Myszołów rdzawosterny

Myszołów rdzawosterny
Buteo jamaicensis[1]
(Gmelin, 1788)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

jastrzębie

Plemię

Accipitrini

Rodzaj

Buteo

Gatunek

myszołów rdzawosterny

Synonimy
  • Falco jamaicensis Gmelin, 1788[2]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     występuje przez cały rok

     zimowiska

Myszołów rdzawosterny[4] (Buteo jamaicensis) – gatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Duży i krępy drapieżnik. Prawdopodobnie najpospolitszy z wszystkich gatunków myszołowów z Ameryki Północnej[5].

Podgatunki

Blisko spokrewniony z myszołowem patagońskim (B. ventralis). Wyróżniono kilkanaście podgatunków B. jamaicensis[6][2]:

  • B. jamaicensis alascensis Grinnell, 1909 – południowo-wschodnia Alaska, południowo-zachodnia Kanada.
  • myszołów alaskański[4] (B. jamaicensis harlani) (Audubon, 1830) – środkowa Alaska, północno-zachodnia Kanada. Podnoszony przez część autorów do rangi odrębnego gatunku Buteo harlani[7].
  • B. jamaicensis calurus Cassin, 1855 – zachodnia Ameryka Północna.
  • B. jamaicensis borealis (J. F. Gmelin, 1788) – wschodnia Ameryka Północna.
  • B. jamaicensis kriderii Hoopes, 1873 – południowo-środkowa Kanada, północno-środkowe USA. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje tę populację za jasną odmianę B. j. borealis.
  • B. jamaicensis socorroensis Nelson, 1898wyspa Socorro (na zachód od Meksyku). IOC wlicza tę populację do B. j. calurus.
  • B. jamaicensis suttoni Dickerman, 1993 – południowa Kalifornia Dolna (Meksyk).
  • B. jamaicensis fuertesi Sutton & Van Tyne, 1935 – południowo-zachodnie USA, północny Meksyk.
  • B. jamaicensis fumosus Nelson, 1898Islas Marías.
  • B. jamaicensis hadropus Storer, 1962 – środkowy Meksyk.
  • B. jamaicensis kemsiesi Oberholser, 1959 – południowy Meksyk do Nikaragui.
  • B. jamaicensis costaricensis Ridgway, 1874Kostaryka, zachodnia Panama.
  • B. jamaicensis umbrinus Bangs, 1901Floryda (USA).
  • B. jamaicensis solitudinis Barbour, 1935Bahamy, Kuba. IOC wlicza tę populację do B. j. umbrinus.
  • myszołów rdzawosterny[4] (B. jamaicensis jamaicensis) (J. F. Gmelin, 1788)Jamajka, Hispaniola, Portoryko, północne Małe Antyle.

Morfologia

Myszołów rdzawosterny w locie
Wygląd
Szerokie skrzydła, wachlarzowaty ogon. Znane są dwie odmiany barwne:
  • Odmiana jasna – głowa, gardło i grzbiet ciemne; ogon ceglasty, pierś biała.
  • Odmiana ciemna – wierzch i spód ciała ciemny, ogon i pierś rdzawe.
Rozmiary
Długość ciała: samce 45–56 cm, samice 50–65 cm[8]
Rozpiętość skrzydeł: 114–133 cm[8]
Masa ciała: samce 690–1300 g, samice 900–1460 g[8]

Zasięg i środowisko

Ameryka Północna, w tym Środkowa, aż po Panamę i wyspy położone w basenie Morza Karaibskiego. Północne populacje są wędrowne[9].

Występuje w wielu różnych środowiskach, preferując tereny otwarte i półotwarte do żerowania oraz drzewostany do przesiadywania i gniazdowania. Jest tolerancyjny wobec działalności człowieka, pary nieraz gniazdują wzdłuż hałaśliwych autostrad w wielu dużych miastach w USA[9].

Rozród

Gniazdo z pisklętami

Masywne gniazdo zbudowane z patyków umieszczone jest na wysokim drzewie liściastym lub iglastym, bądź na słupie linii energetycznej, klifie lub (rzadko) budynku. To samo gniazdo jest często wykorzystywane w kolejnych latach. W zniesieniu 2–5 jaj, zwykle 3 lub 4 w większości zasięgu występowania[9]. Inkubacja trwa 28–35 dni. Wysiadują oboje rodzice, ale głównie samica, samiec dostarcza pożywienie wysiadującej samicy. Gdy pisklęta się wyklują, samica karmi je, rozrywając pożywienie na małe kawałki. Większość pożywienia dla samicy i piskląt dostarcza samiec. Młode zaczynają opuszczać gniazdo po 42–46 od wyklucia[10].

Pożywienie

Skład diety myszołowa rdzawosternego jest zróżnicowany, ale przeważnie żywi się on małymi gryzoniami (stanowią do 85% pożywienia). Poluje też na większe ssaki (np. na królaki florydzkie), a także na gady i ptaki (jego ofiarą często padają samce epoletników krasnoskrzydłych)[10].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje myszołowa rdzawosternego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za wzrostowy[3].

Przypisy

  1. Buteo jamaicensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Red-tailed Hawk (Buteo jamaicensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  3. a b Buteo jamaicensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. a b c Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-07].
  5. Red-tailed Hawk. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-11-07]. (ang.).
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-07]. (ang.).
  7. William S. Clark. Taxonomic status of Harlan’s Hawk Buteo jamaicensis harlani (Aves: Accipitriformes). „Zootaxa”. 4425 (2), s. 223–242, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4425.2.2. (ang.). 
  8. a b c Red-tailed Hawk Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-11-07]. (ang.).
  9. a b c Species account: Red-tailed Hawk Buteo jamaicensis. [w:] Global Raptor Information Network [on-line]. The Peregrine Fund. [dostęp 2020-11-07]. (ang.).
  10. a b Arnold, D.: Buteo jamaicensis. [w:] Animal Diversity Web [on-line]. 2002. [dostęp 2020-11-07]. (ang.).

Bibliografia

  • Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Buteo jamaicensis map.svg
Autor: Cephas, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geographical distribution of Red-tailed hawk.
 
Breeding
 
Year-round
 
Nonbreeding
RT hawks.jpg
Autor: Thomas O'Neil, Licencja: CC BY 2.5
Red-tailed hawk with two chicks in nest. Braintree, Massachusetts.
Red-tailed Hawk.jpg
Autor: http://www.naturespicsonline.com/, Licencja: Copyrighted free use
Red-Tailed Hawk (Buteo jamaicensis), Near Christmas Valley, Oregon