa
- Coelomys O. Thomas, 1915
- Mus crociduroides (H.C. Robinson & Kloss, 1916) – mysz zębiełkowata
- Mus pahari O. Thomas, 1916 – mysz indochińska
- ?
- Mus mayori (O. Thomas, 1915) – mysz dżunglowa
- Mus vulcani (H.C. Robinson & Kloss, 1916) – mysz wulkaniczna
- Mus Linnaeus, 1758
- Mus cervicolor Hodgson, 1845 – mysz płowa
- Mus cookii Ryley, 1914 – mysz orientalna
- Mus caroli Bonhote, 1902 – mysz ryżowa
- Mus terricolor Blyth, 1851 – mysz ziemista
- Mus famulus Bonhote, 1898 – mysz tamilska
- Mus fragilicauda Auffray, Orth, Catalan, J.-P. Gonzalez, Desmarais & Bonhomme, 2003 – mysz kruchoogonowa
- Mus booduga (J.E. Gray, 1837) – mysz indyjska
- Mus nitidulus Blyth, 1859
- Mus lepidoides (Fry, 1931)
- Mus musculus Linnaeus, 1758 – mysz domowa
- Mus spretus Lataste, 1883 – mysz śródziemnomorska
- Mus macedonicus Petrov & Ruzic, 1983 – mysz macedońska
- Mus cypriacus Cucchi, Orth, Auffray, Renaud, Fabre, Catalan, Hadjisterkotis, Bonhomme & Vigne, 2006 – mysz cypryjska
- Mus spicilegus Petényi, 1882 – mysz południowa
- Mus imberbis Rüppell, 1842 – myszka smugogrzbieta
- ?
- Mus triton (O. Thomas, 1909) – mysz szarobrzucha
- Mus callewaerti (O. Thomas, 1925) – mysz samotna
- Mus baoulei (Vermeiren & W.N. Verheyen, 1980) – mysz nizinna
- Mus sorella (O. Thomas, 1909) – mysz sawannowa
- Mus goundae Petter & Genest, 1970 – mysz nadrzeczna
- Mus oubanguii Petter & Genest, 1970 – mysz środkowoafrykańska
- Mus neavei (O. Thomas, 1910) – mysz wstydliwa
- Mus mahomet Rhoads, 1896 – mysz etiopska
- Mus bufo (O. Thomas, 1906) – mysz ropusza
- Mus setulosus Peters, 1876 – mysz płochliwa
- Mus haussa (O. Thomas & Hinton, 1920) – mysz sahelska
- Mus mattheyi Petter, 1969 – mysz ogrodowa
- Mus indutus (O. Thomas, 1910) – mysz hotentocka
- Mus musculoides Temminck, 1853 – mysz subsaharyjska
- Mus tenellus (O. Thomas, 1903) – mysz delikatna
- Mus minutoides A. Smith, 1834 – mysz karłowata
- Mus setzeri Petter, 1978 – mysz jeziorna
Przypisy
- ↑ J.K.W. Illiger. Ueberblick der Säugthiere nach ihrer Vertheilung über die Welttheile. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. Aus den Jahren 1804–1811, s. 46, 129, 1815. (niem.).
- ↑ C.S. Rafinesque: Précis des découvertes et travaux somiologiques. Palerme: Royale typographie militaire, aux dépens de l’auteur, 1814, s. 13. (fr.).
- ↑ J.E. Gray. Description of some new or little known Mammalia, principally in the British Museum Collection. „The Magazine of natural History”. New Series. 1, s. 586, 1837. (ang.).
- ↑ J.J. von Tschudi. Mammalium conspectus quae in Republica Peruana reperiuntur et pleraque observata vel collecta sunt in itinere. „Archiv für Naturgeschichte”. 10 (1), s. 251, 1844. (łac.).
- ↑ W. Peters. Über die von dem verstorbenen Professor Dr. Reinhold Buchbolz in Westafrika gesammelten Säugethiere. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1876, s. 480, 1876. (niem.).
- ↑ O.Ch. Marsh. Discovery of Cretaceous Mammalia. „The American Journal of Science”. Third Series. 38, s. 85, 1889. (ang.).
- ↑ S.N. Rhoads. Mammals collected by DE. A. Donaldson Smith during his expedition to Lake Rudolf, Africa. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 48, s. 531, 1896. (ang.).
- ↑ O. Thomas. On a Collection of Mammals from Abyssinia, including some from Lake Tsana, collected by Mr. Edward Degen. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1902 (2), s. 314, 1902. (ang.).
- ↑ O. Thomas. A new Murine genus and species from Sind, with diagnoses of three other new genera based on previously species of "Mus". „The Journal of the Bombay Natural History Society”. 20, s. 996, 1911. (ang.).
- ↑ a b O. Thomas. Note on the Genus Leggada. „The Journal of the Bombay Natural History Society”. 22, s. 682, 1913. (ang.).
- ↑ a b O. Thomas. Scientific Results of the Mammal Survey No. IX: A new Murine genus and species from Ceylon. „The Journal of the Bombay Natural History Society”. 23, s. 414, 1914. (ang.).
- ↑ H.Ch. Robinson & C.B. Kloss. Preliminary Diagnoses of some New Species and Subspecies of Mammals and Birds Obtained in Korinchi, West Sumatra, Feb.—June 1914. „Journal of the Straits Branch of the Royal Asiatic Society”. 73, s. 270, 1916. (ang.).
- ↑ C.B. Kloss. On a new Murine genus and species from Siam. „The Journal of the Natural History Society of Siam”. 2, s. 279, 1917. (ang.).
- ↑ H.Ch. Robinson & C.B. Kloss. Results of an expedition to Korinchi Peak, Sumatra, – 1: Mammals. „Journal of the Federated Malay States Museums”. 8, s. 57, 1918. (ang.).
- ↑ O. Thomas. A new genus of African Muridæ allied to Leggada. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth Series. 15, s. 667, 1925. (ang.).
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 59. (łac.).
- ↑ Z. Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne – Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
- ↑ a b c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 263–283. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 530–534. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 789–798. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Mus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-13].
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 435.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 436.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 366.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 246.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 447.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 591.
- ↑ a b c d e f Jaeger 1944 ↓, s. 141.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 246.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 191.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 110.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 155.
Bibliografia
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1-256. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.