Nördlinger Ries

Nördlinger Ries
Ilustracja
Krater uderzeniowy na mapie ukształtowania terenu
Ciało niebieskie

Ziemia

Średnica krateru

24

Wiek

15,1 ± 0,1 Ma

Położenie na mapie Bawarii
Mapa konturowa Bawarii, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Nördlinger Ries”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, na dole znajduje się punkt z opisem „Nördlinger Ries”
Ziemia48°53′N 10°34′E/48,883333 10,566667

Nördlinger Ries – kolista depresja w zachodniej części Bawarii, Niemcy. Miasto Nördlingen jest położone ok. 6 km na południowy zachód od punktu centralnego tej depresji. Jest to krater uderzeniowy powstały 14,3 – 14,5 miliona lat temu (w miocenie)[1].

Oryginalnie, średnica obrzeża krateru wynosiła prawdopodobnie ok. 24 km, a średnica dna ok. 10 km. Pierwotna głębokość krateru wynosiła ok. 700 m[2]. Obecne dno depresji znajduje się ok. 100-150 m poniżej współczesnego (zerodowanego) obrzeża. Na dnie spoczywa 35-metrowej grubości warstwa osadów jeziornych, pamiątka po jeziorze które istniało niegdyś w kraterze[2].

40 kilometrów dalej na południowy zachód znajduje się mniejszy, niespełna czterokilometrowej średnicy krater Steinheim. Oba kratery powstały w tym samym czasie (w granicy niepewności pomiaru), uważa się, że utworzyło je uderzenie w Ziemię planetoidy o średnicy ok. 1,5 km i jej księżyca.

Przeprowadzone pomiary grawimetryczne ujawniły na terenie depresji Nördlinger Ries anomalię, na podstawie której oszacowano ubytek masy skorupy ziemskiej w kraterze na 30 do 60 miliardów ton. Oznacza to, że w momencie uderzenia wyrzuceniu uległo kilkadziesiąt km3 materiału skalnego[2].

Z kraterem tym związane jest powstanie minerału mołdawitu, występującego w Czechach.


Przypisy

  1. Johannes Baier: Zur Herkunft und Bedeutung der Ries-Auswurfprodukte für den Impakt-Mechanismus. - Jber. Mitt. oberrhein. geol. Ver., N. F. 91, 9-29, 2009.
  2. a b c (e): W kraterze meteorytu [w:] "Poznaj Świat" R. XVIII, nr 7 (212), lipiec 1970, s. 40

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Germany location map.svg
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Nördlinger Ries 280805.jpg
Autor: Bernd Haynold, Licencja: CC BY 2.5
Nördlinger Ries, Germany. View to the east from the Blasenberg (or Blasienberg) near Kirchheim am Ries. In the far left background the city Nördlingen.
Bavaria location map G.svg
Autor: Hanhil based upon previous work by TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map Bavaria, showing position of Bavaria within Germany. Geographic limits of the map:
Ries Crater Rim.jpg
Autor: H. Raab (User:Vesta), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Nördlinger Ries, view of the southern crater rim near the village of Mönchsdeggingen. Shattered limestone blocks mark the crater rim on the left, and the flat crater floor is visible in the background at right. Note the person standing on the rim at far left.
Ries WorldWind SW.jpg
Nördlinger Ries, view from southwest. Within the Ries crater, the city of Nördlingen stands out.
Steel pog.svg
Shiny LightSteelBlue button/marker widget. Used to mark the location of something such as a tourist attraction.
Suevit Aufhausen.JPG
Autor: Johannes Baier, Licencja: CC BY 3.0
Suevit from Aufhausen
Shattercone Wengenhausen.JPG
Autor: Johannes Baier, Licencja: CC BY 3.0
Shatter cone in kersantite from the abandoned quarry Wengenhausen in the impact crater Nördlinger Ries, Germagy. Width of the specimen is 7 cm. See Baier, J. & Sach, V. J. (2018): Shatter-Cones aus den Impaktkratern Nördlinger Ries und Steinheimer Becken. Fossilien, 35(2): 228–232. Description from there: Shatter-Cone in Kersantit aus dem aufgelassenen Steinbruch Wengenhausen. Breite des Handstücks: 7 cm. Fund: V. J. Sach; Slg. & Foto: J. Baier
RiesSteinheimMarkings.JPG
Nördlinger Ries (large, circular feature right of center) and Steinheim Basin (near lower left corner).